Henry Fielding

Henry Fielding (Sharpham Park, près de Glastonbury, Somerset, 22 d'abril de 1707 – Lisboa, 8 d'octòbre de 1754) foguèt un romancièr e dramaturg anglés, conegut per los sieus escrits satíricos e humorísticos. Es considerat coma lo creador de la tradicion novelística anglesa amassa amb lo sieu contemporanèu Samuel Richardson.

Vida

Enfància e joenessa

Henry Fielding nasquèt lo 22 d'abril de 1707 en Sharpham Park, près de Glastonbury, dins lo comtat de Somerset,a on se desvoloparián posteriorament las tramas de qualques de los sieus romans. Lo sieu paire, lo coronèl Edmund Fielding (1680–1741) —mai serada (1736–1737) governador Fielding de l'isla de Jersei, e fin finala generala Fielding—, e mai se d'escassa fortuna personala, èra de sang nòbla (desceniá dels comtes de Denbigh, e èra emparentado amb qualques de las mai illustras familhas d'Anglatèrra), e ocupava un naut cargue en l'armada de lord Marlborough. La siá maire, Sarah Gould Fielding, èra tanben membra d'una distinguida familha de Somerset: lo paire d'aquesta, sir Henry Gould (1643–1710), èra un jutge del Tribunal Suprèm d'Anglatèrra, e atenguèt grand renom en lo sieu temps; la siá maire, lady Sarah Gould, èra filha d'un acaudalado comerçant londonenc, Richard Davidge, que li aviá legat una cuantiosa fortuna e de nombrosas proprietats en Dorset e Somerset, entre elas lo pròpri Sarpham Park.

Lo matrimòni entre Edmund Fielding e Sarah Gould se realizèt, prealable rapto, sens lo consentiment paterno, çò cual amièc al jutge Gould, en un primièr moment, a desheredar a la siá filha. Coma vòlga qu'aquesta èra ja demorada embarassada de Henry, que los sieus mejans èran escasses, e qu'èra en mai l'unica filha del jutge, aqueste s'avenguec fin finala a la perdonar, e testèt a lo sieu favor unas 3000 liuras per la crompa d'una granja en East Stour, Dorset, amb la condicion que las rendas de la meteissa aurián de beneficiar unicament a Sarah e als sieus filhs. Henry Fielding èra lo filh màger dels sèt qu'aguèt lo matrimòni de Edmund Fielding amb Sarah Gould: dos filhs (lo quite Henry, e Edmund (1716–1755)) e cinc filhas (Sarah, Beatrice, Ursula, Anne e Catherine), de que destaquèt entre el la tanben romancièira Sarah Fielding, tresena sòr dels sèt.

Lo paire de Henry foguèt cridat de nòu a de filas pauc abans de que aqueste nasquèsse (participèt al servici de lord Marlborough en la Guèrra de Succession espanhòla, en avent destacat en la batalha de Blenheim en 1704), e Sarah se mudó al larèr paterno, Sarpham Park, per donar a lum. Henry passèt los primièrs ans de la siá vida entre l'ostal familial de lo sieu pepin e la granja de East Stour, mentre lo sieu paire demorava absent la màger part del temps. En abril de 1718, quand Henry comptava 11 ans, la siá maire, Sarah Gould Fielding, moric. Pauc après la siá mòrt, Edmund Fielding daissariá als sieus filhs al suenh de la siá menina, lady Gould, e partiguèt en Londres, a on se maridèt, en 1719, amb Anne Rapha, una veuda catolica que portariá sièis hermanastros a la familha, en inclusent al futur jutge reformista sir John Fielding.

L'enfància de Henry tre la mòrt de la siá maire foguèt pas facila. Al semblar, la siá menina èra una femna severa que suportava pas al paire de Henry, que se vegèt amb el afrontat amb frequéncia. Quand en 1720 esclatèt la Burbuja de las mars del Sud, Edmund Fielding sofriguèt de nombrosas pèrdas, de sòrta que en 1721, per far tèsta a las siás acreedores, vendèt bona part de las proprietats de los sieus filhs, que li apertenián pas e envolopa es quaus possedissiá pas poder qualqu'un, donat qu'èra explicitament exclús del testament de sir Henry Gould. A consequéncia d'aquò, lady Gould o denoncièt als tribunals de la Cancillería, que manquèron a lo sieu favor e daissèron als filhs de Edmund jos detla custòdia de lady Gould a de fins de 1721. A raïtz d'aquò, Henry tornariá jamai a aver granda relacion amb lo sieu paire, e mai se viuriá la siá joenessa mercés a una modèsta assignacion del meteis. Pendent aqueste temps, Henry foguèt alumne d'un clèrgue de las proximitats, lo reverendo Oliver de Motcombe, que poguèt èsser lo modèl d'òm dels personatges mai comics e celebrats de lo sieu roman Joseph Andrews, lo reverendo Abraham Adams.

