Pirata : Diferéncia entre lei versions

Contengut suprimit Contengut apondut
VolkovBot (discussion | contribucions)
m robot Ajoute: cv:Пиратсем
Xqbot (discussion | contribucions)
m robot Ajoute: br:Morlaer; changement de type cosmétique
Linha 2 :
Lo mot '''pirata''' sortís del latin pirata, adaptacion d'un mot grèc πειρατης que ven del vèrb πειραω que significa "s'esforçar de", "ensajar de", "se riscar".
 
== Istoric ==
 
Un '''pirata''' es una persona que practica la piratariá. La '''piratariá''' es una practica, tan vièlha coma la navigacion, qu'a per tòca d'atacar una embarcacion per tal de ne raubar lo cargament, e de còps que i a lo batèu tot. Pr'aquò, los piratas se limitavan pas sonque als autres batèus mas d'unes còps atacavan las localitats de las còstas. Lo mot « pirata » es ligat a las accions en mar sens l'aval d'un estat sobeiran, contràriament als [[corsari]]s, qu'èran de capitanis d'embarcacion privada que trabalhavan per un estat. Pasmens la distincion entre los dos noms es tèuna e una persona coma [[Francis Drake]] percebut coma un corsari e doncas un patriòta en [[Anglatèrra]] es descrich coma un pirata dins lo mond espanhòl.
La piratariá maritima coneguèt son apogèu pendent lo [[sègle XVIII]] e puèi dapasset desapareguèt per encausa del poder en creis dels estats modèrnes dins totas las regions del mond.
Fòrça [[anarquistas]] s'inspirèron de la filosofia dels piratas que consistissiá a se desancorar de quin país que siá per tal de far sa vida mai liura.
 
== Accepcions novèlas del mot ==
 
Malgrat son origina maritima, aqueste mot pirata se pòt emplegar dins d'autres contèxtes pro diferents, coma per exemple: "piratas de la rota", que temps passat, abans l'invencion de l'automobila, èran sonats "raubaires de camin".
 
[[ImageFichièr:Pirate_Flag_of_Rack_Rackham.svg|thumb|250px|right|La bandièra d'un pirata del sègle XVIII: [[Calico Jack]]]]
Mai recentament, s'es donat aqueste nom de pirata (informatic) a las personas que se descargan d'un biais fòra-lei de fichièrs musical o audiovisual per [[Internet]] o que fan de còpias d'òbras sens ne respectar lo [[drech d'autor]] o lo [[copyright]].
Se parla tanben de "piratas" dins lo cas d'actes politics e terroristas: es lo cas mai que mai dels piratas de l'aire. Aqueste nom es problematic que lo sens primièr del mot pirata implica un interès lucratiu mentre qu'una accion terrorista es rarament degut a una rason financièra.
Linha 18 :
En 2006, lo nom pirata foguèt représ per un partit politic suedés: lo [[Partit Pirata]] (en [[suedés]]: ''Piratpartiet'') per tal d'enfortir la libertat informatica. Existisson d'autras emanacions d'aquel partit dins d'autres estats coma França e Espanha.
 
== Piratas celèbres ==
[[Imatge:Pyle pirates treasfight.jpg|300px|thumb|right|De piratas se baralhan per un tresaur, dins una illustracion d'[[Howard Pyle]] tracha de ''Howard Pyle's Book of Pirates''.]]
* [[Captain Thomas Anstis]]
Linha 46 :
* [[Robert Surcouf]]
* [[Edward "Blackbeard" Teach]]
* [[Zheng Zhilong]]
 
 
[[Categoria:Pirata|*]]
Linha 58 ⟶ 57:
[[be:Пірацтва]]
[[bg:Пиратство]]
[[br:Morlaer]]
[[bs:Pirati]]
[[ca:Pirateria marítima]]