Marèa : Diferéncia entre lei versions

Contengut suprimit Contengut apondut
Jiròni (discussion | contribucions)
Cap resum de modificació
Vivarés (discussion | contribucions)
m apondons o correccions menors
Linha 1 :
[[Image:spingtide.jpg|thumb|Figura esquematica de lalas marèas vivas]]
[[Image:neaptide.jpg|thumb|Figura esquematica de las marèas mòrtas]]
 
La '''marèa''' designa lo fenomèn de modificacion de la nautor de las mars e oceans causada per l'interferéncia de la [[luna]] e del [[solelh]] sul camp gravitacional de la [[Tèrra]].
.
 
Quand aquel nivèl es maximal se ditz "marèa nauta" o "plena", e quand aquel nivèl es minimal se ditz "marèa bassa" .
 
Doas marèas nautas successivas son deseparadasdesseparadas per un periòde de temps de dotze oras e mièja, de manièra que entre una plena mar e una bassa mar passan sièis oras e quart.
Dins las mars tancadas o pichonas (com la [[Mediterranèa]]) las marèas son gaireben imperceptiblas, mas dins los oceans o mars dobertasdobèrtas, i pòt avèraver de diferéncias de qualques metresmètres entre la bassa mar e la plena mar.
 
L'influéncia gravitacionala solara pòt aumentar o demesir l'intensitat de les marèas. Pòt provocar de "marèas vivas" si lo solelh e la luna son alinhats (dos còps al mensalmens, en luna nòva e en luna plena), e "marèas mòrtas" (quand la luna es en quart creissent e en darrièr quarton).
 
La [[pression atmosfèricaatmosferica]] tanben influís, fins a 15cm15 cm. AquestesAquelas marèas se sonan "marèas meteorologicas".
[[Imatge:Mareelaflotteiledere.gif|thumb|left|295px|Diferéncia entre marèa bassa e marèa nauta al pòrt de l'Illa de Re ([[Golf de Gasconha]])]]
 
Linha 22 ⟶ 21:
[[br:Tre ha lanv]]
[[bs:Plima i oseka]]
[[ca:Marea]]
[[cs:Slapové jevy]]
[[cy:Llanw]]