Familha (parentèla) : Diferéncia entre lei versions
Contengut suprimit Contengut apondut
Linha 25 :
=== Lei sistèmas matrilinear, patrilinear e multilinear ===
La natura matrilineara ò patrilineara dau sistèma familhau s'obsèrva en estudiant l'organizacion dau linhatge sus plusors generacions. Dins lo sistèma matrilineara, la filha demòra dins son ostau. Aquò li permet de gardar son clan e son nom e de transmetre son nom, son clan e sei bens a seis enfants. Generalament, un de sei fraires es considerat coma lo paire de seis enfants. Regardant lo genitor, dos cas principaus existisson. Dins lo pus simple, quita l'ostau de la maire, sovent avans la naissença. Dins lo segond, dich « matrilocau », lo genitor rèsta dins l'[[Ostal|ostau]] de la maire dins una situacion d'estrangier ò de prince-consòrt. Existís un tresen cas qu'es dich « patrilocau » : la maire va viure dins l'ostau dau paire. Pasmens, en causa dei complicacions regardant sa succession, aquò es fòrça rar.
Lo sistèma patrilinear es similar amb d'adaptacions liadas au sèxe dei dos membres dau pareu. Es lo paire que transmet son nom, son clan e sei bens a seis enfants. Dins lei sistèmas multilinears, totei lei brancas de la familha son consideradas coma egalas. Ansin, en [[Occitània]], totei mei grands son mei grands e reçauprai sei bens d'una meteissa maniera. Pasmens, si fau nòtar qu'en Occitània, la transmission dau nom d'ostau a luòc de paire en fiu. Lo sistèma familhau occitan es donc dich multilinear de preferéncia patrilineara<ref>Lei tèrmes « matriarcat » e « patriarcat », sovent utilizats, per definir lei sistèmas familhaus designan en realitat lei mecanismes de partiment dau poder au sen de la familha.</ref>.
Linha 31 :
=== Lei drechs e deures au sen de la familha ===
Un sistèma de drechs e d'obligacion lia lei diferents membres d'una meteissa familha ò, pus largament, d'un meteis clan. Aquelei drechs e deures son fòrça variats e despendon fòrça dau tipe de sistèma e de la cultura locala. Pòdon comprendre d'obligacions de [[cortesiá]], de respècte, d'ajuda, de proteccion ò d'obeïssença. De règlas determinan tanben la transmission dei bens ais enfants a la mòrt dei parents.
Entre dos membres d'una meteissa familha, lei rapòrts individuaus son tanben fòrça diversificats : [[autoritat]], respècte, somission, cooperacion, afeccion, agressivitat, [[jòc]], galejada... En generau, lei rapòrts son « seriós » (autoritat, [[educacion]]...) entre lei parents e leis enfants. Pasmens, dins lei societats agricòlas, l'autoritat es frequentament tenguda per lo grand ò la granda e lei rapòrts seriós alora s'establisson entre lei grands e lei felens. Dins la societat occitana modèrna, la relacion seriosa es ansin sovent establida entre lei parents e leis enfants e, totjorn dins lo cas pus generau, lei grands e lei felens e leis oncles e lei nebòts an de relacions d'afeccion. Un exemple de relacion de còps agressiva es aqueu de la relacion entre un enfant e sa bèlamaire.
== Aliança e maridatge ==
| |||