Promotor (genetica)

Lo promotor d'un gèn es la seccion d'ADN que contròtla l'iniciacion de la transcripcion del ARN coma produch d'aqueste gèn. La dicha seccion, es a dire, lo promotor es compausat per una sequéncia especifica d'ADN localizat just on se tròba lo ponch d'inici de la transcripcion del ARN e conten l'informacion necessari per activar o desactivar lo gèn que codifica. Lo promotor es present tant dins los Procariòtes coma dins los Eucariòtes.

Dins los Procariòtes

Lo promotor es la sequéncia que soslinha lo començament de la transcripcion del ADN en ARN, e es per aiçò lo luòc de fixacion de l'ARN polimerasa. Lo promotor se tròba en una de las doas cadenas del ADN, e l'orientacion e posicion del promotor dictarà quina de las doas elices del ADN servirà coma lo matrice.

Fòrça promotors an besonh de proteinas activadoras abans de que pòscan se jónher eficaçament a sa respectiva polimerasa. Aquesta proteina activadora se plaça generalament sus l'ADN, vesin al promotor. Una de las proteinas activadoras mai comunas entre procariòtes es l'operon lac de la bacteria E. coli.

Generalament, la fixacion de l'ARN polimerasa amb lo promotor es çò que facilita que l'elice d'ADN se dobrisca per permetre la transcripcion en ARN.

Dins los Eucariòtes

A diferéncia dels procariòtes, qu'an sonque una polimerasa, los eucariòtes an tres ARN polimerasa distinctas. Per tal motiu, caduna de las polimerasas tend a reconéisser de sequéncias de promotors especifics. Egalament, los procèsses de regulacion son mai complèxes qu'en los procariòtes en inclusent la posicion de las sequéncias reguladoras del ADN en çò que toque als promotors. Los promotors an de sequéncias de nucleotids definidas, ont las mai coneguda es la caissa TATAAT e la caissa TTGACA. Los promotors se localizan en los extrèmes 5'-terminales dels gèns. L'ARN polimerasa se jonh a las sequéncias de diches promotors en iniciant lo procès de la transcripcion. La sequéncia minima amb capacitat promotora de la transcripcion recep lo nom de promotor minim.