En 1719, la siá menina o aviá comandat a estudiar a Eton College, a on demorariá intèrne fins a 1724. Recebèt ailà una educacion classica que li permetèt conéisser als grandes escrivans e pensadores de la literatura grecolatina qu'arribariá tant a admirar. En se fasent referéncia a las siás coneissenças de lengas, Fielding escriuriá fòrça mai tard, en 1730, a Robert Walpole: "Tuscan and French are in my head; / Latin I Write, and Greek -- I read" («Lo toscano e lo francés son dins la miá cap; lo latin o escrivi, e lo grèc... O liegi»). En Eton, en mai, Fielding trabó amistat que serián amb el après de poderosas figuras del país, a saber, lord George Lyttelton, que seriá Chancellor of the Exchequer (Cancelièr del Tresaur) e futur mecenas de Fielding, e William Pitt «lo Vièlh», futur primièr ministre. Malgrat la severidad de Eton, Fielding se tornèt un tant rebèl e levantisco, e tractèt quitament de sequestrar a Sarah Andrew, una rica eretièira de 15 ans, primièra siá, en 1725. Pendent la siá educacion en Eton aguèt d'en mai familiarizarse amb los classics angleses de la Restauracion, coma Congreve, Milton, Dryden, o Farquhar, e amb l'òbra de contemporanèus coma lord Chesterfield, Swift, Defoe e Pope.

Après la siá sortida de Eton, en 1724, se consacrèt a viatjar pel país, en escrivent e en revirant als classics latines. En 1727 s'establiguèt en Londres, a on comencèt a escriure de comèdias teatralas e poesia. Animat per lady Montagu —illustrada primièra siá—, Fielding escriguèt en 1728 doas òbras, que Love in several masques (L'amor en divèrsas máscaras) ne foguèt representada en lo prestigiós teatre de Drury Lane, amb una capitada irregulara qu'impliquèt de pèrdas al director del teatre, Colley Cibber. Aquestas primièras òbras èran marcadamente influenciadas per l'estil e los canons desvolopats après la Restauracion per de dramaturgs coma Steele o Dryden.

Aqueste meteis an, malgrat las siás activitats teatralas, Fielding decidiguèt abandonar Anglatèrra, e viatgèt al continent per realizar, supausadament, lo sieu Grand Tour. Aital, partiguèt primièrament dins los Païses Basses, a on se matriculèt, aqueste meteis an, en l'Universitat de Leiden. S'ignòra çò qu'estudièt ailà, mas se sap que completèt pas los sieus estudis. En estiu de 1728, en aprofiechant lo decès estival de las classas, tornèt en Anglatèrra, a on se consacrèt a escriure poesia e jornalisme politic. Dempuèi un principi, e malgrat qu'el meteis foguèt un acérrimo whig pendent tota la siá vida, manifestèt lo sieu desplaser cap a Robert Walpole, lo per alavetz todopoderoso primièr ministre; en una belegada publicada aqueste an en lo periodic opausant The Craftsman, causèt grand polemica al lançar los sieus dardos contra Walpole. En 1729 tornèt a Leiden, mas la siá situacion financièra, que dependiá en bona mesura de l'assignacion que li donava lo sieu paire, s'èra vist deteriorada e aguèt de tornar, après un peculiar periple per França e Itàlia, en Anglatèrra: lo sieu paire aviá enviudado e s'èra tornat a maridar, en incrementant las siás obligacions financièras, e, en mai, la renda que Henry recebiá de l'eiretatge de lo sieu pepin èra, mercés al desfalco que lo sieu paire Edmund aviá realizat en 1721, fòrça pichona.

