Ans 1820 : Diferéncia entre lei versions

Contengut suprimit Contengut apondut
Cap resum de modificació
Cap resum de modificació
Linha 23 :
<br/>
'''1825''' : en [[Japon]], renforçament de la politica [[isolacionisme|isolacionista]] dau país amb l'adopcion d'un decret ordonant a l'[[artilhariá]] [[japon]]esa de tirar sus totei lei [[naviri]]s estrangiers passant lòng dau [[litorau]] (→ [[1837]], [[1842]]).
<br/>
'''1826''' : sostengut per la populacion, lo sultan otoman [[Mahmud II]] ordonèt la dissolucion e lo chaple dei [[janissari]]s ({{formatnum:120000}} mòrts). L'objectiu èra de permetre la modernizacion de l'[[Empèri Otoman|Empèri]] en eliminant un important bastion conservator.
<br/>
'''1826''' : fondacion dins l'estat de [[Connecticut]] de la premiera societat de lucha còntra la consomacion d'[[alcòl]] (''Societat de promocion de la temperància''). Èra la consequéncia de la consumacion importanta d'[[alcòl]] au sen de la societat estatsunidenca dempuei l'[[independéncia]], especialament entre lei classas popularas <ref>'''[[francés|(fr)]]''' André Kaspi, ''Les Américains. Tome 1 : Naissance et essor des Etats-Units 1607-1945'', Seuil, 1986, p. 153.</ref>. Aquelei societats anavan venir lo pielon dau premier periòde proïbicionista [[USA|estatsunidenc]].
<br/>
'''1826-1828''' : [[guèrra Russopèrsa de 1826-1828]].
 
== Cultura ==
Linha 40 ⟶ 46:
{{veire|Termodinamica}}
'''1824''' : lo fisician [[França|francés]] [[Sadi Carnot (fisician)|Sadi Carnot]] ([[1796]]-[[1832]]) publiquèt lo resultat de seis estudis dei maquinas termicas. I afiermèt lo possibilitat de produrre una energia mecanica a partir d'un transferiment de calor. Aquò marquèt l'aparicion de la [[termodinamica]] que foguèt definitivament fondada dins lo corrent dau sègle per [[William Thomson, Lord Kelvin|Kelvin]].
<br/>
'''1826''' : demonstracion dau matematician [[Norvègia|norvegian]] [[Niels Henrik Abel]] ([[1802]]-[[1829]]) a prepaus de l'impossibilitat de trobar un metòde generau de resolucion d'una [[equacion]] dau cinquen gras.
<br/>
'''1826''' : premiera realizacion d'una [[endoscòpia]] per lo mètge [[França|francés]] [[Pierre Solomon Ségalas]] ([[1792]]-[[1875]]) que capitèt d'observar l'interior d'una [[bofiga]] amb un [[especúlum]] esclairat per de [[candèla]]s.
 
== Decès ==
 
<div style="-moz-column-count:3; column-count:3;">
* [[Niels Henrik Abel]], [[Matematicas|matematician]] [[Norvègia|norvegian]].
* [[John Adams]], president [[USA|estatsunidenc]].
* [[Augustin Ièr de Mexic|Augustin I{{èr}}]], emperaire de [[Mexic]].
* [[Claude Louis Berthollet]], [[quimia|quimista]] [[França|francés]].
Linha 52 ⟶ 64:
* [[William Herschel]], [[astronomia|astronòm]] angloalemand.
* [[Hoti Gaocho]], rèi de [[Reiaume de Kaffa|Kaffa]].
* [[Thomas Jefferson]], president [[USA|estatsunidenc]].
* [[Edward Jenner]], mètge [[Anglatèrra|anglés]].
* [[Joan VI de Portugal|Joan VI]], rèi de [[Portugal|Portugau]].
* [[John Keats]], [[Poesia|poèta]] [[Anglatèrra|anglés]].
* [[Pierre-Simon de Laplace]], sabent e òme politic [[França|francés]].