Cuneïfòrme : Diferéncia entre lei versions

Contengut suprimit Contengut apondut
Jiròni (discussion | contribucions)
traduccion d'acabar
 
Jiròni (discussion | contribucions)
Cap resum de modificació
Linha 1 :
L’'''escritura cuneïfòrma''' es un sistèma d'[[escritura]] inventat en Bassa [[Mesopotamia]] entre 3400 e 3300 {{ab JC}}, que s'es puèi espandit dins tot l'[[Orient Pròche ancian]], abans de desaparéisser dins los primièrs sègles de l'[[Anno Domini|èra crestiana]]. Al començament [[pictograma|pictografica]] e lineara, la [[grafia]] d'aquesta escritura evoluïguèt progressivament cap a de signes constituïts de traits en forma de clavèls (latin ''cuneus''), que donèron lo nom de cuneïfòrme, als sègles XVIII e XIX. Aquesta escritura se practica per incision à l'aide d'un [[calam]] sus de [[Tauletas d'argila|tauletas d'argila]], o sus una granda varietat d'autres supòrts.
 
Las condicions d'elaboracion d'aquesta forma d'escritura, qu'es la pus vièlha coneguda amb los [[ieroglifs egipcians]], son encara escuras. Dispausa de traits caracteristics que sempre gardèt long de son istòria. Lo sistèma cuneïfòrme es constituït de plusors centenas de signes que pòdon prene mantunas valors. Son en general de signes [[Fonetica|fonetics]] ([[fonograma]]s), transcrivent unicament un son, pus precisament una [[sillaba]]. Mas una autra categoria importanta de signes son los [[logograma]]s sovent designats comme d'[[ideogram]]s, que representon abans tot una causa et ne renvoient que secondairement à un son. D'autres tipes de signes complementaris existisson (signes numerics, complements fonetics e determinatius).
 
ÀA partir de son fogal sud-mesopotamian ont viviá lo pòble que n'es probablament lo creator, los [[Sumèr|sumerians]], lo sistèma d'escritura cuneïfòrme foguèt adaptat dins d'autras lengas, a començar per l'[[akkadian]] parlat en [[Mesopotamia]], puispuèi desde lengas d'autres peuplespòbles dude [[Proche-l'Orient ancien]]pròche ancian ([[élamiteelamite]], [[hittite (lenga)|hittite]], [[Hourrites|hourrite]] entre autres), et il est le système dominant dans ces régions pendant tout le {{-mi-|II|e}} La grafia cuneïfòrma es de còps adaptada a de sistèmas d'escritura obéissant à des principes différents de l'original : l'[[alfabet]] dins lo [[Levant (Proche-Orient)|Levant]] de la segonda mitat del {{-mi-|II|e}}, e un [[sillabari]] dans la Perse de la segonda mitat du {{-mi-|I|er}} L'escritura cuneïfòrme declinèt puèi, abans de se replegar sus son fogal de Mesopotamia meridionala ont desapareguèt al començament de l'èra crestiana.
 
Lo cuneïfòrme foguèt un element determinant de las culturas de l'Orient pròche ancian que desvolopèron un rapòrt a l'escrit e de literaturas a partir d'aquel sistèma. Sa redescobèrta a l'[[epòca modèrna]], son deschiframent al sègle XIX e la traduccion dels tèxtes qu'il notait ont donné naissance a las disciplinas especializadas dins l'estudi de las civilizacions du Proche-Orient ancian, en commençar per l'[[assiriologia]], et ainsi permis de metre en lumière leslos accomplissements de cesd'aquelas civilisationscivilizacions jusqu'alors oubliées. L'estudi dels tipes de tèxtes et des pratiques d'écriture ametèt également mistanben en évidenceevidéncia l'existenceexisténcia d'une «una culture"cultura cunéiformecuneïfòrme" »comuna communeals auxpòbles peuplesque ayantfaguèron utiliséservir cetteaquesta escritura, fortament marcada par l'empreinteemprenta [[mésopotamie]]nnemesopotamiana.