Mikhaïl Gorbachov : Diferéncia entre lei versions

Contengut suprimit Contengut apondut
Jiròni (discussion | contribucions)
Cap resum de modificació
Jiròni (discussion | contribucions)
Cap resum de modificació
Linha 27 :
Resolgudament reformator, Gorbachov inicièt las reformas del modèl [[comunisme|comunista]] sovietic conegudas coma ''[[glasnost]]'' e ''[[perestroika]]'', cap a una liberalizacion economica, culturala e politica. Sa politica exteriora menèt a la fin de la [[guèrra Freja]] e per aquò, en [[1990]] foguèt guerdonat per lo [[Prèmi Nobel de la Patz]].
 
Gorbatchov nasquèt à Privolnoie, dins lo krai de Stavropol, dins una familha paisana paura d'origina russa e ucrainiana. Ayant grandi sous le règne de [[Iòssif Stàlin]], dins sa joinessa, espleitava de [[segadoira-bateira]] dins una bòria collectiva abans de rejónher lo Partit comunista, que governava alara l'Union sovietica coma Estat de partit unic segon l'interpretacion dominanta de la doctrina marxista-leninista. Estudiant a l'Universitat d'Estat de Moscòu, esposèt sa camarada Raisa Titarenko en 1953 e obtenguèt son diplòma de dreit en 1955. Installat a Stavropol, trabalhèt per l'organizacion de joinessa de Komsomol e, après la mòrt de Stalin, venguèt un fervent partisan de las reformas de destalinizacion del dirigent sovietic [[Nikita Khrushchov]]. Foguèt nomenat primièr secretari del partit del comitat regional de Stavropol en 1970, pòste ont supervisèt la construccion del grand canal de Stavropol. En 1978, tornèt a Moscòu per venir secretari del Comitat central del partit e, en 1979, rejonhèt son Politburo al poder. Tres ans après la mòrt del dirigent sovietic [[Leonid BrejnevBrezhnev]] - après los brèus mandats de Yuri Andropov e Konstantin Chernenko - en 1985, lo Politburo eligiguèt Gorbatchev al pòste de secretari general, lo cap de facto.
 
E mai que determinat a aparar l'Estat sovietic e los ideals socialists, Gorbatchev cresiá qu'una reforma importanta èra necessària, especialament après la [[Catastròfa de Chornobil]] en [[1986]]. Se retirèt de la [[Premiera Guèrra d'Afganistan|guèrra sovietoafgana]] e se lancèt des sommets amb lo president american [[Ronald Reagan]] per fin de limitar las armas nuclearas e metre fin a la [[Guèrra Freja]]. Sul plan interior, sa politica de glasnost («ouverture») a permis une libertat d'expression et de presse accrue, mentre que sa perestroïka («restructuration») cercava a decentralizar la presa de decision economica per melhorar son eficacitat. Sas mesuras de democratizacion e la formacion du Congrès élu dels deputats del pòble an sapé l'Estat de partit unic. Gorbatchev refusèt d'intervenir militarament quora divèrs paîses del blòt de l'Èst an abandonat la governància marxista-leninista en 1989-1990. En intèrne, lo sentiment nacionalista creissent amenaçava de brisar l'Union sovietica, menant los extremistas marxistas-leninistas a lançar lo còp d'Estat d'agost infructuós contre Gorbatchev en 1991. Dins lo silhatge del còp d'Estat, l'Union sovietica s'es dissolguda contra la volontat de Gorbatchev. Après aver demissionat de la presidéncia, lancèt la Fondacion Gorbatchev, es vengut un critic virulent dels presidents russes Boris Eltsine e [[Vladímir Pótin]] e faguèt campanha per lo movement social-democrata rus. Gorbatchev es mòrt en 2022 après un periòde de malautiá.