|
Uei, amb lo desvolopament dau [[drech internacionau]] durant lei sègles XIX e XX, l'esclavatge es considerat coma un [[crime]] grèu dins la màger part deis [[Estat]]s. Per exemple, en [[França]], lo [[Còdi Penau]] prevetz una pena de 20 ans de preson per un possessor d'esclaus (article 224-1). La perpetuitat es possibla en cas de tortura, d'actes de barbariá o de decès d'un esclau (article 224-2).
==Lo comèrci negrièr ==
[[Fichièr:Triangular trade.png|thumb|280px|Lo '''[[comèrci triangular]]''' serviguèt los interèsses economics de las coloniás americanas e foguèt la fondamenta del sistèma de produccion de las plantacions e mai de la creissença preindustriala en [[Euròpa]]. Aquí la rota que fasián las naus entre [[Anglatèrra]], [[Portugal]], [[Espanha]] e [[França]] cap a la [[Cariba]], venguts de la còsta occidentala africana.]]
A partir de l'arribada sul continent [[America|american]] dels europèus e subretot la conquesta dels territòris, se dessenhèron de plans d'expansion que demandavan una man d'òbra bon mercat. A la debuta los primièrs esclaus foguèron los pòbles indigènas americans. Mas al cap d'un brieu, la legislacion espanhòla s'entreva plan aviat de la practica (gràcias als escriches de [[Bartolomé de las Casas]] e de l'[[Escòla de Salamanca]]), çò que faguèt que comencèron las "importacions", en considerar las personas coma de bens, de personas capturadas en [[Africa]], que presentavan l'avantatge d'èsser mai resistents fisicament e mens vulnerables a las malautiás que las populacions autoctònas d'America. Aital se desvolopèt un comèrci que lèu deviá aténher una granda escala amb d'esclaus capturats en Africa: lo ''comèrci negrièr '' o ''[[Maafa]]''.
A l'entorn del [[sègle XVII]] se produsiguèt un granda aumentacion del nombre d'esclaus per encausa de sa importància coma man d'òbra dins las explotacions agricòlas d'extension considerabla (sistèma de plantacions) en [[America del Nòrd]], [[America del Sud|del Sud]] e, d'un biais mai pesuc encara, dins [[Cariba]]. Segon l'istorian britanic [[Eric Hobsbawm]] lo nombre d'esclaus africans transportats en America seriá d'un milion durant lo [[sègle XVI]], de tres milions durant lo [[XVII]] e arribariá als sèt milions durant lo sègle [[XVIII]], permetent una enòrma [[acumulacion de capital]] fàcia al desvolopament del [[capitalisme]] europèu durant la [[Revolucion industriala]].<ref> [[Eric Hobsbawm]] 'Indústria i Imperi' Editorial Crítica, 2001 p.48</ref>
[[Fichièr:Slavezanzibar2.JPG|thumb|Fotografia d'un enfant esclau a [[Zanzibar]]. 'Lo castig d'un mèstre arab per una leugièra ofensa.' cap a 1890.]]
Aquest aument del ''comèrci negrièr'' foguèt acompanhat, dins la màger part dels cases, per una ideologia [[racisme|racista]] plan fòrta: los negres èran considerats coma d'èssers inferiors, èran assimilats frequentament a d'animals, sens poder èsser considerats subjèctes de drech e doncas considerats, juridicament, com a causas. Encara que especialament, lo debat èra inicialament en se los individús de raça negra an una [[arma]] umana, ja que en cas afirmatiu aquesta activitat seriá considerada illegala per la Glèisa, la quala causa portèt a un fort movement per afirmar que las gents de pèl negra an pas d'arma. Dins lo cas dels indigènas d'America s'èra decidit qu'avián una arma e alara podián pas venir esclaus. D'efièch èra costuma a planas plantacions d'explechar l'esclau jos de condicions sevèras que podián menar a la mòrt, ja que costava mens car de cromprar d'esclaus novèls que de melhorar sas condicions de vida. La font d'esclaus foguèt [[Africa]], e l'[[Illa de Gorèa]], colonia francesa, foguèt l'endrech precís qu'i s'establiguèt lo mercat d'esclaus, conegut tanben coma lo luòc sens retorn e ont se desseparavan d'un biais definitiu las familhas qu'èran desintegradas per l'esclavatge.
Parièirament los [[Pòble arab|arabs]] mantenguèron un trafèc important d'esclaus africans, tant a travèrs de rotas que traversavan lo [[Sahara]] coma a travèrs de la còsta orientala d'[[Africa]], en particular l'Isla de [[Zanzibar]]. Aqueste comèrci s'espandiguèt dempuèi lo [[sègle VII]] fins al [[sègle XX]] e arribèt a de proporcions similaras o superioras al comèrci negrièr de l'Atlantic.
Lo nombre de persones esclavadas desrabadas d'Africa fluctua, en foncion de las diferentas estimacions entre 10 e 28 milions de personas,<ref>[http://news.bbc.co.uk/hi/spanish/news/newsid_1525000/1525099.stm Xifres de la esclavitud]</ref> encara que n'i a que parlan de 60 milions. Fins a 1850, almens 13 milions anèron a las colonias d'America, especialament America del Nòrd e la Cariba. E mai l'investigador Enrique Peregalli, calcula que caldriá ajustar un 25% de mòrts durant las capturas e un autre 25% durant lo viatge per l'Atlàntic.<ref>[http://www.debtwatch.org/documents/formacio/esclavitud.pdf La esclavitud: Amèrica conquerida, Àfrica esclavitzada]</ref> E mai se calcula que 17 milions foguèron venduts dins l'Índia, Orient Mejan e lo nòrd d'Africa.
Las principalas poténcias esclavatgistas que foguèron implicadas dins lo comèrci e transpòrt de personas esclavadas originàrias d'Africa a la Tracha Atlantica, serián segon d'estimacions: <ref> Thomas, Hugh. La Tracta d'Esclaus, 1997. </ref>
* [[Estats Units]] / America del Nòrd britanica 1 775 000 dins lo nòrd e 3 950 000 dins las colonias del sud <ref>[https://web.archive.org/web/20120111083314/http://eh.net/encyclopedia/article/wahl.slavery.us EH.Net Enciclopèdia: l'esclavatge dins los Estats Units</ref>
* [[Portugal]] / [[Brasil]] 4 650 000
* [[Granda Bretanha]] 2 600 000
* [[Espanha]] 1 600 000
* [[França]] 1 250 000
* [[Païses Basses]] 500 000
* [[Danemarc]] 50 000
* Autres 50 000
== Annèxas ==
| 