Carrièra coma dramaturg

A lo sieu retorn en Londres en estiu de 1729, tractèt de representar qualques autras òbras de teatre qu'aviá escrich en los sieus viatges, mas Colley Cibber li barrèt las pòrtas del Drury Lane e li calguèt recórrer a d'autres teatres mendres, a on a la fin atenguèt estrear, en 1730, la siá segonda comèdia, The Temple Beu (Lo galán del Temple), en abandonant lo canon de la Restauracion en favor de l'estil mai leugièr preconizado per d'autres autors coma John Gay. contunhèt d'escriure d'òbras teatralas, e atenguèt labrarse un cèrt renom; en aqueste periòde escriguèt unas 25 de pèças, que doas, The Author's Farce (La farsa de l'autor, ferotja satira politica amb, en mai, de violentes atacs personals contra Colley Cibber), e The Tragedy of Tragedies; or, The Life and Death of Tom Thumb the Great (La tragèdia de las tragèdias, o la vida e la mòrt de Pulgarcito lo Grand), ambedoas satiras politicas contra Walpole, n'atenguèron granda capitada. En 1736 se faguèt en mai empresari teatral, e comencèt a produsir las siás pròprias òbras en lo New Theatre que se'n faguèt cargue, en escrivent d'òbras coma la satira politica Pasquin. A causa de la siá granda capitada coma dramaturg, dempuèi 1732 aviá tornat a estrear en lo Drury Lane, teatre que seguiriá amb el ligat fins que, en 1737, lo primièr ministre Robert Walpole, qu'èra estat objècte de visceral satira dins la majoritat de las òbras de Fielding (e èra atacat de continu per l'immensa majoritat dels dramaturgs de l'epòca), faguèt que lo parlament aprovès una lei de censura teatrala (la Theatrical Licensing Act, que sembla que se dirigiguèt sustot contra lo pròpri Fielding), e que ponèt fin a la carrièra dramatica de Fielding.

Qualques unas de las òbras de teatre de Fielding mai celebrat es Don Quishòt en Anglatèrra (1734), pèça que se pon en el de manifèst lo sieu primairenc interès per l'òbra de Cervantes, que tanta influéncia auriá après en la siá òbra narrativa, e, benlèu, La vèrge desenmascarada e la siá particulara Tom Thumb.

CARRIÈRA COMA ESCRIVAN Al temps que se consacrava al teatre, Fielding cultivó amb singular talent un estil satírico e fins a procaz en los articles qu'escriguèt, jos pseudónimo, en The Craftsman, periodic de talh tory. Lo 28 de novembre de 1734, après un noviazgo de quatre ans, se maridèt amb Charlotte Craddock, una rica eretièira. D'aqueste matrimòni nasquèron cinc filhs.

Al cors de la siá vida, Fielding se labró òm cèrta reputacion de vividor e manirroto, semblada de qualque manièra a la de lo sieu pròpri paire: lo sieu caractèr, extrèmament alègre e optimista, coma o pinta Elizabeth Montagu; lo sieu despreocupación pels afars economics; lo sieu pròpri brèç, qu'o orientava cap a una vida disipada de nòble cavalièr; lo sieu obstinación en pas resignarse pels avatares de la vida... Son qualqu'uns dels rasgos de lo sieu caractèr que los sieus contemporanèus nos an legat. En fach, pauc après se maridar amb Charlotte Craddock, e donada la vida disipada qu'amièren, lo matrimòni se vegèt sens de grandes mejans per se sosténer, de sòrta que, al fenir bruscamente la siá carrièra dramatica en 1737, Fielding decidiguèt, amb 30 ans, estudiar Drech. Amb ajuda de las siás familialas e influyentes d'amics, atenguèt entrar en Middle Temple, facultat de leis de Londres, e fins a 1740 estudièt en ela Drech. Al temps, per poder sosténer a la siá familha, cultiva en mai las collaboracions jornalisticas qu'amiaue en mantenent dempuèi temps enrè amb The Craftsman, e, tre 1739, amb la revista de talh whig opausant, The Champion, que se li incorpòra a el coma editor, e qu'escriguèt en el, jol pseudónimo de Capitan Hércules Vinagre, de nombroses articles satíricos envolopa la vida quotidiana d'aqueste supausat capitan, sens pèrdre escasença per atacar a Walpole. Malgrat tot, Fielding se vegèt asfixiado pels deutes, e i a constància qu'en 1740 arribèt a acceptar sobornos de Walpole per rebaishar lo tono de las siás criticas.

Robert Walpole, lo primièr Primièr Ministre, foguèt blanc de grandes criticas de Fielding, e acérrimo enemic del meteis, fins al ponch d'aténher o vetar coma dramaturg.

