La Gàrda d'Ate
|
Vilatge d'Occitània | 
|
La Gàrda d'Ate (Lagarde-d'Apt en francés) es una comuna provençala situada dins lo departament de Vauclusa e la region de Provença-Aups-Còsta d'Azur.
|
La Gàrda d'Ate
Lagarde-d'Apt | ||
|---|---|---|
 | ||
| Vista de La Gàrda d'Ate. | ||
| ||
| ||
| Geografia fisica | ||
| ||
| Coordenadas | 43° 59′ 04″ N, 5° 28′ 26″ E | |
| Superfícia | 21,79 km² | |
| Altituds · Maximala · Mejana · Minimala |
1 252 m 1 089 m 829 m | |
| Geografia politica | ||
| Estat |  França | |
| Region 93 |
Provença Aups e Còsta d'Azur  | |
| Departament 84 |
Vauclusa  | |
| Arrondiment 841 |
Apt | |
| Canton 8401 |
Ate | |
| Intercom 248400202 |
du Pays d'Apt | |
| Cònsol | Élisabeth Murat (2014-2020) | |
| Geografia umana | ||
| Populacion Populacion totala (2018) |
34 ab.  35 ab. | |
| Densitat | 1,65 ab./km² | |
| Autras informacions | ||
| Gentilici | Lagardiens (en francés) | |
| Còde postal | 84400 | |
| Còde INSEE | 84060 | |
.svg)
Geografia modificar
La Gàrda d'Ate se situa a un desenau de quilomètres au nòrd-èst d'Ate dins la partida orientala dei Monts de Vauclusa. Lo vilatge eu meteis se tròba a 1 090 m d'altitud e lo territòri comunau se situa entre 829 e 1 252 m. Lo clima i es donc de tipe mediterranèu alterat per l'altitud qu'aumenta lei precipitacions (mai de 1 000 mm annuaus) e redutz lei temperaturas. L'abitat es fòrça dispersat e la comuna es relativament isolada. Lei seuvas e lei zònas agricòlas cuerbon la màger part dau territòri.
Istòria modificar
La Gàrda d'Ate es un pichon vilatge que foguèt mencionat per lo premier còp dins un document dau sègle XIII. Fasiá partida dei domenis de l'Ostau de Simiana, mai l'Abadiá de Sant Andrèu de Vilanòva d'Avinhon i teniá tres glèisas. Aquò èra pas una situacion excepcionala dins la region. Puei, divèrsei maridatges entraïnèron de cambiaments de senhors e de cosenhors fins a la Revolucion. En 1793, lo premier recensament enregistrèt 113 abitants dins lo vilatge. Aqueu nombre aumentèt leugierament fins ais ans 1840 avans de demenir en causa de l'exòde rurau. Aqueu declin s'acabèt dins leis ans 1930 amb una estabilizacion de la populacion entre 25 e 50 estatjants.
Durant la Segonda Guèrra Mondiala, l'isolament dau vilatge e sa populacion reducha favorizèron leis activitats de la Resisténcia. La Gàrda foguèt lo teatre de plusors paracadudatges a destinacion dau maquís Ventor. Divèrseis estèlas commemòran aqueleis accions e lei victimas dei combats còntra l'armada alemanda. Après la guèrra, en 1966, una partida dau territòri comunau foguèt ocupat per lo complèxe de missils nuclears sòu-sòu de la fòrça de dissuasion francesa. Leis installacions foguèron abandonadas per lei militars a partir deis ans 1990. Certaneis obratges son estats restaurats per servir de laboratòris scientifics.
Cultura e sciéncias modificar
La Gàrda d'Ate a un patrimòni arquitecturau reduch a quauqueis edificis religiós que lo pus importanta es la Capèla de Nòstra Dòna de Lamaron. Es una glèisa romanic construcha au sègle XI e restaurada en 1667. Au nivèu scientific, lo territòri dau vilatge assosta l'observatòri astronomic Sirene[1] qu'es installat dins un èx-site militar de la basa estrategica. Es un luòc destinat a la descubèrta dau cèu per lo grand public e que dispausa de gròs telescòpis amators[2]. Enfin, la Gàrda d'Ate es un important centre de produccion de lavanda (Lavandula angustifolia).
Annèxas modificar
Liames intèrnes modificar
Personalitats liadas a la comuna modificar
Bibliografia modificar
Istòria dau vilatge e dau departament :
- Aimé Autrand, Le département de Vaucluse de la défaite à la Libération (mai 1940-25 août 1944), Avinhon, Aubanel, 1965.
- Robert Bailly, Dictionnaire des communes du Vaucluse, Avinhon, A. Barthélemy, 1986.
- Louis Coste (dir), La Résistance au pays d'Apt, de la Durance au Ventoux. Historique, Cavalhon, Imprimerie Mistral, 1982.
Donadas demograficas :
- Notice communale Ldh/EHESS/Cassini « Lagarde-d'Apt », [2], consultat lo 13 de febrier de 2024.
- Fiches Insee - Populations légales de la commune « Lagarde-d'Apt », consultat lo 13 de febrier de 2024.
