Donjon : Diferéncia entre lei versions

Contengut suprimit Contengut apondut
Jiròni (discussion | contribucions)
Vivarés (discussion | contribucions)
m correccions divèrsas
Linha 1 :
[[Image:Rochester castle.jpg|thumb|350px|right|Donjon d'un castèl [[normand]] de [[Rochester]], en [[Anglatèrra]], sègle XII]]
Le '''donjon''' es la [[Torre]] la mai nauta d'un [[castelar]], destinada a servir a l'encòp de punt d'observacion, de pòste de tir e de darrièr refugi quand lo rèsta de la fortificacion se tròba presapres. Aquela torre, o bastiment fortificat, servissiá tanben de demorança al senhor del castèl.
 
==Origina e sens del tèrme==
 
Lo mot ''donjon'' deriva del [[latin]] medieval ''dominio'', designant la partida del castèl reservada al mèstre (en latin, ''dominus''). Al deladelà de son ròtle especificament militar pendent un sètge, son installatinstallats en general los apartaments del senhor e de sa familha, las resèrvas estrategicas de noiridura e d'armas; lo donjon serviguèt tanben pels prisonièrs que se vòl isolar particularament.
 
A l'[[Edat Mejana]], le tèrme se pòt s'aplicar a tota la nauta cort d'un castèl de mai d'un barrisbarri
 
== Utilitat ==
[[Image:Osaka Castle Sakura April 2005.JPG|thumb|LeLo donjon del castèl d'[[Osaka]]]]
 
[[Image:Donjon Gisors001.jpg|thumb|Donjon de [[Gisors]]]]
 
En temps de [[patz]], lelo donjon contenguètconteniá los tresaurs, las armas, l'archiulos archius de la familha o de la vila (vejatz [[donjon del Capitòli]]). Lo senhor amb sa familha demòran al nivèl nòble : lo primièr.
 
Per sa posicion nauta, lo suc del donjon es en general aquel qu'ofrís la melhora vista de la region a l'entorn. En cas de sètge, es ont se pòt observar los movements de l'enemic. Se lo castèl es pichon, es aquiaquí que los arquièrs, e las maquinas, avián la maipus granda portada de tir.
 
Los castèls son fafachs per que, se la muralha exteriora es presa, los barris interiors pojanpòscan encara defendre. Lo donjon es lo darrièr refugi, se pòt defendre pasmense quemai se tot lo rèsterèsta del castèl siáes ja pres. S'agissiá pas solament de se defendre del atacants venguts de d'exterior de la fortalesa; mas tanben pel senhor de s'aparar contra las traïsons venent, per exemple, desdels vassals venguts renfortir e jónher la garnison.
 
En general, los visitors dels castèls demoravan doncas a l'escart del donjon, per que l'agençament interior del bastiment siá desconegut dels atacants, en cas de conflicte, de traïson, o de retornament d'aliança. Los donjons a vegadas son concebuts amb de dessenhesdessenhs fòrça complèxes, per destornat e piejar los atacants, coma per exemple aquel del [[castèl d'Arques-la-Bataille]]<ref>Lo donjon d'Arques foguèt estudiat en detalh per Viollet-le-Duc dins lo capítol ''Donjon'' de son ''[[s:Dictionnaire raisonné de l'architecture française du XIe au XVIe siècle - Tome 5, Donjon|Dictionnaire raisonné de l'architecture française du XIe au XVIe]]''.</ref>.
 
Lo donjon es tanben, sovent, en contacte fòra dels barris, per permetre de ne sortir o dintrar sens passar pel rèsterèsta de l'encesament. Aquela disposicion poiriá èsser vitala quantquand lo donjon se trobava assetjat, e atal de s'escapar.