Enric Pitòt, en francés Henri Pitot, nascut a Aramon (Lengadòc) lo 29 de mai de 1695 e defuntat a Aramon lo 27 de decembre de 1771, foguèt un engenhaire en idraulica occitan, inventor del tube de Pitòt que servís per mesurar la velocitat dels fluids.

Ostal natal d'Enric Pitòt a z-Aramon

Biografia modificar

Enric Pitòt debutèt en matematicas e en astronomia e venguèt assistent del fisician Réaumur en 1723[1]. Foguèt nomenat adjonch mecanician de l'Acadèmia de las sciéncias en 1724, puèi associat mecanician en 1727 e pensionari geomètre en 1733. En 1740, venguèt membre de la Royal Society. En 1742, foguèt nomenat Director de la Senescalciá de Nimes e director del Canal Reial de Lengadòc. Crompèt la senhoriá de Launay en 1748 e venguèt membre de la Confrariá dels Penitents blancs de Montpelhièr en 1751[2]. Henri Pitot realizèt fòrça amainatjaments, rotas, obratges d'art, fonts e aqüeductes en Lengadòc. De 1743 à 1747 diriguèt la construccion del pont rotièr que dobla lo pònt de Gard, vertadièr obratge d'art que dobla lo pont antic. Realizèt nombrosas pansièras de proteccion, en particular sul fluvi Vidorle. Adobèt tanben qualques arcas del pont roman de Someire (pont Tibèri) malmenat per una importanta vidorlada. Son darrièr obratge remarcable foguèt la construccion de l'aqüeducte de Sant Clament a Montpelhièr (Los Arcèus) que realizèt entre 1753 e 1765 e que foguèt acabat après sa mòrt en 1772.

Tube de Pitot modificar

 
Aqüeducte de Montpelhièr dit Los Arcèus.

Pitot s'interessèt puèi als problèmas dels fluids, en particular a l'escorriment de l'aiga dins los rius, e descobriguèt que fòrças teorias de son epòca èran infondadas. Inventèt aital un esplech destinat a la mesura de la velocitat dels fluids conegut uèi coma tube de Pitòt e emplegat dins diferents camps d'activitat coma en aeronautica per los anemomètres. Lo tube de Pitot permet de mesurar la diferéncia entre la pression estatica e la pression dinamica d'un fluid en movement, diferéncia proporcionala al cairat de la velocitat de l'escorriment. Aquesta relacion foguèt descobèrta intuitivament per Henri Pitot en 1732, quora li foguèt fisat lo pretzfach de mesurar l'escorriment de Sèina. Lo tube de Pitot serà puèi perfectionat en 1858 per Henry Darcy[3].

Veire tanben modificar

Nòtas e referéncias modificar

  1.  L'œuvre mathématique d'Henri Pitot (PDF) p. 322-328.
  2. Archives de la Confrérie des Pénitents blancs de Montpellier
  3. Henry Darcy. Note relative aux modifications à introduire dans le tube de Pitot, Annales des Ponts et Chaussées, Paris, 1858