Castèth de Montcada : Diferéncia entre lei versions

Contengut suprimit Contengut apondut
Cap resum de modificació
Broishet (discussion | contribucions)
mCap resum de modificació
Linha 1 :
[[Imatge:Orthez Tour Moncade.jpg|thumb|300px|left|Tor MoncadaMontcada]]
Lo '''castèth de Montcada''' (tanben aperat '''Tor de Montcada''') qu'èra lo castèth dehensiudefensiu d'[[Ortès]] a l'Etat Mejana. La soa istòria qub'ei hortament ligada au sovièrsovier deu sénher sobeiran de [[Bearn]] [[Gaston Febus]].
 
Qu'èra ua hortalessa en formafòrma d'espirau dab un varat pavimentat (enqüeraqui's pòt enqüèra vesiblevéder uei lo dia). Lo lòc que ho hortificatfortificat de longas abans que lo vescomte [[Gaston VII de Bearn]] (lo darrèr deus Montcada) e bastossebastisse la soa tor [[pentagonau]]. Gaston Febus qu'acabè çò qui hore la soa residéncia principau en bèth bastir ua tor au portau (aperada tor de la capèra) e en hasent pajarpujar la tor pentagonau hèra mei haut (dab un solèr de mei deus qu'ostendeishque uei lo dia).
 
Gaston febusFebus quiqu'i horní uns deus purmèrs canoncanons de l'istòria.
 
Deu temps deus vescomtes de Bearn, la tor qun'èraavèva esprovesidapas de capnada portapòrta exteriorexteriora. LoTant per tant si lo purmèr solèr qu'èra tant per tant traucat de faussas arquèras, tròp hautas per que s'i poderpodosse lançar cap sageta. Òm i entrava au nivèu deu dusau solèr per ua pòrta qui's trobava au nivèu deu tresau solèr deus bastiments uei avalits (lo horat que'n demora badant suu vueit).
 
Un còp acabat per Gaston Febus, que demorè un chic estrèt e totun de mau agrandir en rason de las especificitats deu lòc, çò qui'n testimoniè [[Jean Froissart]] qui, òste privilegiat de Gaston Febus, avó totun d'a estar auberjataubergat en vila.
 
Qu'ei au castèth de MoncadaMontcada onqui Gaston Febus e's guardèguardava lo son tresaur, frut de la soa diplomacia, de la soa fiscalitat e deu son hèits de guèrra.
 
La soa cort de MoncadaMontcada qu'i vedó a passar lolos grangrans esperits deu son temps e que ho un deus lòclòcs màgermàgers deu desevolopamentdesenvolopament de la musica de la fin deu [[sègle XIV]] (l'[[ars subtilior]]). Que vedó tanben a s'escàderaparir lolos eveniments qui mienmièn Bearn de cap a l'intependénciaindependéncia e a la sobeiranitatsobeiranetat.
 
Lo castèth de MoncadaMontcada qu'ei tanben lo lòc d'on Gaston Febus e acacè la soa molhèr [[Anhès de Navarra]] e on aucidó lo son hilh qui avèva ensajat de l'amposaremposoar après qu'aqueth eaqueste arrefusèssiarrefusèsse de parlar e de s'alimentar.
 
Durant lo sègle seguents la residéncia principau deu vescomte Gaston Febus que ho abandonada e que comencè d'estar utilizada coma pèirera entà bastir los ostaus deu [[borg Moncada]]. Au [[sègle XIX]] la tor, qui èra ua delas darrèras partidas qui demorava, que ho emparada per la ciutat d'Ortès.
 
Uei, la tor MoncadaMontcada que domina tostemps la capitala bearnesa de Febus.
 
== Galeria ==
 
<gallery>
Imatge:MoncadaAgut.jpg|Punta deu pentagònpentagòne de la tor MoncadaMontcada
Imatge:MoncadaArquera.jpg|[[Arquèra]] de çò qui demora de lalas muralhasmurralhas
Imatge:Moncadavarat.jpg|Varat empeirat
Imatge:Tour MoncadeMontcade.jpg|
</gallery>