Mossarabi : Diferéncia entre lei versions

Contengut suprimit Contengut apondut
Jiròni (discussion | contribucions)
Cap resum de modificació
Vivarés (discussion | contribucions)
m correccions menoras
Linha 1 :
[[File:Linguistic map Southwestern Europe.gif|200 px|thumb|Mapa etnicolingüistica del sud-oèst d'Euròpa entre los ans 1000 e 2000]]
Lo '''mossarabi''' es un ensemble de dialèctes [[Lengas romanicas|romanics]] uèi desapareguts qu'èran parlats dins la [[Peninsula Iberica]] a l'epòca d'[[Al Andalús]]. Lo mossarabi venguèt del latin tardiu e dels primièrs dialèctes romanics parlats entre los sègles V e VIII , e foguèt parlat fins al sègle XIV<ref>[http://www.britannica.com/EBchecked/topic/395442/Mozarabic-language Mozarabic language]</ref>. Aqueste ensemble de dialèctes se ditz ''mossarabi'', e mai que i aguèsse pas jamai d'estandartestandard comun. (''mossarabi'' ven de l'[[arabi]] '''مستعرب''' - musta'rab, "{{cita|arabizat"}})
 
Aprèp la conquista musulmana de la Peninsula Iberica, la populacion ispanovisigotica e ispanoromana de lenga romanica se vegèt somesa a la pression aràbia subre sa lenga e sa religion, e adoptèt fòrça de las costumas e tradicions dels conquistaires mas servèt la [[cristianisme|religion crestiana]]. Aquesta populacion presenta mai que mai al sud de la peninsula foguèt nomenada ''mossarabi''. E mai qu'adoptèsson plenament las tradicions aràbias ne'n foguèt pas parièr per la lenga, e la majoritat d'entre els conservèron sos dialèctes romanics anteriors, qu'anavan subir l'influéncia de la lenga [[arabi|aràbia]]; se pensa que lo dialècte romanic s'utilizava mai dins lo mitan familiar e l'arabi dins los mitans social, comercial e cultural. Aquesta [[diglossia]] entre la populacion mossaràbia daissèt sa traça sus las lengas romanicas posterioras de la peninsula jos la forma d'un [[superstrat]] arabi fòrça abondant dins lo vocabulari.
 
Entre aqueles diferents dialèctes romanics i aviá pas d'unitat, e a diferéncia de las autras lengas romanicas, s'escrivián en [[alfabet arabi]] e non pas en [[alfabet latin]]. Segon [[Josep María Solá-Solé]],<ref>{{cita|"Los términos árabes contenidos en nuestras jarchas proceden, por lo común, del fondo de la lengua poética y se relaciona con el mundo del amor, tema primordial de nuestras jarchas." </br> Josep María Solá-Solé, pg. 35}}</ref> lo mossarabi fasiá "{{cita|''partitpartida del parlar pròpri de las comunitats crestianas que, somesas a l'Islam, contunhavan de viure dins los grands centres urbans delde l'ancian reialme visigotic.''". }} Aquesta lenga nos es coneguda principalament per las [[kharja]]s (''jarŷa'') (estrofasestròfas finalas de las poesias nomenadas [[moaxaja]]s) dels poetas andalosins, que dins d'unesunas ocasions utilizavan de repics romanics amb qualques [[arabisme]]s e [[ebraïsme]]s.
 
==Referéncias==
<references />
 
[[Categoria:Lenga romanica]]
 
[[an:Idioma mozarabe]]
[[ast:Mozárabe (llingua)]]