País Valencian : Diferéncia entre lei versions
Contengut suprimit Contengut apondut
m r2.7.1) (Robòt Apondre: kbd:Валенсиэ |
terminologia |
||
Linha 129 :
Existisson a l'ora d'ara al País Valencian doas zònas de predominança lingüistica: lo valencian e lo [[castelhan]]. Istoricament, dempuèi la colonizacion feudala medievala, lo valencian foguèt la lenga majoritària dins tot lo país, mercé a una leugièra majoritat en lo nombre de colons provenents de Catalonha. L'excepcion foguèron las comarcas amb frontièra amb [[Aragon]] (Racó d'Ademós, Alt Millars, Alt Palància e Serrans), ont los colons aragoneses foguèron majoritaris e implantèron lo castelhan. La rèsta de las comarcas castelhanoparlantas actualas (Foia de Bunyol, Canal de Navarrés, Vall de Cofrents, e qualques municipalitats del Vinalopó) son produch de la repoblacion amb castelhans del [[sègle XVII]], après la percaça dels moriscos, doncas qu'aquelas comarcas foguèron de majoritat andalusina dempuèi lo [[sègle XIII]] fins al XVII. La comarca del Baix Segura patiguèt un procès de substitucion lingüistica del castelhan pel catalan que s'atenguèt al sègle XVII après una epidèmia de [[pèsta]], en 1648, qu'afectèt la populacion anteriora valencianoparlanta. La comarca de la Plana d'Utiel, coma la municipalitat de [[Villena]], apertenián pas fins al [[sègle XIX]] al País Valencian, e son de parlar e cultura castelhans. Lo Reialme de Valéncia, doncas, foguèt pas a l'Edat Mejana un país amb dualitat lingüistica valencian/castelhan, coma a l'ora d'ara, mas que las doas lengas que se parlavan majoritàriament èran lo valencian e l'arabi, a l'excepcion de las comarcas de parlar castelhan dins la frontièra amb Aragon.
Uèi jorn, dins las grandas vilas de las comarcas istoricament valencianoparlantas (e a quina part que siá del territòri, se plan de forma pas tan acusada), la preséncia del valencian es cada còp mendre, a causa del procès de minorizacion d'aquela lenga que s'i patís en favor del castelhan, en bona mesura per fauta de supòrt politic. En fach, lo darrièr sondatge de [[2005]] revèla que près de 37% dels enquestats de la predominança valenciana afirma l'emplegar preferentament, del temps qu'en [[1995]] lo percentatge èra de 50%. Se dona la circonstància que lo [[Partit Popular]] governa en la Generalitat del País Valencian dempuèi l'an 1995, que causa divèrsa associacions culturalas e lingüisticas assòcian per el la descenuda per motius politics. De mai de mai, aquel procès s'es vist agravat los primièrs ans del [[sègle XXI]], amb la granda immigracion qu'a supausat, en pauc mens de cinc ans, almens mièg milion d'abitants mai, de parlar castelhan original (provenents de la rèsta
Existís una varietat dialectala en caduna de las regions del País Valencian. Aital, dins las Comarcas del Nòrd se considerada zòna de transicion lingüistica e se tròban los dialèctes de [[Valencian de transicion]] e [[valencian castellonenc]]; dins las Comarcas del Xúquer se parla lo [[valencian apitxat]], lo dialècte parlat al "cap i casal"; dins las Comarcas Centralas e a la Marina Baixa se parla lo [[valencian meridional]], la varietat mai utilizada pels valencianoparlants, en tèrmes demografics; e, per darrièr, dins las Comarcas del Sud (a l'excepcion de la Marina Baixa) se parla lo [[valencian alacantí]], un dialècte fòrtament castelhanizat, benlèu a causa de la substitucion lingüistica istorica del Baix Segura.
| |||