57 567
cambiaments
m (robot Ajoute: sh:Pergament) |
m (correccions menoras) |
||
[[Imatge:Permennter-1568.png|thumb|180px|right|Preparacion del pergamin, de [[Jost Amman]] e [[Hans Sachs]], [[Francfòrt de Men]], Alemanha, 1568]]
Lo [[Papir (papièr)|papir]], que s'empleguèt en [[Occident]] fins al [[sègle VII]] foguèt abandonat en favor d'un material d'origina animala: lo '''pergamin'''. Lo pergamin èra una [[pèl]] de [[color]] clara preparada per tal de servir de supòrt a l'[[escritura]] per un artisan pergaminièr. Temps enrè, foguèt emplegat tanben coma enfortiment d'unes instruments de musica e coma
Segon [[Plini l'Ancian|Plini]], lo rei de [[Pergam]] foguèt qui introdusiguèt son usança al [[sègle II abans Crist]] en seguida d'un embargo de papir.
Aital, se de pèls aprestadas èran estadas utilizadas ja pendent un o dos milenaris, lo pergamin pròpriament dich (mot que deriva de ''pergamena'', valent a dire ''pèl de Pergam'') foguèt perfeccionat cap aquel sègle a la [[bibliotèca]] de [[Pergam]] en [[Asia menora]].
Las pèls animalas (de [[cabra]], de [[moton]], de [[vedèl]], de [[pòrc]] o d'[[anhèl]]) son tractadas per venir imputresciblas. Son desgraissadas e descarnadas per ne servar pas que lo [[
Tre que la preparacion es acabada, se pòt distinguir una diferéncia de color e de textura entre lo "costat pel" (sonat tanben "costat flor") e lo costat carn.
Aquesta preparacion permet aital l'escritura suls dos costats de la pèl.
Segon l'animal, la qualitat del
[[imatge:Saxo original 001.jpg|thumb|right|250px|Pagina originala d'un pergamin de la ''[[Gesta Danorum]]'', pagina 1 del Fragment d'Angers, ''[[Saxo Grammaticus]]'', servat a la
Lo pergamin se talhava en fuèlhs.
Temps passat, lo nom ''pergamin'' èra emplegat coma sinonim de [[diplòma]].
[[imatge:1638vellumlarge.jpg|200px|left|thumb|Velin de 1638]]
Es lo pergamin un supòrt complèxe, de mal fabricar, car, mas fòrça duradís. Se los [[papièr]]s abituals venon jaunes aprèp qualques annadas, se pòdon trobar dins los [[archiu]]s un brave nombre de pergamins encara completament blancs, e de tencha perfièchament negra. A mai, ten coma avantatge d'èsser plan mai resistent e permet d'èsser
Tanben, se reparavan las pèls usadas amb de fil e se reütilizavan los pergamins vièlhs aprèp que l'escritura ne foguèsse estada tirada: es çò que se sona los [[palimpsèst]]es.
|
cambiaments