Whisky : Diferéncia entre lei versions
Contengut suprimit Contengut apondut
m robot Ajoute: ta:விஸ்கி |
m robot Ajoute: arz:ويسكى; changement de type cosmétique |
||
Linha 1 :
[[
Lo '''whisky''' (''uisge-beatha'' en [[escocés]]), o '''whiskey''' (''uisce beatha'' o ''fuisce'' en [[irlandés]]) es una bevenda alcolizada d'origina [[Irlanda|irlandesa]] o [[Escòcia|escocesa]] a basa d'[[òrdi]]. Existís actualament qualques destillariás dins un fum de païses mas la majoritat de la produccion es encara en [[Escòcia]]; aqueste whisky es nomenat ''Scotch whisky'', ''Whisky d'[[Escòcia]]'' en occitan, segon una lei escocesa que certificada l'origina de la bevenda.
== Istòria ==
La primièra traça escrita del whisky data de [[1405]] en Irlanda<ref>[http://www.theanswerbank.co.uk/Article2755.html Who invented whisky - the Scots or the Irish?]</ref>, que i èra distillat pels monges. Es tanben mencionat en Escòcia en [[1496]]<ref>[http://www.whisky.com/history.html History of Scotch Whisky]</ref>. Pasmens, se pensa que lo whisky èra ja conegut dempuèi qualques centenas d'annadas abans. Sabèm pas quora e ont lo whisky foguèt d'en primièr distillat
D'unes cercaires pensan que los alcòls distillats foguèron d'en primièr produches entre lo [[sègle VIII]] e lo [[sègle IX]] en [[Orient Mejan]]<ref>[http://www2.potsdam.edu/hansondj/Controversies/1114796842.html History of Alcohol and Drinking around the World]</ref> e que l'art de la distillacion foguèt portat en [[Irlanda]] e [[Grand Bretanha]] per los monges crestians. Es una legenda populara que [[Sant Patrici]] introduguèt la distillacion en Irlanda e Escòcia, mas i demorèt tròp lèu perque foguèsse possible.
== Elaboracion ==
L'elaboracion d'un whisky dura al minimum tres ans ; se l'envielhiment en bota de casse es inferior a tres ans, es pas possible de li bailar l'appelacion de ''whisky''. La fabricacion se fa en cinc etapas.
[[
* Lo "maltatge" : per obtenir de malt, es d'usatge d'espandir l'òrdi e de lo banhar perque grelhe. Aquela operacion dura una a doas setmanas. Lo maltage es arrestat en secar los grans en dessús d'un forn, generalament alimentat per de [[torba]], que baila a d'unes whiskies son gost particular. Quand es sec, lo malt es trissat, çò que produtz una mena de farina sonada ''grist''.
Linha 17 :
Aquela operacion a per tòca de transformar l'[[amidon]] contengut dins lo malt en sucres fermentables jos l'accion d'[[enzim]]s. Se fa dins de grands bacins de fusta sonats « mash tun ». Lo produch d'aquel mesclatge es apelat « wort ».
* La fermentacion : lo molt sucrat aital obtengut es addicionat de [[levadura]]s e la [[fermentacion]] alcolica se produtz. Aqueste processus es parièr al de la fabricacion de la [[bièrra]] mas l'etapa seguenta es pròpria al whisky.
[[
* La distillacion : la bièrra aital obtenguda subís una dobla distillacion, que sa tòca es de desseparar l'aiga de l'alcòl. Los whiskeys irlandeses subisson generalament una tripla distillacion e es çò meteis per d'unes scotchs. A la fin d'aquesta etapa, lo whisky es incolòr e titra aperaquí 70°.
* L'envielhiment : lo whisky es fin finala mes de vielhir en botas de [[casse]], ja utilizadas lo mai sovent. Es pendent aquesta etapa que lo whisky se colora e pren d'aròmas especifics segon la fusta utilizada. Lo periòde d'envielhiment minimal d'un scotch es de 3 ans mas la màger part dels single malt vielhisson generalament entre 8 e 12 ans, d'unas botelhas de ''single cask'' van passar fins a 30 ans en barrica abans la mesa en botelha.
== Nòtas ==
<references />
{{gastronomia}}
Linha 30 :
[[af:Whiskey]]
[[ar:ويسكي]]
[[arz:ويسكى]]
[[az:Viski]]
[[be-x-old:Ўіскі]]
| |||