Sèrgi Javaloyès : Diferéncia entre lei versions

Contengut suprimit Contengut apondut
neutralisacion
Balisas : Revertida Editor visual
Linha 4 :
|lù*ùegenda=Sèrgi Javaloyès, fòto de 2008.
}}
'''Sèrgi Javaloyès''' qu'ei un escrivanautor occitanbiarnés e und'origina occitanistaargeriana. Neishut a [[Oran]] ([[Argeria]]) en [[1951]], qu'estó repatriat en França com èra mainatge. Qu'arrecoteish tà [[Nai]]Gasconha on descobreishdescobrí la lenga [[occitan]]a qui, mei tard, aprenerà e n'aurà de cès de promòvergascona.
[[Fichièr:Sèrgi Javaloyès.jpg|vinheta|S. Javaloyès a [[Mundaka]] [[Comunautat Autonòma Basca|Euskadi]]]]
{{refnec|Qu'ei titular d'ua mestria de [[geografia]] e d'un DEA suus Capdèths de Gasconha dens la literatura francesa. Qu'a tribalhat dens bèras uas collectivitats locaus e qu'ei a l'òra d'ara director de l'[[Institut Occitan]] de [[Pau]].}} Qu'ei tanben membre deu Conselh Economic e Sociau de la Region d'[[Aquitània]] e clavaire deu [[Congrès Permanent de la Lenga Occitana]].
 
== Òbras ==
Sèrgi Javaloyès n'ei pas deus escrivans classics: gran legedor de literatura americana, qu'a entà influéncias màgers [[William Faulkner]], [[John Steinbeck]] o [[Henry Miller]], e qu'a gran admiracion tanben entà [[André Malraux]] o lo son compatriòta oranés [[Albert Camus]]. Dab aquera formacion, non podè entrar en literatura que dab la volontat aganada de modernizar, d'esprovassar la pròsa bearnesa enqüèra marcada peu Felibritge, e qui d'alhors n'avè pas produsit nat roman despuish decennias.
 
A* comptarNovèlas de [[1988]], los sons purmèrs escriuts (novèlas,e poèmas) que son publicats dens las revistas ''[[País Gascons]]'', ''[[Òc (revista)|Òc]]'' e ''[[Reclams]]''. Mes que'u va revelar au public lo son prumèr roman ''L'òra de partir'', publicat a las edicions Reclams en 1997.
* ''L'Òra de partir'', Reclams'','' 1997.
* ''La Set'', Reclams, 2001. [[Prèmi Pau Froment]] 2001.
* ''Pasaia'', Reclams, 2003.
* ''Tranga & Tempèstas'', IEO, 2005. [[Prèmi Jaufre Rudèl]] 2006.
* ''Garbura'', 2005.
* ''Sorrom Borrom o Le Rêve du Gave'', Reclams, 2010.
* ''Au nom de la Lenga'', Reclams, 2015, arrevirat per [[Eric Gonzales]].
* ''Lo Viatge de l'auca'' (teatre).
 
La màger part deus romans de Javaloyes que son publicats en la revista [[Reclams]] de qui ei lo director. Que tien tanben ua cronica setmanèra politica e culturau a ''La République des Pyrénées.''
''L'òra de partir'' qu'ei un roman dont l'estructura medisha (en duas partidas) explicita lo títol: la prumèra partida que conta las impressions de Francesc, un mainatge repatriat d'Argeria, dens lo son navèth demiei familiau e sociau au borg bearnés de Bordalàs, mentre qui la segonda e compta quauques uas de las hèitas aparidas dens los darrèrs mes de la soa vita a Oran. Per'mor d'aquò, ''L'òra de partir'' qu'estó, a la soa pareishuda, considerada, a tòrt, com un roman autobiografic per ua partida de la critica. Cèrtas, l'autor que i utiliza a tot pip-pap soviers de l'un o de l'aute costat de la Mediterranèa, mes ''L'òra de partir'' qu'ei hèra mei qu'aquò. Qu'a prumèr l'interès reale de presentar "lo monde vist per un mainatge". Qu'a tanben la fòrça de la descripcion d'un monde en descomposicion, arroganhat per la violéncia -tant la deu [[Front de Liberacion Nacionala (Argeria)|F.L.N.]] (de l'A.L.N., ce tien a precisar l'autor) com la de l'[[Organizacion de l'Armada Secreta|O.A.S.]]- e per la malaudia. L'Argeria de ''L'òra de partir'' qu'ei un monde qui se'n va emportada irremediablament peu hat de cap tà ua fin de tragedia grèga, lo Bearn ne i ei pas guaire mei lusent e las renviadas a situacions similaras de l'ua tà l'auta partida qu'amuisha la gran relativitat deu "partiment" au quau poderé har pensar lo títol. ''L'òra de partir'' qu'obtienó lo [[Prèmi Joan Bodon]] en 1998 e qu'estó un géncer best-seller de la literatura d'Òc. Qu'ei arrevirat en francés ''L'Heure de partir'' en 2004 per paréisher en çò de Fédérop e en catalan en 2015 las edicions catalanas Pagès ([[Lhèida|Lleida]] e [[Barcelona]]) que hèn paréisher ''L'Hora de marxar'' dens ua traduccion de Jòrdi Süils.
 