En 1740, dos ans abans de çò d'abitual, Fielding donèt per concluses los sieus estudis de leis e foguèt admés en lo Collègi d'Avocats, en podent exercir la abogacía. Tre aqueste moment comencèt a s'encargar de causas judicialas dins los comtats del suroeste d'Anglatèrra (Somerset, Cornualles, Devon, Dorset, e Hampshire). Malgrat aiçò, sembla èsser que las intradas obtenudas de l'exercici del Drech èran pas sufisents, e que, e mai se foguèt ajudat financieramente per lo sieu amic e filántropo lo celèbre Ralph Allen, li calguèt se consacrar a la literatura. Aital, ongan, 1740, marca un ponch d'inflexion en la siá carrièra, al començar a escriure ficcion: dempuèi 1740 fins a la siá mòrt en 1754, Fielding alternó lo drech amb la literatura, qu'atenheriá en el una capitada sens de precedents.

Carrièra coma romancièira

La siá carrièra coma romancièira comencèt en 1741, quand se publiquèt lo sieu primièr roman e granda capitada, An Apology for the Life of Mrs. Shamela Andrews (Apología De la vida de Mrs. Shamela Andrews). Shamela Es una de las nombrosas òbras qu'apareguèron en l'epòca parodiando la Pamela de Samuel Richardson, un roman moralizante, iniciadora del genre epistolar, qu'aviá aparegut l'an anterior (1740), en se convertint immediatament en un best-seller. La protagonista de l'òbra de Richardson èra una vertuosa mossardeta que resistissiá las avançadas galantas de lo sieu senhor. Fielding L'ataquèt amb duretat, en refusant la marchandisa de la vertut que Pamela trionfa amb el en l'òbra omonima e en denonciant l'ipocrisia de Richardson. La satira de Fielding apareguèt anónimamente, mas lo quite Richardson, qu'èra dins de bonas relacions amb las sòrs de Fielding, aguèt pas de dobtes en çò que tanh a la siá autoria. E mai se en lo passat se prepausèt lo dobte de se Fielding èra estat lo veritable autor d'aquesta òbra, a l'ora d'ara la critica a pas de dobtes al respecto.

A l'an seguent, 1742, publiquèt d'autra òbra en la meteissa linha, aqueste còp sobratz lo frair de Pamela: Joseph Andrews, en seguint lo modèl cervantino (trama itineranta, protagonista acompanhat, constanta ironia). La critica actuala reconeis al Joseph Andrews, cuyo títol complèt es L'istòria de las aventuras de Joseph Andrews e lo sieu amic Abraham Adams, escricha a imitación de l'estil de Cervantes, autor de Don Quishòt, coma la siá primièra grand roman. Lo roman, de caractèr picaresco e inspirada en Cervantes, parodia de nòu la Pamela de Richardson, mas, paradoxalament, lo frair de Pamela, Joseph, se mòstra en aquesta òbra mai vertuosa e resolgut que la siá sòr, al refusar los favors de la veuda rica Lady Booby, e se manténer constantament fisèla a la siá aimada Fanny. A Joseph Andrews s'a de, en mai, una de las creacions comicas mai memorables de l'istòria de la literatura anglesa, lo reverendo Abraham Adams, qui acompanha a Joseph en tot lo sieu periple, en o aconselhant e en servint d'element comic pendent tota l'òbra.

Lámina De 1800 que representa a Sophia Western, per la creacion que Fielding se'n basèt en la siá femna Charlotte, amb un vestit estil Empèri. Grauat per J.C. Stadler E Piercy Roberts tre un diboish d'Adam Buck.

En 1743 publiquèt Misceláneas (Miscellanies), que s'incluson en el d'assages e ficcion, e que pòt en el se liéger lo roman Jonathan Wild (The History of the Life of the Batana Mr Jonathan Wild the Great), basada en la vida d'aqueste famós lairon de l'epòca, e que satiriza dins lo govèrn de Walpole. Curiosament, l'òbra se publiquèt mejançant suscripción, e òm dels soscriptors foguèt lo meteis Robert Walpole, ja en las siás oras mai bassas.

En 1744 moric la siá femna, Charlotte, qu'amb lo temps li adoptariá a el coma modèl de los sieus dos d'eroïnas mai famosas: Sophia Western (eroïna en la siá Tom Jones) e Amelia. En aquestes ans, malgrat la capitada literària —pendent aqueste temps aviá publicat dos volums de jornalisme politic: Lo patriota (1745) e Jornalièr jacobita (1747), aital coma un relat novelado basat en un fach real, Lo marit femenin (The Female Husband), al temps qu'aviá iniciat la redaccion, en 1745, de la siá opus magnum, lo Tom Jones—, de l'exercici de la abogacía, e del supòrt que recebèt de personatges tan destacats coma lo ja mencionat George Lyttelton o lo hacendado mecenas Ralph Allen, comencèt lo declive fisic de Fielding, cuya salut, afligida de gota e tisis, se ressentiriá fins a morir dètz ans après.

