Atòm : Diferéncia entre lei versions
Contengut suprimit Contengut apondut
m →Ligams intèrnes : fermions |
mCap resum de modificació |
||
Linha 12 :
|
{| align="center"
|
| Porcion possibla mei petita d'un [[element quimic]]<br /> que conserva las proprietats quimicas
|}
|-
Linha 34 :
|}
[[Imatge:Helium atom QM.svg|thumb|200px|left|Atòm d'[[èli]] dab la soa nubla eletronica e lo son nuclèu (amplificat suu dessenh)]]
Un '''atòm''' (deu [[grèc]] ''ἄτομος'', {{cita|intrencable}}, eth medish compausat deu [[prefixe]] ''α-'' - "in-" e ''τέμνω'' - {{cita|copar, trencar}} -) qu'ei l'unitat de composicion elementària de la matèria e de las [[molecula]]s quimicas
Los atòms que son compausats de [[fermion]]s : [[neutron]]s, [[proton]]s e [[electron]]s ligats per [[boson]]s, que son las [[particula elementària|particulas elementàrias]].
Un atòm qu'ei electricament neutre e que's compausa d'un [[nuclèu atomic]] (qui pòrta cargas positivas aperadas [[proton]]s e tanben (generaument) de particulas neutras (aperadas justament [[neutron]]s) e d'[[electron]]s cargats negativament e qui viran autorn deu nuclèu autorn d'ua orbita (de probabilitat de preséncia) determinada.
Linha 42 ⟶ 44:
La quasi totalitat de la [[massa]] de l'atòm qu'ei contienguda dehens lo nuclèu. Com aqueth nuclèu qu'ei {{formatnum:100000}} vegadas mei petit que'u son atòm, que cau logicament soslinhar que l'atòm (e donc la matèria) qu'ei mei que mei compausat de [[vueit]].
Lo nombre de cargas positivas deu nuclèu (e donc tanben egau au nombre d'electrons qui viran autorn) qu'ei lo [[nombre atomic]] de l'atòm e que determina l'element d'aqueth atòm.
Lo concèpte d'atòm (l'idea que la matèria que's pòt trencar en partidas elementàrias qui, eras, no's pòden pas trencar) - com lo son nom grèc ac muicha - que ho perpausat durant l'antiquitat mes non pas ho definitivament adoptada abans lo [[sègle XVIII]].
| |||