Miralh : Diferéncia entre lei versions

Contengut suprimit Contengut apondut
Vivarés (discussion | contribucions)
mCap resum de modificació
Vivarés (discussion | contribucions)
mCap resum de modificació
Linha 2 :
[[File:Mirror.jpg|thumb|Un cantre rebatut dins un miralh]]
 
Un '''miralh''' (var. '''mirau''') o rarament '''espelh''' es una [[superfícia (matematicas)|superfícia]] reflectiva qu'es pro clara coma per formar un [[Imatge virtual|imatge]]. L'exemple pus simple es lo miralh plan que fòrça gents a als sieus larèrs. L'exemple pus ancian es l'[[aiga]] tranquilla, ont abans l'invencion del miralh las gents s'i gardava.
 
En un miralh, un feix de [[lutz]] parallel pòt cambiar de direccion entièrament e contunhar en essent parallel, en podent produsir aital una imatge virtual d'un objècte en la siá grandària e forma reala. Existisson tanben de miralhs concaus, ont un feix de lutz parallel es convertit en convergent, en trobant interseccion al fòcus del miralh e distorsionant l'imatge rebatut. Los miralhs convèxes son aquels de curvatura invertida a aquela d'un miralh concau, los que provòcan un efièch opausat.
Linha 9 :
 
==Istòria==
Los miralhs coma utises de tocador e objècte manual foguèron fòrça emplegats endins las civilizacions egipcianas, grèga, etrusca e [[romana]]. S'elaboravan totjorn amb metal brunyit, generalament [[crubatz]], [[argent]] o [[bronze]], a aquel procès lo se coneis pel nom de plateig. Avián forma de placa redonda o ovalada, ornada ordinàriament amb grauats o de relèus mitològicsmitologics al revers (los demòras avián pas grauats, mas òc de relèus). D'aqueles miralhs se conservan encara fòrça exemplars en qualques musèus arqueologics.
Pendent la nauta [[Edat Mejana]] l'usatge del miralh èra estranh, fins qu'al sègle XIII s'inventèt la fabricacion dels de [[veire]] e de cristal de [[ròca]] sus llàmina metallica, sens se quitar de bastir los de solament metal fins al sègle XVIII.
Lo miralh, coma mòble d'abitacion o cambra, comença amb la s. XVI, doncas que malgrat que pendent los dos sègles anteriors se citan qualques exemplars istorics èra pas fòrça coneguts e lo sieu usatge èra pauc corrent. dins aquel sègle se presenta coma marc elegant e pè artistic e ocupa un luòc distinguit al salon coma objècte mobible e de dimensions redusidas. Cap al sègle XVII las fabricas venecianas arriban a bastir de miralhs de granda mesura e de servisson ençà coma objèctes singularment decoratius en salons, qu'ocupan un luòc destacat.
Linha 15 :
 
==Lo miralh a la cultura==
Lo miralh ocupa un luòc important en la [[mitologia]] e las supersticions de fòrça pòbles. L'imatge qu'en el se rebat s'identifica sovent amb la l'[[arma]] o l'[[esperit]] de la persona: d'aicí per exemple que los vampirs, còrses sens arma, ses'i rebaton pas en el. Quand un es prèste de daissar aquel mond, es comun cobrir los miralhs, per temor que l'arma de la en agonizant demoratz barrada en eles.
Lo miralh es interpretat coma una [[fenèstra]] dins lo mond dels esperits. La [[legenda]] urbana de Veronica aprofècha exemplarment aquela vision. Totun, lo mond dels esperits tend a s'imaginar coma una contrapartida especularespeculara del dels vius. [[Lewis Carroll]] desvolopa magistralament l'idèa del miralh coma intrada dins un mond invers en la segonda part de las aventuras d'Alícia. Lo miralh es tanben objècte frequent de consulta: lo se jutja capabla d'i mostrar d'eveniments e d'objèctes distants endins lo temps o l'espaci. EnDins lo conte de [[Blancaneus]], lo miralh a la facultat de parlar e respond a las questions que li formula la mairastra. [[John Ronald Reuel Tolkien]] repren amb lo sieu celèbre miralh de Galadriel la tradicion del miralh capable de mostrar lo [[futur]]. Dins lo roman de [[Harry Potter]] e la pèira filosofala, de [[J.K. Rowling]], Apareis lo miralh OESED, que rebat pas l'imatge de qui lo contempla, mas los sieus desigs mai prigonds.
 
== Vejatz tanben ==