Version del 4 genièr de 2010 a 23.02 Modificar Vivarés (discussion \| contribucions) 57 567 modifications m addicional ← Cambiament precedent		Version del 12 genièr de 2010 a 19.38 Modificar desfar Vivarés (discussion \| contribucions) 57 567 modifications mCap resum de modificació Diferéncia seguenta →
Linha 117 : Lo calendièr julian foguèt d'utilizacion comuna en Euròpa e en Africa del nord dempuèi l'epòca de l'[[Empèri roman]] fins a [[1582]], quand lo [[papa]] [[Gregòri XIII]] promulguèt lo [[calendièr gregorian]]. Aquela refòrma èra renduda necessària per l'excès de jorns intercalars del sistèma julian per rapòrt a las [[sason]]s astronomicas. En mejana, los [[solstici]]s e los [[equinòcci]]s avançan d'11 minutas per an per rapòrt a l'annada juliana. [[Iparc (astronòm)\|Iparc]] e benlèu [[Sosigèni d'Alexandria\|Sosigèni]] ja avián pres consciéncia d'aquel problèma, mas, visiblament, foguèt pas jutjat important a l'epòca de la refòrma juliana. Çaquelà, lo calendièr julian se descala d'un jorn en 134 ans. En 1582, èra descalat de dètz jorns per rapòrt als fenomèns astronomics, una complicacion problematica pel calcul de la data de [[Pascas]], la quala es fondamentala dins lo [[calendièr liturgic crestian]] e que se deu produire aprèp l'[[equinòcci vernal]]. Lo calendièr gregorian foguèt rapidament adoptat pels païses majoritàriament [[catolic]]s (Espanha, França, Polonha, Portugal, la màger part d'Itàlia, etc.) : en França, per exemple, [[Enric III de França\|Enric III]] faguèt seguir lo dimenge 9 de decembre de 1582 pel diluns 20 de decembre de 1582. Los païses [[protestant]]s seguiguèron mai tard e los païses ortodòxes encara aprèp. Dins l'[[Empèri ~~britanic~~Britanic]], lo 2 de setembre de 1752 foguèt seguit pel 14 de setembre de 1752. Entre 1700 e [[1712]], [[Suècia]] utilizèt un [[Calendièr suedés\|calendièr julian modificat]], e adoptèt lo calendièr gregorian en [[1753]]. [[Russia]] utilizèt lo calendièr julian fins a 1918 (als tèrmes d’un decret del Conselh dels commissaris del pòble del 24 de genièr de 1918 e conformadament al qual un descalatge de 13 jorns sul calendièr tradicional, julian, èra decretat. Atal, lo 31 de genièr de 1918 foguèt seguit non pas pel 1èr mas pel 14 de febrièr), aprèp la [[revolucion bolchevica]] e [[Grècia]] fins a [[1923]]. Los dos calendièrs contunhèron a s'escartar pendent aquel periòde : en 1700, la diferéncia passèt a 11 jorns, a 12 en 1800, e 13 en 1900, valor que conservarà fins a 2100. Se totes los païses ortodòxes (la màger part en Euròpa de l'Èst e del Sud-Èst) an adoptat lo calendièr gregorian abans 1927, es pas lo cas de lors Glèisas nacionalas. En mai de 1923, un sinòde a [[Istambol]] prepausèt un [[calendièr julian revisat]], constituit d'una partida solara identica al calendièr gregorian (e qu'o demorarà fins a 2800) e d'una partida lunara calculant la data de Pascas per observacion astronomica a [[Jerusalèm]]. Totas las Glèisas ortodòxas refusèron la partida lunara ; gaireben totas las Glèisas ortodòxas actualas contunhan de celebrar Pascas segon lo calendièr julian (la [[Glèisa ortodòxa de Finlànda]] utiliza lo calendièr gregorian).

Calendièr julian : Diferéncia entre lei versions