|
A partir de [[1209]], la [[Crosada dels Albigeses]] marquèt un tèrme brutal a aquel biais de viure. Se Albi foguèt estalviada en fasent omenatge a [[Simon IV de Montfòrt]], lo vinhal de Galhac foguèt ravajat aprèp la cavalgada dels crosats de [[1212]] d'[[Albigés]] cap a [[Carcin]] e [[Agenés]]<ref>{{fr}} Zoé Oldenbourg, Le bûcher de Montségur - 16 mars 1244, Paris, ed: Galimard, col: Les journées qui ont fait la France, 1959 ISBN 2-07-032507-9}}.</ref>. En efèit, l'[[òst]], practicant la [[politica de la tèrra brutlada]], arranquèt las vinhas e vergièrs, trepegèt o encendièt los blats e destruiguèt los vilatges.
==== Los vins del paísPaís Naut ====
[[Image:Blason ville fr Gaillac (Tarn).png|thumb|alt=Dessin montrant le blason de Gaillac, avec le même coq que celui qui figurait autrefois sur les barriques de vin de gaillac. |upright=0.55|Escut de Galhac ont figura lo meteis gal qu'aquel que foguèt marcat al fèrre sus las barricas.]]
Al retornar la [[patz]], se tornèt plantar de vinha e vendre de vin. Los cònsols de [[Galhac]] e [[Rabastens]] establiguèron en [[1221]] una carta per respectarde las bonas practicas viticòlas anant de la seleccion dels plants e dels terradors a la causida de la fusta de barrica en passant pel [[ban de las vendémias]]. Los vins produits a aquel periòde serviguèron per la consomacion locala mas tanben per l'exportacion. Aquela se fasiá per via navigabla sus de [[gabarra]]s sus [[Tarn (riu)|Tarn]] puèi [[Garona]] fins a [[Bordèu]] ont los [[vin]]s èran enviats dins lo nòrd d'[[Euròpa]]: [[França]], [[Anglatèrra]] o encara als [[Païses Basses]]: en 1253, [[Ricard III d'Anglatèrra]] se faguèt enviar vint barricas de vin de Galhac. En 1285, Anglatèrra importava totjorn de vins de Galhac, [[L'Illa d'Albigés]] o [[Rabastens]]<ref>[[Marcel Lachiver]], {{opcit}}, p. 96.</ref>. A la començança del sègle XIV, la reputacion dels vins del Galhaqués èra segura. Progiá, entre 1306 e 1307, annadas que lolos comptes foguèron conservats, 40 % dels vins passavan pel bacin de [[Garona]] cap a Bordèu per èsser exportats<ref>[[Marcel Lachiver]], {{opcit}}, p. 114.</ref>. [[Enric IV de França|Enric IV]] foguèt grand amator de vin de Galhac<ref> "vingaillac" [http://www.vins-gaillac.com/frm01.html Site du CIVG : ''Gaillac, Grand Vin du Sud-Ouest'']</ref>. Foguèt lo començament de l'epòca dels « vins del gal », marca alamb lo fèrre pausat sus las botas que sortissián de la vila, mas tanben de la dominacion sens partatgeexclusiva dels jurats de [[Bordèu]], fixant las condicions de ventavenda dels vins del País Naut, obligats de passar per Garona.
{{Cita|Coma totes los autres vins del País Naut, aqueles de Galhac, segon tota versemblança, foguèron sovent melhors e mai poderoses qu'aqueles produits a l'entorn de Bordèu. Es la rason que los Bordaleses ne foguèron geloses e s'esforçavan de vendre en prioritat la lor produccion<ref>[[Hugh Johnson]], ''Une histoire mondiale du vin, De l'Antiquité à nos jours'', Hachette pratique, Paris, 2002, p. 144.</ref>.|[[Hugh Johnson]]}}
Se pas degun coneis pas la data de creacion del galhac petejaire, es a vegadas avançat qu'[[Auger Galhard]] (1530-1593<ref>[http://www.abacoc.net/ILitterature.html Bref survol de la littérature occitane] sul site ''abacoc.net''.</ref>) aja festejat {{Cita|Lo bi qu'éro picant et sautabo dins lou veyre}} (Grafia originala). Per aquò alcuns pensan que lo vin petejaire ja existissiá sus las taulas ont manjava lo poèta<ref >''N'' Lo poèta, convertit al protestantisme, mai per desfisi que per conviccion prigonda, foguèt cochat de Rabastens, sa vila de naissença. Venguèt soldat e trobador a Montalban. Ala, esgaiava de sos vèrses los barons, cap de las milícias protestantas d'aquela plaça fòrta e profeitava de la taula</ref>{{,}}<ref>[http://books.google.fr/books?id=zzgJAAAAQAAJ&printsec=frontcover&dq=Auger+Gaillard&source=bl&ots=HdnJINgrzC&sig=-W4R0z59xZliS-rSiwGsmWexD4U&hl=fr&ei=5Hd-S5OQGYbW4gaIj6yyDw&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=2&ved=0CAoQ6AEwAQ#v=onepage&q=&f=false Notice du livre ''Poésie languedociennes et françaises'' d'Auger Gaillard], sul site ''books.google.fr''.</ref>. De fach, la citacion foguèt troncada; parlava d'un vin [[muscat]] de Menerbés<ref>{{fr}}"millénaire" Collectif, ''Millénaire de Gaillac, 972-1972, Journées historiques'', Tome II, {{P.}}45-49, Abbé E. Nègre, ''Auger Gaillard et Gaillac'', Janvier 1989, Imprimerie Rhodes, Gaillac.</ref>. (nòças a [[Rius de Menerbés]])<br/> {{Cita|''Et peis lou vy musquat, qu'ero piquant et doux</br>Que jamay n'ey begut de by tant sabourous</br>La bountat del vy cla degus ne pourio creire</br>Que de la grant bountat, sautabo dins lou veire''}} (Grafia originala)
Se cal li atribuir una citacion sul Galhac, cal dire:<br/>{{Cita|''Et lou boun drap n'es pas coumo vy de Chalosso</br>Qu'al may el es pourtat, al may el a de fosso</br>Amay també lou vy que sourtis de Galhiac''}}
|
