Primo Levi : Diferéncia entre lei versions

Contengut suprimit Contengut apondut
Joao Xavier (discussion | contribucions)
m +categoria
Cap resum de modificació
Linha 1 :
<!--Article redigit en lengadocian-->
'''Primo Levi''' (en [[ebrieu]]: פרימו לוי) ([[Turin]], [[31 de julhet]] de [[1919]]-[[11 d'abril]] de [[1987]]) foguèt un [[escrivan]] [[italian]] d'origina [[Judaïsmejosieu|josieva]], autor de memòrias, de relats, de [[poèma]]s e de [[roman]]s. Foguèt un resistent anti[[faissista]]antifaissista, subrevivent de l'[[Olocaust]]. Es conegut subretot per las òbras que escriguèt per i donar testimoniatge sus l'[[Olocaust]], particularament lo relat de l'an que foguèt [[empresonament|prisonièr]] dins lo [[camp d'extermini]] de d'[[Auschwitz]]. Son òbra ''S'aquò es un òme'' es considerada coma una de las mai importantas de la [[Literatura]] del [[sègle XX]].
 
== Biografia ==
Levi nasquèt a [[Turin]] en 1919 dins d'una [[familha (parentala)|familha]] liberala josieva. Licenciat de [[Quimia]] de l'Universitat de [[Turin]] en [[1941]]. En [[1943]] el e sos camaradas anèron al camp per tal de s'unir a la resisténcia anti[[faissista]] [[Itàlia|italiana]]. Complètament inexpert per tala aventura, foguètFoguèt arrestat per la milicia [[faissista]] que lo mandèt a l'armada d'ocupacion alemanda perpe'amor èsserqu'èra josieu. Foguèt deportat a Auschwitz en [[1944]], un camp d'extermini plaçatsituat en [[Polonha]], qu'èra ocupada pels nazis, quee i passèt dètz meses abans que lo camp fòsse desliurat per l'Armada VermelhaRoja. Dels 650 josieus italians de sa "remetuda" al camp, Levi foguèt un dels 20 subrevivents. Quand tornèt en [[Itàlia]], Levi exerciguèt de quimic industrial dins la factoria [[Quimia|quimica]] SIVA a [[Turin]]. Comencèt alavetz d'escrure susescriure sas experiéncias dins lo camp e son retorn posterior en [[Italia]] a travèrs d'Euròpa de l'èst, que se convertiguèron en sas doas memòrias classicas: ''S'aquò es un òme (Se questo é un uomo)'' e ''La trèva (La tregua)''. Escriguèt tanben doas memòrias fòrça apreciadas, ''Moments d'indult'' (suls personatges qu'observèt pendent son [[empresonament]]) e ''Lo Sistèma Periodic'' (una colleccion de pèças cortas, majoramanet d'episòdis de sa vida mas tanben dos relats corts, totes ligats amb mantuna d'elements quimics). L'ambiciósLo roman ''S'ara non, quand?'', qu'explica l'istòria d'un grop de partisans josieus en [[Russia]] e en [[Polonha]] pendent la II[[Segonda Guèrra Mondiala]], ganhèt los prèmis Viareggio e Campiello après èsser publicada en [[Itàlia]], doncas, Levi venguèt internacionalament conegut. Levi se retirèt de sa posicion coma gestor de SIVA en 1977 per tal de se dedicar a escriure a temps complèt. Lo mai important de sos darrièrs trabalhs foguèt son libre final, ''*Les *naufragés *et *les *rescapés [fr]'', sus sa experiéncia del camp de concentracion..
 
Levi moriguèt, aparentament per suicidi, lo [[11 d'abril]] de 1987, encara que mai d'un amic e biograf a questionat aquela circonstancia pr'amor que Levi, que son escritura se caracterizava per l'escuror e l'optimisme, daissèt pas de nòta de suicidi.