En 1747, d'ironias de la destinacion, Fielding se maridèt —coma Mr.B, lo cavalièr qu'en Pamela s'acaba en maridant (en suscitant lo refús de Fielding) amb lo sieu sirvienta Pamela—, amb Mary Daniel, qu'èra estat domaisèla de la siá esposa e èra embarassada de sièis meses. Per mediacion de lo sieu amic lo Duque de Bedford, Fielding foguèt nomenat magistrat de la Comission de la vila de Westminster (Londres) en 1748, e, en 1749, a lo sieu còp, magistrat membre de la Comission pel comtat de Middlesex en 1749. Aquestes luòcs èran pas brica envidiables, doncas ni èran remunerados, ni devián èsser brica satisfasentes habida compte de las gents que caliá amb el lidiar.

Pendent aqueste periòde, se consacrèt a escriure lo Tom Jones, que liurèt a l'editor en 1748 e foguèt publicada a principis de 1749. Tom Jones, roman picaresca, anèt una capitada dempuèi lo primièr instant, en atenhent vendre en lo primièr an l'espectaculara chifra de 10000 exemplars. La capitada se produsiguèt en mai malgrat las demoledoras criticas que recebèt de la part de qualques de las figuras mai considerablas del panorama intellectual de l'epòca: Samuel Richardson manifestèt lo sieu absolut mensprètz per l'òbra e lo sieu autor; lo grand Samuel Johnson s'opausèt clarament en lo sieu The Rambler al roman, en preferint la Clarisa de Richardson (diguèt quitament pas aver liejut mai que lo començament del Tom Jones).

Pas obstante, anèt una granda capitada, e a posteriori s'es reconegut coma una dels mai grandes romans de la literatura universala, admirada per la siá perfeccion formala (trama simétrica, abséncia d'elements superfluos, perfeccion que tot engrana), la siá hita coma primièr grand roman realista a l'ofrir un excellent retrait de la societat de l'epòca.

Fin de los sieus jorns

Aqueste meteis an, 1747, Fielding foguèt nomenat London's Chief Magistrate (magistrat cap en Londres, una sòrt de jutge de çò de criminal per l'airal metropolitan de Londres). Amb l'ajuda de la siá hermanastro cèc, sir John Fielding, s'installèt en Bow Street, dins lo quartièr de Covent Garden, a on exerciguèt fins a la siá mòrt coma jutge. En aqueste periòde final de la siá vida entrèt amb el dins contacte amb los mai basses fons de Londres: en aqueste temps, Covent Garden èra òm dels districtes de màger delinquéncia de la vila de Londres, era quau èra ja per aquel alavetz una de las màgers urbes del mond.

Sembla èsser que se volcó en lo sieu nòu luòc, a on tractèt de melhorar la situacion del quartièr en cercant solucion als problèmas socials de l'epòca: publiquèt panfletos en favor de la proïbicion de la ginebra, que causava estragos en las classas bassas (foguèt a d'instàncias de Fielding que lo sieu amic William Hogarth realizèt lo famós grauat Gin Lane, al temps que Fielding publicava An enquiry into the causes of the batana increase of robbers). En d'autre panfleto, Proposal for making effective provision for the poor (Proposicion per la creacion d'un fons pels paures), prepausèt la creacion d'un fons d'assisténcia per pauras, en s'avançant aital a la famosa Lei de Pauras anglesa. Plaidegèt tanben per la proïbicion de las execucions publicas, tot un espectacle popular en l'epòca que Fielding considerava barbar e innecesario, e per la supression dels cadalsos e la persecucion de la tortura. A lo sieu còp, ajudèt a fondar çò que qualqu'uns considèran la primièra fòrça policèra de Londres e una nòva forma de lucha contra lo crim: los Bow Street Runners (1750), predecessor de Scotland Yard, còs que reconeis a Fielding coma pionièr en la fondacion d'aquesta policia metropolitana.

D'aquesta manièra, lo sieu darrièr roman, Amelia, publicada en 1751, mòstra a un Fielding fòrça mens satírico e mai compromés amb los problèmas socials que poguèt observar dempuèi lo sieu cargue de jutge de Covent Garden. L'òbra, pionièira en la narracion sociala, es un relat plen de penalidades, de caractèr gaireben opresivo, fòrça distinto al de los sieus autres romans, e que se compara amb l'òbra de Dickens, qu'influiguèt en el sens dobte poderosamente. Fielding La considerava lo sieu melhor roman.

