Vida : Diferéncia entre lei versions

Contengut suprimit Contengut apondut
Balisa : Liens d’homonymie
Linha 44 :
==== L'origina de la vida terrèstra ====
 
Segon lo consensus actuau de la comunautat [[sciéncia|scientifica]], la formacion de [[molecula]]s prebioticas ([[acid aminat|acids aminats]], [[nucleotid]]s, [[fosfolipid]]s... etc.) comencèt i a benlèu quatre miliards d'[[annada|ans]] a partir de l'atmosfèra terrèstra primitiva ([[dioxid de carbòni]], gas [[volcan]]ics, [[diazòt]], [[aiga]], [[amoniac]], [[metan]]... etc.). Pauc a pauc, aquelei [[compausat quimic|compausats quimics]] venguèron pus complèxas. L'aparicion de l'autoreplicacion e l'isolament dau mitan exterior per la mesa en plaça d'una [[membrana cellulara|membrana]] foguèron probablament lei doas etapas decisivas. Dins lei mitans [[aiga|aqüatics]], aquò menèt a l'aparicion dei premierei [[cellula (biologia)|cellulas]], relativament similaras ai [[cianobactèri]]s actuaus, i a au mens 3,5 miliards d'[[annada|ans]]. De <ref>'''[[fossilanglés|(en)]]s''' indicanMatthew tanbenS. l'existénciaDodd, deDominic microorganismesPapineau, 300Tor milionsGrenne, d'ansJohn aperavansF. maiSlack, laMartin naturaRittner, Franco Pirajno, Jonathan O’Neil e Crispin T. S., "Little Evidence for early life in Earth’s oldest hydrothermal vent precipitates", d'aqueleis'Nature'', organismes2017, esn°543, desconegudapp. 60–64.</ref>.
 
A la fin dau [[Precambrian]] vèrs i a 541 milions d'[[annada|ans]], lei [[fossil]]s mòstran l'existéncia d'una fauna e d'una flòra [[mar]]ina fòrça diversificada. En revènge, lei [[gas]] [[atmosfèra|atmosferics]], fòrça toxics, empachavan totjorn l'emergéncia de formas de vida sus lei [[continent]]s. Aquela darriera apareguèt a la fin dau [[Silurian]] (443-419 Ma) gràcias a l'accion de vegetaus verds productors de [[dioxigèn]]. D'efiech, aquò permetèt de crear una [[atmosfèra]] [[respiracion|respirabla]] e, dins lei regions superioras de l'[[atmosfèra]], de crear lo jaç d'[[ozòn]] que permet de protegir la superficia còntra lei raionaments [[ultraviolet]]s.
 
==== L'evolucion de la vida terrèstra ====