Contengut suprimit Contengut apondut
Toku (discussion | contribucions)
Toku (discussion | contribucions)
Linha 100 :
 
L'expansion coloniala olandesa comencèt a la fin dau sègle XVI en causa de la lònga guèrra d'independéncia dei [[Províncias Unidas]]. A son origina, leis Olandés preferiguèron atacar lei convòis de [[naviri]]s espanhòus de retorn d'[[America]]. Pasmens, [[Madrid]] renforcèt pauc a pauc seis escòrtas e leis Olandés deguèron organizar d'atacas dirèctas còntra lei comptadors pauc defenduts. Durant aqueu procès, se turtèron tanben ai [[Portugal|Portugués]] car Portugal e Espanha aguèron [[Union Iberica|lo meteis sobeiran de 1580 a 1640]]. Lo declin espanh‗u favorizèt aquela expansion e leis Olandés enregistrèron de succès importants amb la fondacion de la [[New York|Nòva Amsterdam]] en [[America dau Nòrd]], la presa de quauqueis illas dins leis [[Antilhas]], la fondacion de la colonia dau [[Lo Cap|Cap]], l'installacion de comptadors en [[Ceilan]] e la presa de quauqueis ponchs fortificats en [[Insulíndia]].
 
L'expansion anglesa foguèt iniciada durant lo rèine d'[[Elisabèt I d'Anglatèrra]] (1558-1603). Foguèt una consequéncia dau desvolopament de la marina marchanda anglesa e, coma per leis Olandés, dei rivalitats amb [[Espanha]]. L'[[America dau Nòrd]], leis [[Antilhas]] e leis [[Índias]] ne'n foguèron leis objectius principaus. A respècte deis autrei país europèus, una particularitat de la politica coloniala anglesa foguèt l'importància donada au poblament dei colonias nòrd-americanas. D'efiech, per de rasons divèrsas (sovent religiosas), de miliers de colons fidèus de tendàncias religiosas mau vistas per leis autoritats quitèron [[Anglatèrra]] per viure pus liurament en [[America]].
 
Enfin, la colonizacion francesa comencèt tre 1534 mai foguèt pus lenta car l'interès per l'otramar i demorèt pus limitat. L'[[America dau Nòrd]], leis [[Antilhas]] e leis [[Índia]]s ne'n foguèt tanben lei luòcs principaus d'implantacion. Pasmens, un interès per [[Africa]] apareguèt egalament. Aqueleis esitacions entraïnèron de variacions importantas entre lei colonias. Dins leis [[Antilhas]], se metèt en plaça un modèl classic basat sus la produccion de produchs exotics ([[sucre]], [[cafè]]...) amb una utilizacion d'[[esclavatge|esclaus]]. En revènge, en [[Quèbec]] o ais Índias, lei relacions foguèron pus equilibradas amb leis indigèns. [[França]] perdiguèt la màger part de sei colonias nòrd-americanas e indianas a l'eissida de la [[Guèrra de Sèt Ans]] (1756-1763). [[Loisiana]] foguèt brèvament reconquista après la victòria francesa durant la [[Guèrra d'Independéncia Estatsunidenca]] (1776-1783) avans d'èsser venduda a [[Washington]] en 1803.
 
==== Leis independéncias estatsunidenca e sud-americanas ====