Dòn : Diferéncia entre lei versions
Creacion de la pagina amb « {{Riu |nom= Don |imatge=300px|Lo Don dins l'oblast de Voronej |longor=1950 |Debit mejan=900 |superf. bacin=425600 |regim... » |
(Pas cap de diferéncia)
|
Version del 1 julhet de 2010 a 22.01
| Don | |
|---|---|
.jpg) | |
| Caracteristicas | |
| Longor | 1 950 km |
| Bacin | ? |
| Bacin collector | Don |
| Debit mejan | 900 m3⋅s-1 |
| Regim | nival de planura |
| Riu | |
| S'escampa dins | mer d'Azov |
| Geografia | |
| Païses traversats | Russia |
Lo Don (en rus Дон), lenga dels Scites - « aiga ») es un dels principls flumes de Russia.
Geografia
Pren sa font prèp de Tola, al sud èst de Moscòu, a una altitud de 180 mètres environ e percor una distància de gaireben 1 950 km abans de s'escampa dins la mar d'Azov en donant naissença a un deltà d'una superfícia de 540 km².
Lo Don possedís totas las caracteristicas d'un flume de planura. Sa penda mejana vària pauc dempuèi sa font fins a son embocadura amb una valor flaca de 0,1‰. Lo flume s'escampa dins de vastas planuras d'inondacion sus tot son percor salvat aprèp de Kalatch de Don ont sa valada se restrecit fòrça.
La valada del Don, coma d'autres cors d'aiga de la region, presenta un aspècte asimetric. La riba drecha del flume es nautas de fòrta pendas alara que l'esquèrra e bassa e planes.
Dempuèi sa font, lo flume s'escampa en primièr cap al sud èst a l'entorn de Voronej, puèi cap al sud oèst fins a l'embocadura.
Villes traversées
La principala vila sul flume es Rostov de Don.
Afluents
Cors superior :
- esquèrra – Voronej
- drecha – Nepriadva, Krassivaïa Metcha, Sosna
Cors mejan :
- esquèrra – Bitioug, Khoper, Medveditsa, Ilovlia
- drecha – Tikhaïa Sosna, Tcherna Kalitva
Cors inferior :
Istòria
Lo Don foguèt coneguda en Grècia antica e dins l'Empèri Roman jos le nom de « Tanaís » (en grèc ancian Τάναϊς), nom tanben donat a una citat sarmata, Tana-Azaq, situada sus son embocadura meridionala. Lo fleume foguèt considerat coma la frontièra entre Euròpa e Asia.
Agençament
Al punt pus oriental de son caminament, lo Don s'apròcha de la Vòlga. A aquel nivèl, s'edifiquèt lo barratge de Tsimliansk que forma una retencion de 2 700 km2.
Bastit al debut d'aquel retenguda, lo canal Vòlga Don (105 km de long) religant los dos flumes es una importanta via de navigacion.
Idrologia
Lo Don possedís un regim nival de planura. Lo flume comença de gelar fin novembre debut decembre. Es pres dins la glaç 140 jorns per an dins la partida superiora de son cors contra 30 a 90 jorn dins la partida inferiora.
Lo debit del flume foguèt observat de 1891 a 1984 a Razdorskaïa, localitat situada a qualques 90 quilomètres en amont de Rostov de Don, doncas a 125 quilomètres de l'embocadura de Don dins la mar d'Azov [1].
A Razdorskaïa, lo debit annal mejan foguèt de 790 m³/segonda per una superfícia de drenatge de prèp de 378 000 km², o 88,8 % de la totalitat del bacin versant. La lama d'aiga d'escolament annal dins lo bacin foguèt doncas de 66 milimètres, çò qu'es gaireben flac, en relacion amb lo pauc de precipitacion registradas en general dins son bacin.
Debit mejan mensual (en m³/s) mesurat a l'estacion idrologica de Razdorskaïa - bacin versant: 378 000 km² - donadas calculadas sul periòde 1891-1984