Cavòt de Fielding en Lisboa.

En 1752, tornèt al jornalisme politic coma editor de The Covent Garden Journal (Lo periodic de Covent Garden), que se publiquèt, amb granda capitada —aviá una lançada de mai de 1000 exemplars setmanièrs— entre lo 4 de genièr e lo 25 de novembre del mencionat an, e que Fielding usèt per denonciar los mals de lo sieu temps en prescindint de lo sieu estil satírico. En 1753, amb la salut ressentida per la gota e la tisis, Fielding demandèt una excedéncia en lo sieu luòc de magistrat, qu'o substituiguèt en el lo sieu hermanastro sir John Fielding, e viatgèt al balneari de Bath.

A l'an seguent, amb l'esperança de melhorar la siá salut, los sieus mètges li recomandèron viatjar a de latituds mai caudas e de climat mai benévolo, e Fielding s'embarquèt amb la siá familha cap a Lisboa. Aqueste viatge constituís lo tèma de lo sieu Diari d'un viatge en Lisboa (1755), lo sieu darrièr escrit, que, en prenent coma modèl a Jenofonte e Tucídides, Fielding ofrís en el un retrait de tipes, amb un tono mai comic que Amelia. Malgrat aiçò, malgrat çò de comic e mordaz del Diari, es plan evident que Fielding se vesiá morir: en la descripcion que fa de se meteis en embarcant cap a Lisboa se mòstra coma un moribundo inválido qu'a de s'esforçar fins a per manténer la respiracion. A l'arribar en Lisboa se sentiguèt prigondament decebut (de Lisboa diguèt qu'èra la vila mai òrra del mond). Establit dins lo quartièr de Junqueira, e malgrat una aparenta mejoría, moric dos meses après la siá arribada, lo 8 d'octòbre de 1754, als 47 d'ans d'edat, malaut al semblar de disentería. Foguèt enterrat en lo cementèri britanic de la capitala lusa, e en 1830 se erigió ailà un monument en lo sieu aunor.

Estil literari

L'òbra de Fielding, e mai se en vida d'aqueste generèt de reaccions contraposadas qu'anavan dempuèi lo mensprètz e lo refús de Samuel Richardson o Samuel Johnson fins a l'entosiasme de David Garrick, foguèt pas en cap cas tan avalorat coma çò es actualament, e en tot cas daissa pas indiferente a degun. En efècte, la critica actuala reconeis en Fielding a òm dels pilars del roman anglés, e o fa tant pel caractèr cabecièr de la siá òbra —caractèr que lo pròpri Fielding reclama per se en lo sieu Joseph Andrews, a l'afirmar en lo sieu prefaci que se dispausa a crear un nòu genre, l'epica comica en pròsa, inedit en Anglatèrra—, coma per la riquesa e prigondor de la meteissa. Amassa amb Samuel Richardson, e mai encara qu'el, Fielding es estat dobertament reconegut coma lo paire del roman anglés per d'escrivans de la talha de Charles Dickens o Walter Scott, qu'influiguèt en el decisivamente. En fach, al contrari que l'òbra de fòrça contemporanèus sieus, la primairenca mòrt de Fielding supausèt pas ni una casuda ni un increment brusco de la siá popularitat literària, era quau, pas obstante, faguèt pas mas s'incrementar: ja en 1791, James Boswell reconeisserà, tèsta a las opinions de lo sieu amic Samuel Johnson, l'excelléncia de l'òbra de Fielding; e quitament malgrat èsser vist coma un escrivan sensual (a causa dels paucs reparos qu'a en ofrir de scènas de contengut vagamente sexual) de la part del public victoriano, la siá òbra daissèt pas de se publicar e se liéger al cors del sègle XIX. En lo sègle XX, la siá reputacion demòra plenament establida amb la publicacion de nombroses estudis critics e d'assages sobratz la siá òbra e vida. En general, se considèra que los plantejaments formals prepausats per Fielding en çò de referit a cossí a d'èsser e qué a de comprene un roman influiguèron tan poderosamente en la literatura victoriana que se parla abitualament que foguèt en ela a on foguèron desvolopats en tota la siá extension.