== Autes engatjaments ==
''La Set'' (ed. Reclams, 2001, [[Prèmi Pau Froment]] 2001) qu'ei un roman qui ne's dèisha pas léger tant de briu com lo precedent. Que conta, entermiei un hèish de hèitas e d'anecdòtas, lo mauestar deu personatge principau, Bernat Lartigau, devut a la despartida de Nuria Hazé, la soa psicanalista abans de deviéner la soa melha. Las passadas e contrapassadas de Bernat que son vistas d'un punt de vista exterior qui sembla d'estar lo deu "narrator omniscient", çò qui prepara ua beròja suspresa au legedor a la fin deu raconte. La dificultat d'aquesta òbra, mei "faulknerenca" d'inspiracion que ''L'òra de partir'', que miè, en prumèras, ua partida deu public a se n'estremar, dinc e Manciet, dens ua critica publicada dens ''[[Òc (revista)|Òc]]'', e demostrè l'originalitat pregonda de çò qui's pòt considerar com un tipe de roman navèth, dens la literatura occitana en tot cas.
 
* Copresident de la Confederacion occitana de las calandretas.
''Pasaia'', un recuelh de novèlas pareishut a las edicions Reclams en 2003, qu'ei per venciva un punt feble dens lo caminament literari de l'autor. Que i son au mensh dus tèxtes de gran valor, ''L'istòria deu sovier'', escrivuda abans ''L'òra de partir'' e qui pausa lo decòr d'uas scènas d'aqueth roman, e ''Guèrras ancianas'', ua novèla de politica-ficcion en fòrma de [[satira]] de las batalhas intèrnas de l'occitanisme, ua veta on s'i escad de plan e qui a avut, lhèu, lo tòrt de non pas apregonir; mes las autas novèlas que son decebentas, sia que l'autor aja de sobras volut har un tribalh d'estille au detriment deu hons, sia que n'aja pas corrèctament tractat los tèmas qui's dava per tòca de tractar. De notar, totun, ua novèla ''Pobre de mí'', qui parla dab justessa de las [[hèstas de la Sent Fermin]] de [[Pampalona (Navarra)|Pampalona]].
* Membre deu Conselh economic e sociau de la region d'Aquitània.
 
* Clavaire deu [[Congrès Permanent de la Lenga Occitana]].
''Tranga & Tempèstas'' (ed. IEO, 2005, [[Prèmi Jaufre Rudèl]] 2006) qu'ei lo retorn de Javaloyès lo romancièr, dab un tèxte mei simple que ''La Set'', mensh ambiciós lhèu, mes tostemps dens l'arrega d'ua escritura modèrna alternant dus racontes, dab passatges hèra esmavents.
 
Sèrgi Javaloyès qu'a escrivut tanben ua pèça de teatre entaus mainatges, ''Lo viatge de l'auca''.
 
Que publica en francés, ''Garbura'' (ed. In 8, 2005) e que tien ua cronica setmanèra a ''La République des Pyrénées'' on ensaja de har soscar sus l'anar deu monde, la politica exagonau e los aspèctes negatius deu centralisme politic e culturau.
 
En 2010 a [[Reclams|Reclams edicions]] qu'espeleish en version bilingua, ''Sorrom Borrom o le Rêve du Gave'', poèma epic suu [[Gave de Pau]]<ref>Joan Francés [[Joan Francés Tisnèr|Tisnèr]] que crèa l'espectacle ''Sorrom Borrom'' en 2010, en partir d'extrèits de l'òbra de Sèrgi Javaloyès.</ref>.
 
L'essai ''[http://www.reclams.org/fr/catalogue/produit/73-au-nom-de-la-langue--au-nom-de-la-lenga Au nom de la Lenga]'' - dens la colleccion Clams de [[Reclams|Reclams edicions]], arrevirat per [[Eric Gonzales]] que sorteish en 2015.
 
== Autes engatjaments ==
Qu'a militat longtemps a [[Calandreta]] on estó estat copresident de la Confederacion Occitana. A l'òra d'ara, que hè anar la revista e las edicions [[Reclams]] dont ei director.
 
== Nòtas e referéncias ==
Linha 36 ⟶ 32:
<references />
== Ligams extèrnes ==
*[http://arpel.aquitaine.fr/spip.php?article6257 un article consacrat a Sèrgi Javaloyès suu site de l'ARPEL d'Aquitània]
 
{{portal Bearn}}