Camps de concentracion nazis : Diferéncia entre lei versions

Après la debuta de la [[Segonda Guèrra Mondiau]] que hon emplegats entà controllar las populacions deus país ocupats, emplegar massivament lo tribalh deus presoèrs e acabar ua politica sistematica d'eliminacion fisica deus grops mei mespresats perpeus alemans nazis en se virant mei que mei de cap au genocidi deus [[Judiu]]s e deus [[Ròm]]s.

Los purmèrs camps que hon centers a còps quasi clandestins tienguts per membres de la [[SA]] e qui sis'i libravan en dehòra de nat encastre reglementari a las torturas mei bestiaus. L'objectiu qu'èra terrorizar las hòrças d'oposicion (mei que mei comunistacomunistas) en bèth proheitar deu pretèxte de l'[[Incendi deu Reichtag]] qui desboquè sus l'autrejament deus plens poders a [[Adolf Hitler]].

Lo sistèma que ho formalizat e organizat per [[Theodor Eicke]] a partir de [[Dachau]] qui ho atau lo purmèr deus grans camps, bastit a partir de [[1933]]. Los camps que hon hidats aus [[SS]] en [[1937]]. La disciplina qu'eique ho alavetz basada sus la terror en bèth emplegar la tortura e l'execucion deus presoèrs revoltats o qui ensajan d'escapar. Las execucions e la repression qu'eièran hidadahidadas aus presoèrs de dret comun qui ses' èran sonjà illustrats dens lo crime.

L'invasion d'[[Àustria]] e de [[Checoslovàquia]] seguidas d'autes país e pòbles que mianmièn a la creacion de navèths camps entà poder amplificar la represssion contre los resistents o opausants dens los navèths pòbles ocupats e somés.

L'intensificacion de l'esfòrç de guèrra (dab la pravada deus besonhs deus òmis alemans suu front e tanben un òp d'ua creishuda de la produccion industriau) que's portè suus presoèrs expleitats dinc au cap de las loas hòrças.

Au medish temps, de cap a [[1941]], quauques camps de concentracion que vadón camps d'exterminacion dab l'ensag puish la generalizacion de las execucions massivas de las crampas de gas. L'objectiu qu'èra de miar au cap la ''Solucion Finau'', qu'èi a díser l'eliminacion deus judius e deus Ròms.

Dens cèrtes camps, los presoèrs, a despart de las torturas e autas atrocitats, que hon emplegats com cobais umans entà espravar navèras potingas ; dens d'autes cas, aquestas {{cita|experiéncias}} que hon simplament torturas sadicas practicadas shens cap encastre scientific e shens desbocar sus cap descobèrta (com per exemple las {{cita|experiéncias}} de [[Joseph Mengele]] qui, enter autas, consistivan en torrar presoèrs vius).

Lo [[27 de genèr]] de [[1945]], l'[[Armada Arroia]] que liberè en purmèr lo camp d'[[Auschwitz]]. Suu front occidentau, l'armada americana que he çò medish un pauc mei tard. A l'arribada de las armadas aligadas, la descobèrta deus subervivents dab l'espiar vueit e dab sonque pèth e òs atau com la descobèrta de las atrocitats que creèn un hòrta impression suus sordats. A Dachau per exemple, los sordats americanamericans en non se podentpoder pas retiéner qu'executèn còp sec quauques oficièrs alemans responsables de las atrocitats descobèrtas.