Martin Luther que vadó a [[Eileben]] ([[Saxònia]]). Qu'estudiè dens las vilas de Mansfeld, Magdeburgo e Eisenach abans d'entrar dens l'[[Universitat d'Erfurt]]. A partir de [[1505]] que's hè monge e, arron, en [[1507]], que ho ordenat prèste de la [[glèisaGlèisa catolicaCatolica]] ; a partir de [[1508]] qu'ensenhè la teologia a l'[[Universitat de Wittenberg]] e a la medisha epòca que viatgè a [[Roma]] on e comencè a estar decebut per la glèisaGlèisa catolicaCatolica e las soas practicas (com, per exemple, la venta d'[[indulgèncias]]. Qu'arrecebó lo grad de doctor de la glèisaGlèisa catolicaCatolica en [[1512]].
En [[1517]] que placardè las soasoas [[95 Tèsis]] suu portau de la glèisa de Wittenberg, trencant autau dab la glèisaGlèisa catolicaCatolica e marcant atau la vaduda deu protestantisme.
A maugrat d'estar membre de la glèisaGlèisa catolicaCatolica, aquesta institucion que condemnè las soas tèsis e que'u excomuniè en [[1521]]. En [[1522]] que tradusí la [[Bíblia]] en [[Alemandalemand]] (tribalh qui debutè l'estandadizacionestandardizacion d'aquesta lenga). Après aver trencat dab la glèisaGlèisa catolicaCatolica, que's podó maridar dab [[Caterina de Bora]].
* [http://www.archiv-vegelahn.de/nachschlagwerke_luther.html Martin Luther – Eine Bibliographie]
