Escultura

L'escutura es una de las Bèlas Arts, es una activitat artistica qui consistís a crear e realizar des formes en relièu. Es l'art de modelar o talhar, soudar o assemblar amb tèrra, pèira, fusta o d'autres materials. L'escultura l'òbra produsida per l'escultor.

Dàvid de Miquèl Àngel, situat dins la Galleria dell'Academia, a Florença.

Lo tèrme d'escultura ven etimologicament del latin « sculpere » que vòl dire « talhar » o « tirar tròces d'una pèira ».

Tecnicas

Talha, modelatge, assemblatge, estereolitografia

• Le modelatge : Es la tecnica la pus primitiva e la pus dirècte de mesa en forma d'un solid plastic, en l'occuréncia la tèrra o argila (gres, porcelana o faiença). Permet a l'escultor de precisar son idèa. Tenguèt rarament un caractèr definitiu per causa de sa fragilitat, mai dempuèi de la Renaissença, tenguèt un caractèr privilegiat perque l'escultor executèt sos modèles de tèrra e donèt per reproduire sas òbras a des motlaires, fondeires o practicians (agrandidors). Fòrça d'artistas modèrnes, cercant de novetat, emplegan per lors creacions de materials imprevistes : tòlas, pèças metallicas matèrias plasticas.
  La metòda consistís en apondre o traire de la matèria a l'entorn d'un o mai centre que vendrà « l'anma » de l'escultura. Aquela tecnica aplica a des materials « plastics », es a dire susceptibles de se desformar d'un biais reversible jos l'efièch de fòrças minimas (l'argila, la cera, lo plastre et d'autres pastas de modelar). De matèira se pòt tirar o apondre. L'estapa seguenta es lo secatge lent per l'argila e lo plastre, lo refregiment per la cera e la coseson per l'argila seca.
• La talha, que lo principi es de sostraire, amb un esplech percutat per un còdol (Preïstòria) o un malhet, tròces dins una matèria dura per liberar de sa ganga una forma : i a doas tecnicas fondamentalas de talha per escultar la pèira o la fusta :
  la talha dirècta, sens crocadís prealable e modèle e que pren en compte de la forma originala del blòt per far emergir una forma imaginada per l'escultor,
  e la talha amb mesas als ponches, que recòpia fidelament un modèle a partir de mesures exactas.
• L'assemblatge consistís en assemblar objèctes divèrses per formar una escultura unica.
• L'estereolitografia, o prototipatge rapid, permet de crear un volum segon des donadas informaticas creadas ex-nihilo o escanadas dempuèi un modèle real en tres dimensions.

Materials

Tradicionalament, los materials utilizats per l'escultura son generalament d'origina minerala, la pèira (marbre, granit, calcari, jade), lo ciment (que se pòt molar) o lo beton (en talha dirècta quant es pres), l'argila (porcelana, tèrra cuecha, pasta Fimo qui secan al forn ou la tèrra grassa que secan a l'aire libre en vint-e-quatre oras), mai pòdon tanben èsser de metal (bronze, acièr, alumeni, estanh) e encara d'origina animala coma l'ivòri e vegetala coma la fusta, certans fruches, ortalissas. L'escultura modèrne e contemporanèa utiliza tanben lo textil , lo vèire, lo sal, lo sable, la glaça, l'aiga, los cristals liquids e d'autres materials fabricats per l'òme, coma las matèrias plasticas. Lo papièr mastegat es tanben un material extrèmament economic, e les tecnicas de realisacion d'esculturas amb aquel material son simples, amb possibilitats d'associacions amb d'autres matèrias quasi illimitadas. Dins sos ultims escriches, Joan Miró afirmèt que dins l'avenir, se pòsca imaginar esculturas utilisant los gases coma materials.

Formas

Se distinguís doas grandas categorias d'esculturas : lo relèu e la bòça redonda

Relèu

Lo relèu es una escultura que demòra ligada amb un arrièra plan, s'auçant fora d'aquel arrière plan. Segon lo degrà de projeccion de las figuras en dessús del plan, los relèus son qualificats de relèu ecrasat (stacciato relievo) : que lo relèu es fòrça flac. Los contorns de las figuras son finament incisats (coma certans relèus asirians).

• Bas relèu (basso-relievo) : l'avançada d'una figura fòra de plan es inferiora al mièg de son volum
• Naut relèu (alto-relievo) : las formas son gaireben complètas, mai demòran estacadas al fons. D'una partidas (los membres, la tèsta) son completament destacadas.
• Entalha. L'entalha es un relèu ont lo subjècte es incisat dins l' espessor de la susfàcia plana. Foguèt utilizada pel Egipcians, d'ont lo nom de « relèu egipcian ». Las partidas las pus nautas de la figure afloran a la susfàcia, mentre que lors contorns son prigondament entalhats. Es mai que mai un procediment de gravadura.

• 
  Entalha: templo de Kom Ombo (Egipte)
• 
  Bas relèu: Basilica de Sant Sarnin (Tolosa) Pòrta Mièjavila.
• 
  Naut relèu: Pòrta de l'enfèrn (Rodin), detalh: la casuda .

Bòça redonda

La Bòça redonda es una escultura concebuda d'un biais tal que se pòt observar de totes los costats, o gaireben. La bòça redonda repause sovent sul sòl o sus un sòcle.

• 
  La Vènus de Milo, que repausa sus un sòcle a sòl, es una estatua en bòça redonda (muséu del Lovre).

Bibliografia

• La Sculpture de l'Antiquité au sègle XX, jos la dir. de G. Duby e J.-L. Daval, Taschen, 2005
• L'art de la sculpture sur pierre de J.P. Grilaux Edicions Eyrolles.
• Techniques et Pratique du staff de G.Rondeau, M.Pons, S.Rondeau Edicion Eyrolles.
• La datation de la sculpture médiévale, de Jean Wirth, Col. titre courant, 30, Genèva, Librariá Droz, 2004.
• Histoire de la sculpture : De l'Antiquité à nos jours, Patrick Weber, E.J.L., Col. Librio, 2008 ISBN 978-2-290-00743-3

Ligams extèrnes

• La categoria Sculpture de l'annuari dmoz.