|
== Vida de Charles Fourier ==
Charles Fourier sortiguèt d'una familha borguesaborgesa de Besançon. Faguèt los sieus estudis fins a 16 ans, al collègi dels eclesiastics de Besançon. En 1791, dintrèt en aprendissatge a [[Lion]]. Se batèt en [[1793]] amassa amb los federalistas lioneses, abans d'èsser embrigadat per l'armada en 1794 per tal de passar dètz-e-uèit meses dins lo [[Palatinat]] amb l’[[armada de Rin]]. Malgrat lo soei òdi de cap al comèrç, foguèt obligat, en seguida de problèmas financièrs, de trabalhar tre 1793 coma comés mercant o comés viatjaire a Lion jol Consulat e l’[[Primièr Empèri francés|Empèri]]. Entre 1815 e 1820, demorèt prèp de Belley en çò de parents. Aprèp qualques annadas viscudas entre Lion e París, s’anèt installar dins la capitala francesa en [[1826]].
Espandiguèt tre 1808 las basas d'una reflexion sus una societat comunautària dins son òbra ''Théorie des quatre mouvements et des destinées générales'', que poursuivit jos la forma d’un grand tractat dit ''de l’Association domestique et agricole''. Aquel libre monumental foguèt publicat, a mai foguèsse inacabat, en 1822. Pr'amor d’èsser comprés melhor, s'obliguèt puèi a redigir un resumit de la siá teoria, intitulat ''Le Nouveau Monde industriel et sociétaire'', que foguèt publicat en 1829.
Dins la teoria de Charles Fourier, lo falanstèr es una mena d'otèl cooperatiu que pòt aculhir 400 familhas (cap a 2000 membres) al mièg d'un domeni de 400 ectaras ont se cultivan fruits e flors principalament. Fourier descriguèt abondosament los passadisses calfats, los refectòris bèls e las cambras agradivas.
Destinat a abrigar entre 1800 e 2000 societaris, lo falanstèr es un bastiment de talha plan granda: una longor de mai o mensd'aperaquí 1200 m; una susfàciasuperfícia ocupada de 4 kilomètresquilomètres cairats; arcadas, grandas galariás per tal de facilitar los rescontres e la circulacion en tot temps; salas especializadas de granda dimension (Torre relotge centrala, Borsa, opèra, talhièrs, cosinas); apartaments privats e nombrosas salas publicas; alas reservadas al "caravanseralh" e a las activitats que menan bruch; una cort d'onor de 600m600 m x 300m300 m; una cort d'ivèrn de 300 m de costat plantada amb d'arbres de fulhatge persistent; jardins e maites bastiments rurals …]]
Los falanstèrs son estatestats objèctes de temptativas d'aplicacionaplicacions nombrosas en França e als Estats Units al [[sègle XIX]], pasmens an fracassat totas mai ouo mens rapidament. Mas aprèp 1968, aquela idèa a fait grelhar iniciativas divèrsas, coma la comunautat de ''Longo Mai'' en Provença.
|