Òm de las principalas caracteristicas de totes los romans de Fielding es que, del temps que d'escrivans de l'epòca coma Defoe e Richardson ensagèron amagar la natura fictiva de la siá òbra, en fasent emplec per aiçò de las 'memòrias' o de la forma epistolara, respectivament, coma metòde per far la siá istòria verosímil e prèpa a la realitat, Fielding adoptèt, en tota la siá òbra, un estil diametralmente opausat, que l'autor fa en el pas cap esfòrç per amagar la siá preséncia en la meteissa, ni tracta tanpauc d'amagar los artificios literaris que ne fa emplec; abans plan, fins a los se comenta al lector. Aquò constituiguèt una autentica revolucion en lo camp del roman, e, en fach, Fielding es lo primièr grand romancièr que reconeguèt la siá istòria coma pura invencion — quitament lo sieu admirat Cervantes insistissiá en que lo Quishòt èra extrach d'una cronica araba escricha per Cide Hamete Benegelí. L'influéncia de Fielding envolopa Laurence Sterne o Denis Diderot en aqueste aspècte es clara.

En aqueste sens, los romans de Fielding, mai que mai lo Tom Jones, contenon una granda autoreflexión. Dobertament e amb absoluta naturalitat, l'autor conversarà amb la lectora envolopa la trama e la forma de la meteissa, en discutint e en justificant la siá estructura e los fachs qu'arriban, e en fasent critica literària, en avertint en tot moment al lector que la realitat s'estend mai ailà de lo sieu roman, e en denonciant, de manièra indirecta, la pretenciosa artificialidad d'escrivans coma Richardson, qui pretenián ofrir amb los sieus romans una realitat barrada e perfiècha. Paradoxalament, los romans de Fielding, al pas preténer plasmar la realitat tala cual es, mas çò que l'autor sent d'ela, atenhon ofrir d'ela çò mai considerable, e d'aquesta forma s'es dich que constituisson, amassa amb l'òbra de lo sieu contemporanèu Tobias Smollett (era quau destaca per lo sieu cruentas de descripcions), òm dels primièrs exemples de roman realista que se coneis.

L'estil de Fielding atenh realizar vívidos de retraits de l'umanitat sens ofrir mai qu'unas paucas regas de la meteissa, en ponent de manifèst totes los vicios e de vertuts que, amalgamados, compausan l'arma umana. En mai, a diferéncia de la siá rivala e contemporanèu Richardson, Fielding fa emplec d'un fòrça màger nombre de personatges, extraches de totas las classas socialas, en ofrint memorables de retraits de la societat de l'epòca. Los personatges de Fielding sòlen èsser, sovent, de tipes socials; aital per exemple lo squire Western del Tom Jones es un típicamente pauc sofisticado e inculto cavalièr tory rural, obsessionat amb la caça del guèine, que beu tròp e amb un afan desmedido per acrecentar las siás possessions. Los retraits de tipes de Fielding beuen dirèctament de la tradicion picaresca, mas, en mai, de personatges coma Tom Jones o Amelia Booth, supausan de creacions genuinas dotadas de granda viveza pas tant per l'apregondiment en la siá psicologia mas mejançant los far agir; per la siá creacion Fielding se valguèt de totes los recorses qu'aviá aquerit coma dramaturg, a on podiá pas aprigondir psicológicamente en los personatges per los caracterizar. Es, efectivament, qualquarren caracteristic de l'òbra de Fielding e de los sieus contemporanèus la fauta de realisme psicologic de los sieus personatges, cuyos de pensadas e d'emocions rara còp s'explòran amb prigondor. Malgrat aiçò, Fielding compensa aquò amb una preocupacion gaireben constanta de descobrir l'òrdre universal de las causas. L'epica comica de Fielding, e mai se essencialament estática, ofrís, per tant, un maravilloso ventalh de personatges cuyos de motius e de comportaments son grandemente predeterminats pel tipe que representan. En eles, existís òm cèrta prigondor emocionala al los retratar, e sens dobte se desenvuelven en una complèxa realitat d'interaccions e interrelaciones umanas, amb la contínua preséncia del narrador omnisciente (lo pròpri Fielding), qui de continu aboca d'opinions sobratz l'istòria e la natura umana, e cuya companhiá fòrça dels lectors modèrns arriban a gaudir.

Autre aspècte fòrça avalorat en Fielding es la siá adretia expresiva e l'elegància de lo sieu lengatge, qu'abandona amb el lo alambicado lexical dels autors augustanos en pos d'una màger simplicitat, en evitant latinismo (mas sens se desbrembar de las citas latinas, que Fielding avalorava sobremanera), e d'ambigüitats, sutilezas inutilas, de lengatges escures e las metafòras excessivas, que fins a arriba a parodiar en qualques passatges de la siá òbra. Estructuralmente, Las siás frasas son complèxas e longas, mas facilas de liéger quitament per un lector modèrn, al que se li escapen benlèu cultismos anglosajones uèi lo jorn en desuso. La defunta ironia que ne fa gala ailà a on siá mai apropriada es tanben caracteristica de la siá òbra, e se crei qu'influiguèt en l'estil de Jane Austen, lectora siá.

