Picard : Diferéncia entre lei versions
Contengut suprimit Contengut apondut
m robot Ajoute: pcd:Picard |
m robot Ajoute: ksh:Pikardesch (Shprooch); changement de type cosmétique |
||
Linha 1 :
Lo '''picard''' es siá una [[lenga romanica]] que fa partida de las [[lengas d'oïl]], siá, segon una autra concepcion mai anciana e passada, un dialècte de la [[lenga d'oïl]] coma o es lo [[francés]]. Un error fòrça espandida es de considerar lo picard coma un dialècte del [[francés]]. Es pas lo cas, seriá coma considerar que lo [[lengadocian]] es un dialècte de l'[[auvernhat]] o del [[gascon]]. Lo fach que l'[[aranés]] e lo [[francés]] sián de lengas oficiaus a pas de cambiar lor classificacion per rapòrt a las autas varietats de [[lenga d'oïl]] e de l'[[occitan]]: fa pas de l'[[auvernhat]] un dialècte de l'[[aranés]] ni del picard un dialècte del [[francés]].
== Denominacions ==
La lenga a divèrsas denominacions en picard e en francés estandard coma ''picart'', ''patois du nord'' (patés del nòrd), ''chtimi'', ''chti'' o ''rouchi''. Aquel es un dialècte picard, considerat sovent coma una [[lenga d'oïl]] diferenta, parlada en [[Enaut]] Occidental, entre [[Mons]] e la linha [[Tournai]]-[[Soignes]]-[[Ath]]-[[Mouscron]].
== Localizacion ==
Se parla a las regions francesas de [[Picardia (region)|Picardia]] (levat del sud d'[[Oise (departament)|Oise]] e d'[[Aisne (departament)|Aisne]]) e [[Nòrd-Pas de Calais]] (levat de la zòna de [[Dunquèrca]], de lenga neerlandesa flamenca) e en [[Belgica]] dins la màger part de la província d'[[Enaut]], entrò [[La Louvière]] a l'èst (entre [[Mons]] e [[Charleroi]]).
[[
Linha 13 :
== Locutors ==
Existisson pas d'estatisticas globalas ni fisablas. Ça que la, una enquèsta facha a [[Amians]] ([[1980]]-[[1981]]) mostrava que 46% dels òmes e 29% de las femnas nascudas en [[1942]] declaravan parlar picard.
== Normativizacion ==
I a pas cap de nòrma generalament acceptada. Pasmens, d'un ponch de vista ortografic, una part importanta dels autors son d'acòrdi amb una seria de principis que pòdon tendre a una cèrta normativizacion:
* Represa del còde ortografic [[francés]], en respectant las particularitats foneticas del picard.
* Utilizacion rasonada de letras mudas o de variantas graficas per permetre una corrècta identificacion dels mots. Aquel usatge pòt téner un maxim entre los escrivans tradicionals, pus pròches de l'ortografia francesa, e practicament desaparéisser entre los partidaris de metòdes fonetistas. En una situacion intermediària s'i trobariá l'adaptacion del [[sistèma Feller]] pel picard facha per [[Fernand Carton]].
* Tendéncia a escafar las particularitats localas per permetre una màger comprension pels locutors de las divèrsas variantas. E mai, qualques autors utilizan d'archigrafèmas que permeton de lecturas multiplas.
== Estatut legal ==
Reconeguda coma [[lenga regionala endogèna]] en [[Belgica]], segon un decret de l'executiu de la [[Comunautat francesa]] adoptat en [[1990]]. Benefícia, sustot per la preséncia als mèdias de comunicacion, de las accions del [[Burèu de las Lengas Regionalas Endogènas]].
Dins l'[[Estat francés]], benefícia pas de cap de legislacion al nivèl general e la ratificacion de la [[Carta Europèa de las Lengas Regionalas e Minoritàrias]] demòra blocada.
== Formacion ==
Dins l'[[Estat francés]] es reconegut pel Ministèri de l'Educacion Nacionala e s'ensenha als IUFMs de la region e se pòt estudiar de manièra facultativa.
== Ligams extèrnes ==
* '''Wikipedia Picard [[:incubator:Wp/pcd/Accueul]]'''
* [http://lanchron.dyadel.net/ Ch'lanchron]
* [http://www.picard.free.fr/lgpic/orthogra1.htm Ortografia del picard, en francés]
* [http://membres.lycos.fr/languepicarde/ Chtimi=picard.com]
* [http://www.lexilogos.com/picard_langue_dictionnaires.htm Diccionaris picards]
[[Categoria:Lenga romanica]]
Linha 62 ⟶ 61:
[[it:Lingua piccarda]]
[[ja:ピカルディ語]]
[[ksh:Pikardesch (Shprooch)]]
[[li:Picardisch]]
[[lmo:Lingua piccarda]]
| |||