Cultura campanifòrma : Diferéncia entre lei versions

Lo '''vas campanifòrme''' foguèt una cultura [[preïstòria|preïstorica]] del començament de l'[[Edat del Bronze]] datada entre -2200 e -1900, que desvolopèt de recipients o vases en forma de campana invertida e que s'estendèt a [[Gran Bretanha]], a [[Irlanda]], als [[Païses Basses]], a l'[[Euròpa]] centrala[[Euròpa Centrala|Centrala]] e a la [[mar Mediterranèa|Mediterranèa]] occidentalaOccidentala. La basa arqueologica del complèxe campanifòrme se limita a mantun artefactes que lo mai important es lo recipient acampanat de ceramica amb fòrça e variada decoracion, subretot dins de contèxtes funeraris, encara que manca pas dins de contèxtes de l'abitat. I a tanben d'autras pèças de ceramica que fan partida d'autenticas [[vaissèlas]], que se constatan solament dins de grops locals determinats. Al cant del vas apareisson tanben dins los cavòts d'autres objèctes fòrça dificils de dissociar, per lor frequéncia, del fenomèn campanifòrme: ponhals de lengueta, alzena de doas puntas de [[coire]], jòias d'[[aur]] (diademas), braçals d'arquièr o botons d'[[òs]] amb de perforacion en "v". Seriá una panoplia funerària particulara concebuda per tal d'èsser utilizada dins d'enterraments masculins.

#Estil boèmi: aquela varietat de Campanifòrme d'Euròpa centralaCentrala presenta de decoracions metopadas. Son predecessor es estat cercat dins la Cultura de Vucedol, grop neolitic tardiu que se trobava dins los Carpats. Dins aquesta cultura, la metopa es un dels motius decoratius pus frequents.

L'encastre geografic compren lèu la mitat d'Euròpa, dempuèi [[Irlanda]] e la [[Peninsula]] de Lisbona fins al riu de [[Vistula]], e tanben [[Danemarc]] e lo sud d'[[Escandinàvia]] fins a [[Gibartar]] e [[Sicília]] e lo nòrd d'Africa. Foguèt anteriorament considerat coma un orizont cultural omogenèu. Se considèra ara lo comportamentcompòrtament particular de grops e d'espacis. Totas las ceramicas foguèron pas egalas: i a d'estructuras domesticas desparièrasvariadas. Cal distinguir, segon Harrison, tres grandas províncias que omogenèas:

*Província occidentalaOccidentala: presenta de vases ''A.O.O. (all over ornamented)'', entierament decorats e cordats. Se tròban tanben los maritims e sos derivats. Compren los [[País Bas]], [[França]] e las [[Illas Britanicas]].

*Província orientalaOrientala: compren los corses superiors dels flumes de [[Ren]], [[Èlba]] e [[Oder]], la conca de [[Danubi]], remontat vèrs Budapest. Dins aquesta zona se tròban los estils talhats e metopats.

* Província meridionalaMeridionala: inclutz la [[Peninsula Iberica]], [[Sicília]]-[[Sardenha]], lo [[Miègjorn]] francés e lo nòrd d'Africa, amb de pèças maritimas e sos derivats tradius, a l'interior de sepulturas megaliticas collectivas.