Gorilla : Diferéncia entre lei versions

Contengut suprimit Contengut apondut
Vivarés (discussion | contribucions)
Vivarés (discussion | contribucions)
mCap resum de modificació
Linha 11 :
{{Taxobox CITES | I | [http://www.cites.org/gallery/species/mammal/chimpanzee.html 04/02/1977] }}
{{Taxobox fin}}
{{ortografia}}
Los '''gorillas''' forman lo [[genre (biologia)|genre]] mai grand dels [[primats]]. Amb uèit autres genres de ''monin'', fan partida de la [[superfamilha]] dels ''[[Hominidae]]''.
 
L'[[ADN]] dels gorillas es de 98% a 99% identic a lo de l'[[Òme]]. Son los parents vius lo pus pròchepròches de l'Òme aprèp los [[Chimpanzé]]s.
 
Los gorillas vivon dins las [[selva tropicala|selva tropicalas]] o subtropicalas d'[[Africa]] dins de nautor fòrça variadas. Lo [[Gorilla de las montanhas|gorilla de las montanhas]] viu dins las [[selva dels nívols]] de las [[Montanhas de las Virunga]], anant de 2200 a 4300 mètres. Los gorillas de plana vivon dins las selvas densas e leslas [[palun]]s de las planas.
 
== Espècias e sosespècias ==
Se pòt distinguir doas espècias, l'una vivent a l'[[Èst]] e l'autre a l'[[Oèst]] de d'[[Africa]], e quatre sosespècias segon lo luòc de vida :
* lo [[Gorilla de l'Oèst african]] (''Gorilla gorilla'') :
** lo [[Gorilla de las planas de l'oèst]] (''Gorilla gorilla gorilla'') ;
Linha 113 ⟶ 114:
 
[[Imatge:GorillaSkull.jpg|thumb|200 px|left|Crani d'un gorilla mascle.]]
Lo gorila es aprèp lo chimpanzé, del ponch de vista genetic, l’animal lo plupus pròche de l’uman. Aquela parentaparentat foguèt confirmada parper loslas similituds entre los cromosòmas e los gropes sanguins. Nòstre genòmgenòma diferís de 2 % solament d'aquel del gorilla.
 
Quilhats, los gorillas an una talha de 1,75 mètre, mas son en fach un pauc pus grands car an los genolhs flechits. L'envergadura dels braces despassa la longor del còscòrs e pòt aténher 2,75 mètres.
 
Existís una granda diferéncia de massa entre los sèxes : las femèlas pesan de 90 a 150 quilogramas e los mascles fins a 275. En captivitat, particularament ben noirits, atenhon 350 quilogramas.
 
Lo pelatge despenddepend del sèxe e de l’edat. Pels mesclesmascles los pus vièlhs se desvolopant sus l'esquina una forradura gris argentat, d'aquò lor ven de'''esquina d'argent''. Lo pelatge dels gorillas de montanha es particularament long e sedós.
 
Coma totes los antropoídsantropoïdes, los gorillas an pas cap de coa. Lor anatomia es poderosa, la cara e las aurelhas son glabras e presentan desde tòrs supraorbitairis marcats.
 
* Longevitat : 30 ans dins la natura, fins a 50 ans en captivitat ;
Linha 127 ⟶ 128:
 
== Comportament ==
Los gorillas abitan las selvas e son actius de jorn. Mentre que aqueles dels païses plats preferisson las selvas tropicalas umidas, los gorillas de las montanhas vivon puslèu dins las selvas segondarissegondàrias. Los gorillas desde las montanhas vivon gaireben totjorn al sòl. Los gorillas dels païses plats penjan sovent dins los arbres cercant d'aliments, tanben los mascles pesats penjan dins d'arbres nauts fins a vint mètres. Sul sòl, los gorillas van de quatre patas apujant sus las falanjas de lors mans e pas sus las palmas coma d'autres monin pus francament quadrupèdes. Cada nuèit, per repausar, bastisson un niu de fuèlhas en mens de cinc minutas. Los gorillas de montanha fan lors nius sul sòl e los gorillas dels païses plats dins los arbres.
 
Los gorillas vivon en grope capitat per un mascle adulta nomenat «espina d'argent». La composicion dels gropes vària de dos a trante individús, entre 10 e 15 en mejana. En general cada grope se compausa d'un mascle adulta (espina d'argent), d'un o de mai mascles pus joves (mascles d'espina negras), de plusors femèlas adultas (cinc o sièis) e de qualques pichons. Quand i a mai d'un mascles dins un grope, sol lo [[mascle dominant]] pòt s'apariar.