Moldàvia (estat) : Diferéncia entre lei versions
Contengut suprimit Contengut apondut
sh pas ch |
m Ort. ambé >>> amb |
||
Linha 44 :
=== Deis originas a la RSS de Moldàvia ===
Lo periòde rus durèt de [[1812]] a [[1917]]. [[Bessaràbia]] foguèt somesa a una politica de russificacion progressiva que comencèt en [[1828]]
En [[1917]], aprofichant l'afondrament de l'[[Russia|Empèri Rus]], lei Moldaus assaièron de ragantar [[Romania]]. Lo 27 de març de [[1918]], una assemblada de captaus votèt l'union que foguèt oficialament reconegut per [[França]], lo [[Reialme Unit|Reiaume Unit]] e [[Itàlia]] en [[1920]]. Pasmens, lei Bolchevics refusèron la pèrda de la region e organizèron en octòbre de [[1924]] una pichona [[Republica Autonòma Socialista Sovietica de Moldàvia]] a partir de territòris situats lòng de la riba senèstra de [[Dniestr]]. Puei, gràcias ais acòrds germanosovietics de [[1939]], [[Moscòu]] poguèt tornar annexar [[Bessaràbia]] en aost de [[1940]]. Aquò entraïnèt la formacion d'una [[Republica Socialista Sovietica de Moldàvia]] que venguèt una republica constitutiva de l'[[URSS|Union Sovietica]].
Linha 50 :
=== Lo periòde sovietic ===
Ocupada de [[1941]] a [[1944]] per lei fòrças de l'Axe e integrada au sen de la « Granda Romania », Moldàvia foguèt sospichada de collaboracion
Après la [[mòrt]] d'[[Estalin]], la violéncia de la politica de sovietizacion demeniguèt mai lo govèrn sovietic ne cambièt pas leis objectius. Au contrari, l'industria demorèt concentrada dins lei vilas e dins lei regions septentrionalas non romanesas. Lei flux d'imigrants rus, ucraïnians e bielorus foguèron tanben mantenguts. De mai, lo rus demorèt l'unica lenga oficiala en vigor e son ensenhament foguèt favorizat au detriment dau [[romanés]]. Ansin, en [[1991]], lei russofòns formavan 52% de la man d'òbra obriera e 68% dei [[sciéncia|scientifics]] e deis [[engenhariá|engenhaires]] de la Republica ; la populacion moldava èra generalament relegada ai regions agricòlas gaire desvolopadas dau sud e de l'oèst.
A la fin deis annadas 1980, lei Moldaus s'agitèron rapidament. Un Frònt Popular Moldau, fondat en [[1989]], encoratjèt una union
=== Moldàvia dempuei 1991 ===
Dempuei son [[independéncia]], Moldàvia dèu faciar una situacion economica fòrça malaisada qu'es agravada per lo conflicte de [[Transnístria]]. D'efèct, au començament de [[1992]], lei [[rus]]sofòns de la riba senèstra de [[Dniestr]] se revoutèron e resistiguèron, gràcias a un sostèn militar [[Russia|rus]], ais atacas de l'armada moldava. En parallèl, lei relacions se desgradèron
Ansin, en [[1994]], lo Frònt Popular perdiguèt largament leis eleccions e un referendum confirmèt l'independéncia a respèct de [[Romania]]. Una constitucion novèla donèt un estatut de cooficialitat au [[rus]], reconoguèt l'autonòmia dei [[Gagauz]]s e acceptèt lo principi d'una [[Transnístria]] autonòma. Puei, en [[1999]], un acòrd
Aqueleis acòrds diplomatics successius an tanben pas permés lo desvolopament economic que conoís de dificultats considerablas en causa de la manca d'[[industria]]. D'efèct, lo raprochament
== Cultura ==
|