Podestat : Diferéncia entre lei versions

Contengut suprimit Contengut apondut
Vivarés (discussion | contribucions)
Vivarés (discussion | contribucions)
m correccions menoras (sabi pas se faudriá remplaçar "vicari" per "viguièr")
Linha 1 :
Lo '''podestat''' (en italian ''podestà'') èra lo primièr magistrat de las vilas del centre e del nòrd d'[[Itàlia]].
La foncion se mantenguèt dempuèi l'[[Edat Mejana]] fins al regim [[faissisme|faissista]] de [[Benito Mussolini|Mussolini]].
[[Fichièr:Palazzo del Podestà old.jpg|thumb|right|210px|Lo palaipalais del Podestat a [[Florença (Itàlia)|Florença]], uèi musèu[[Musèu del Bargello]]]]
 
== Epòca medievala ==
=== Periòde comunal ===
 
Lo podestat remplaça lo conselh dels cònsols que governava las municipalitats medievalas a comptar de la fin del [[sègle XII]]. Aquela carga, contràriament al cònsol, aviá d'èsser exercida per una persona qu'apertenguèsse pas a la vila per tal d'evitar la siá implicacion personala dins las controvèrsias e garantir aital l'imparcialitat dins l'aplicacion de las leis. Per aquesta rason, se li disiá tanben {{cita|podestat estrangièr}}. Lo podestat èra elegit per la principala assemblada de la municipalitat e la siá carga durava de 6 meses a un an.
En practica, lo podestat aviá los poders executius, administratius, judiciaris e de polícia, e en fach l'instrument mai important de l'aplicacion de las leis. Amb los ans, la carga se convertiguèttransformèt en un verdadièrvertadièr mestièr exercit per de professionals que cambiavan sovent de luòc de trabalh e recebián un salari regular. Aquel contunh cambiament de personal e d'experiéncia contribuiguèt a çò que las leis e las siás aplicacions venguèsson omogèneasomogenèas quitament entre vilas fòrça distantas mas ont los meteisses podestats avián governat.
 
Lo testimòni istoric de la foncion es frequent a comptar del [[sègle XII]]. Apareis a [[Pàdoa]] en 1175, a [[Bunifaziu]] e a [[Pisa]] l'an 1190, puèi aquel usatge se generalisètgeneralizèt : n'i a de traças a [[Florença (Itàlia)|Florença]], [[Modena]], e quitament a [[Arle]] entre [[1220]] e [[1250]], a [[Avinhon]] e a [[Marselha]]
Cal pas limitar la siá preséncia sonque a las grandas vilas : per exemple a Voltri, a la periferia de Gènoa, i aviá un podestat.
 
=== Periòde dels senhors ===
Pendent lo periòde dels senhors, lo podestat perdèt la màger part de sas prerrogativas politicas, e un naut magistrat se carguèts'encarguèt d'administrar la justícia e de manténer l'òrdre public. Dependiá dirèctament del senhor de la vila e del prince de l'estat que la vila apertenavaaperteniá. Aquela evolucion del ròtle del podestat accentuèt encara mai l'aspècte professional de la carga, se desplaçava de vila en vila amb tota la "familha", tèrme que designava la còla del podestat que se compausava del vicari, dels jutges del penal e del civil, dels agents de la mantenença de l'òrdre, dels servidors. Lo podestat èra designat pel senhor o pel prince e sonque après la causida èra somés d'un biais formal al Conselh Urban; la durada de la carga èra variabla d'una vila a l'autra, e anava de sièis meses a dos ans e de còps renovelabla per un segond mandat.
 
== Jol regim faissista italian ==