Periòde de rotacion : Diferéncia entre lei versions

Contengut suprimit Contengut apondut
Vivarés (discussion | contribucions)
Vivarés (discussion | contribucions)
mCap resum de modificació
Linha 1 :
<!--Article redigit en lengadocian-->
En [[astronomia]], lo '''periòde de rotacion''' es lo temps qu'un còs celest tarda en completar una revolucion subre el-meteis (al torn de son pròpri [[ais]]). Pels objèctes solids, coma los [[planeta]]s rocoses e los [[asteroide]]s, lo periòde de rotacion es una valor unica. Mas pels còsses gasoses o fluids coma las [[estela]]s e las [[planeta]]s gigantas gasosas lo periòde de rotacion vària entre l'[[equador]] e los [[pòl]]s. Aqueste fenomèn s'apèla « ''rotacion diferenciala »''. Tipicament, lo periòde de rotacion per un gigant gasós (per exemple, [[Jupitèr]]) es lo periòde de rotacion intèrne, determinat per la rotacion de son camp magnetic. Ça que la, la primièra referéncia presa per l'òme foguèt lo [[Solelh]], que son movement aparent, originat dins la rotacion de la [[Tèrra]], determina lo [[jorn]] e la [[nuèch]], en donant l'impression que lo [[cèl]] rotavira al torn de la planeta. S'utiliza colloquialament lo mot jorn per designar aqueste fenomèn, qu'en [[Astronomia]] s'apèla jorn solar e correspond al temps solar. Concrètament l'[[ais]] terrèstre forma un cuic de 23,5 grads amb la normal de l'[[ecliptica]], fenomèn apelat obliqüitat de l'ecliptica. Aquesta inclinacion produtz los meses longs de [[lutz]] e d'escuresa (escurament) dins los [[pòl]]s geografics, al delà d'èsser la causa de las estacionssasons de l'an degut al cambiament del cuic de la radiacion solara.
 
== Periòdes de rotacion del Solelh e de las planetas del [[Sistèma Solar]] ==
Çai jos son los periòdes de rotacion d'aqueles astres, al torn de lors aises. Lo periòde de las planetas es ligat amb las [[estela]]s fixas (e non pas amb lo [[Solelh]]). Per aquò s'apelaapèla ''periòde sideral de rotacion'' o ''jorn sideral'', qu'es un pauc mai cort que lo jorn solar. Per exemple, lo de la [[Tèrra]] es de 23 oras 56 minutesminutas 4 segondssegondas (e non pas de 24 oras 0 minutesminutas 0 segondssegondas).