Lo lorenc (lorrain en França o gaumais en Belgica) es una lenga romanica parlada majoritàriament dins la region de Lorena e qu'aperten al grop de las lengas d'oïl. L'Estat Francés la reconeis pas, coma fòrças autras lengas. Es plan significatiu que non i age cap d'edicion de la Wikipèdia en aquesta lenga, pr'amor qu'es un encastre liure ont autras lengas minorizadas i son presentas. Per aquò se supause que lors parlants son grands o ben apòsten pas bric per sa lenga.

Infotaula de lengaLorenc
Locutors[sens donadas]
Familha lingüistica
Lorenc
Estatut oficial
Oficial dees pas oficiala
Còdis lingüistics
ISO 639-3pas cap de valor Modifica el valor a Wikidata
Las diferentas prononciacions de "peisson" en lorenc
Situacion dau lorenc dins l'espaci oíl.

Localizacion modificar

Se parla majoritàriament dins la region de Lorena (França), que fa frontièra amb Alsàcia per l'oèst. La frontièra lingüistica entre lo lorenc e l'alsacian seguís lo limit entre las doas regions fins a la nautor de Lutzelhouse, ont lo lorenc dintra dins lo territòri alsacian, de manièra que tanben se parla en diferentas zonas de las autas valadas dels Vòges e a Courtavon, a l'extrème sud del país. Tanben son de parla lorenca l'auta valada del Bruche a partir de Lutzelhouse, l'auta valada del Giessen e la zona de Lièpvre (varietat vogesa). Dins la localitat de Sainte-Marie-aux-Mines, entre d'autras (varietat welche) i a una situacion de bilingüisme amb l'alsacian. Lo nombre de locutors del lorenc en Alsàcia es de qualques milièrs. Lo lorenc se parla tanben dins de zonas de Belgica, especialament dins la region de Gaume.

Toponimia modificar

Quauques exemples de localitats en lorenc roman dau sègle XIX[1],[2] : S'li en Sauneu (Silly-en-Saulnois), Aumanv'lé (Amanvillers), Auvlé (Avillers), Circo (Circourt), Ronco (Roncourt), Ansrevelle (Ancerville), Fieuvelle (Fléville), Lech'ire (Lixières), Méch'ly (Marsilly), Ma-lai-tô (Mars-la-Tour), Mékieuf (Mécleuves), Bieu (Beux), Monteu (Montoy), Augondange/Agondanche (Hagondange), Souagsonche (Xouaxange), Chaméni (Xermaménil), Lovni (Louvigny), Coïni (Colligny), Ponteu (Pontoy), Pinaud (Épinal), Giromouè (Gérardmer), Rambièlè (Rambervillers), Nanceye (Nancy), L'nainville (Lunéville), Toue (Toul), Sallebo (Sarrebourg), Ouëpy (Woippy), Virtang (Virton).

Normativizacion modificar

I a pas cap de nòrma generalament acceptada.

Estatut legal modificar

Lo lorenc a pas d'estatut oficial ni en Alsàcia ni en Lorena. Mas en Belgica es estat reconegut coma "lenga regionala de Valonia" amb lo nom de gaumais.

  1. Ernest de Bouteiller, Dictionnaire topographique de l'ancien département de la Moselle, rédigé en 1868 sous les auspices de la Société d'archéologie et d'histoire de la Moselle, Paris, Imprimerie nationale
  2. Henri Lepage, Dictionnaire topographique du département de la Meurthe, Paris, Imprimerie impériale, 1862