Revolucion dels ulhets : Diferéncia entre lei versions

Contengut suprimit Contengut apondut
Vivarés (discussion | contribucions)
mCap resum de modificació
Vivarés (discussion | contribucions)
mCap resum de modificació
Linha 1 :
L'assaut militar del '''[[25 d'abril]] de [[1974]]''' va far s'esfondrar lo regim politic en vigor al [[Portugal]] dempuèi [[1926]]. Aquel assaut es conegut en portugués coma '''25 d'Abril''' o '''Revolução dos Cravos''' (revolucion dels clavèls). Lo còp d'Estat foguèt menat pels oficiièrsoficièrs intermediaris de la ierarquia militarmilitara (lo [[Movement de las Fòrças Armadas|MFA]]), la majoritat que n'èran pas que de capitanis e qu'avián participat a la guèrra coloniala.
 
==Originas==
Coma consequéncia del còp militar del [[28 de mai]] de 1926, foguèt instaurat aen [[Portugal]] un regim autoritari d'inspiracion [[fascisme|fascista]]. En [[1933]], lo regim, que se autonominava [[Estado Novo (Portugal)|Estado Novo]], es remodelat e [[Salazar]] passèt a controtlar lo país. Salazar tendraconservèt lo poder fins a [[1968]], quand li foguèt retirat (per causa de malautiá) [[Marcello Caetano]] dirigiguèt lo país fins que foguèt deposat lo 25 d'abril de 1974.
 
Jol govèrn del ''Estado Novo'', Portugal foguèt considerat coma una [[dictatura]] per l'oposicion, pels observaires estrangièrs e pels meteisses dirigents del regim. Formalament, i aviá d'eleccions, mas foguèron totjorn recusadas per una oposicion qu'acusava lo govèrn de frauda electorala e de manca de respècte al dever d'imparcialitat.
 
L'''Estado Novo'' possedissiá una polícia politica, la ''PVDE'' (''Polícia de Vigilancia e Defesa don Estado''), nomenada a comptar de [[1945]] la ''PIDE'' (Polícia internacionala e de Defesa don Estado) e, a comptar de [[1969]], la ''DGS'' (''Direcção-Geral de Segurança''; la Direccion Generala de Seguretat) que perseguissiá los opausants del regim. La politica coloniala del país dins las annadas 1960 foguèt de manténer las colònias al contrari de la majoritat dels païses europèus, essencialament perque la pernanènciapermanència d'un empèri colonial fasiá partida de la vision de l'istòria dels ideològs del regim. Malgrat la contestacion als fòrumsforums mondials, coma l'[[ONU]], Portugal mantenguèt una politica de fòrça e foguèt obligat, a comptar dedel la debutacomençament de las annadas 1960, ade defendre militarament las colònias contra los grops independentistas en [[Angòla]], [[Guinèa Bissau]] e [[Moçambic]].
 
Economicament, lo regim mantenguèt una politica proteccionista industriala que consistissiá a atribuir lo mercat portugués a solament qualques grops industrials. Lo país demorèt paure fins a las annadas 1960 e aquò provoquèt l'emigracion cap als païses coma [[França]] o [[Soïssa]] mas, a comptar de las 1970 se produsiguèt, coma en [[Espanha]], un grand desvolopament economic.
Linha 33 :
Aprèp lo 25 d'abril foguèron liberats los presonièrs politics de la [[Preson de Caxias]]. Los caps politics de l'oposicion en l'exili tornèron dins lo país pendent los jorns seguents. Una setmana pus tard, lo primièr de mai foguèt celebrat legalament dins la carrièra pel primièr còp en fòrça ans. A Lisbona s'amassèron près {{formatnum:500000}} personas.
 
Portugal passèt per un periòde d'agitacion que durèt prèp de dos ans, marcats per la lucha entre l'esquèrra e la drecha. Las grandas entrepresas foguèron nacionalizadas. En [[1976]] s'organizèron d'eleccions e foguèt establida una democracia parlamentària coma aquelas d'Euròpa Occidentala. La guèrra coloniala s'acabèt e las colònias africanas van èsservenguèron independentas aventabans la fin de [[1975]].
 
[[Categoria:Revolucion dels clavèls| ]]