Benlèu en mai caberie soslinhar que, e mai se desconegut coma dramaturg foguèsse del mond anglosajón, Fielding es estat considerat coma lo principal autor de comèdias del sègle XVIII, e es sens dobte una figura fòrça apreciada. George Bernard Shaw o considerava, quitament, lo màger dramaturg anglés après Shakespeare. Pas obstante, benlèu per s'enquadrar dins la tradicion teatrala dieciochesca, amb de tramas pauc sentidas e tan de marcat caractèr moralizante, la siá popularitat coma dramaturg pas portada que li manten a el coma romancièira.

Òbras

• Love in Several Masques (1728). Òbra de teatre.
• Rape upon Rape (1730. Òbra de teatre.
• The Temple Beau (1730). Òbra de teatre.
• The Author'S Farce (1730). Òbra de teatre.
• The Tragedy of Tragedies; or, The Life and Death of Tom Thumb (1730). Òbra de teatre.
• The Coffee-house politician (1730). Òbra de teatre.
• Grub-Street Opèra (1731). Òbra de teatre.
• The Modern Husband (1732). Òbra de teatre.
• Don Quixote in England (1734). Òbra de teatre, de divèrsas edicions en castelhan.
• Pasquin (1736). Òbra de teatre.
• The Historical Register for the Year 1736 (1737). Òbra de teatre.
• Shamela An Apology for the Life of Mrs. Shamela Andrews (1741). Roman.
• L'istòria de las aventuras de Joseph Andrews (The History of the Adventures of Joseph Andrews and his Friend, Mr. Abraham Abrams, 1742). Roman.
• Misceláneas (Miscellanies, 1743). En ela se pòt trobar lo roman L'istòria de la vida del defunt senhor Jonathan Wild, lo grand (The History of the Life of the Batana Mr Jonathan Wild the Great) e Viatge d'aqueste mond a l'autre (A Journey from This World to the Next).
• Lo patriota (1745), jornalisme politic.
• Lo marit femenin (The Female Husband, 1746). Foguèt publicat anónimamente coma Lo marit femenin, o l'estonanta istòria de Mrs Mary alias Mr George Hamilton, que foguèt condemnat per s'èsser maridat amb una jove femna de Wells e viure amb ela coma lo sieu marit, recuelhuda de los sieus pròpris pòts dempuèi lo sieu confinamiento. Es un panfleto o reportatge novelado d'un cas conegut en l'epòca.
• Jornalièr jacobita (1747), jornalisme politic.
• Tom Jones (The History of Tom Jones, a Foundling, 1749). Roman.
• Amelia 1751). Roman.
• The Covent Garden Journal (1752). Jornalisme social.
• Proposal for Making Effective Provision for the Poor (1753). Panfleto Social.
• Jornalièr d'un viatge en Lisboa (Journal of a Voyage to Lisbon, 1755). Libre de viatge.

Avaloracion

La carrièra de Fielding coma dramaturg es estat ensombrecida per la siá carrièra coma romancièira. Preteniá escriure «poèmas epics-comics en pròsa». Amassa amb Richardson, se considèra que renauiguèt lo roman coma genre dins la literatura britanica. Abandonèt la forma epistolara. Postuló Una nòva estructura que se basèron en el d'escrivans posteriors, coma Dickens o Thackeray. Descriguèt amb realisme la classa mièja anglesa. Desbrembèt jamai imbricar las siás istòrias e de personatges en lo sieu pròpri ambient, istòria e cultura e foguèt totjorn atent a las circonstàncias realas de los sieus lectors, qu'atenh amb el connectar.

Bibliografia

• Tom Jones. Preparador: Fernando Galván. Cátedra, S.A. Edicions. Caulet. Letras universalas N.º 250, 1997.
• Jonathan Wild. Preparador: Miguel Angel Pérez Pérez. Cátedra, S.A. Edicions. Caulet. Letras universalas N.º 365, 2004.
• Amelia. Montesinos Editor, S.A. 2005.
• Breve Istòria de la literatura anglesa. Ifor Evans. Ed. Ariel. Barcelona, 1985.
• Joseph Andrews. Revirador: José Luis López Muñoz. Alfaguara, S.A. Caulet. Classics Alfaguara, 1978. Reeditat actualament.