Ans 1820 : Diferéncia entre lei versions

 

'''1820''' : dins lo [[Reiaume Merina]], lo rèi [[Radama Ièr|Radama I{{èr}}]] decidèt de renfòrçar lei liames amb lo [[Reialme Unit|Reiaume Unit]] en autorizant l'implantacion de missions [[protestantisme|protestantas]]. Aprofichèt aquela concession per obtenir l'ajuda necessària a la creacion d'una armada modèrna de {{formatnum:15000}} òmes (importacion de [[fusiu]]s, de [[canon]]s e de [[cavau]]s europèus).

<br/>

{{veire|Plan d'Iguala}}

'''1820-1821''' : en [[Mexic]], mandadís dau coronèu [[Augustin Ièr de Mexic|Augustin de Iturbide]] còntra l'insureccion independentista locala. Pasmens, Iturbide preferiguèt negociar un acòrd amb leis insurgents en febrier de [[1821]]. Dich [[plan d'Iguala]], prevesiá la formacion d'un Empèri de Mexic independent dirigit per lo rèi [[Ferrand VII d'Espanha|Ferdinand VII]] ò un prince de son ostau. Lo [[catolicisme]] demorava [[religion d'Estat]] e la [[Glèisa Catolica Romana|Glèisa]] gardava sei bens e sei privilègis. Enfin, l'egalitat juridica èra establida. Iturbide e Guerrero jonhèron sei tropas e, en aost, lei leialistas [[Espanha|espanhòus]] foguèron vencuts e obligats d'acceptar lo plan. En setembre, [[Augustin Ièr de Mexic|Iturbide]] venguèt president d'una [[regéncia]].

<br/>

'''1822''' : refús dau [[plan d'Iguala]] per lo rèi [[Espanha|espanhòu]] [[Ferrand VII d'Espanha|Ferdinand VII]]. [[Mexic]] èra alora sensa cap d'estat fins a la proclamacion d'[[Augustin Ièr de Mexic|Augustin d'Iturbide]] coma emperaire dau país per mantenir un [[monarquia|regime monarquic]]. Lei sièis províncias de la capitanariá generala de [[Ciutat de Guatemala|Guatemala]] jonhèron l'Empèri franc dau [[Lo Salvador|Salvador]] qu'assaièt de resistir mai foguèt finalament conquistat après una brèva campanha militara. Pasmens, lo foncionament autoritari dau regime suscitèt una oposicion importanta, rapidament renfòrçada per la crisi financiera de l'[[estat]] novèu.