Gaston III de Fois-Bearn : Diferéncia entre lei versions
Contengut suprimit Contengut apondut
Cap resum de modificació |
Cap resum de modificació |
||
Linha 3 :
|carta=
}}
[[Imatge:Blason de Foix-Béarn.svg|thumb|100px|Escut de Gaston
[[Imatge:GastonPhoebusChPau.jpg|150px|thumb|left|Estatua d'una representacion imaginària de Gaston
[[Imatge:CastethMoncada.jpg|thumb|200px|right|[[Castèth de Montcada]] a [[Ortès]], sede de la cort de Gaston
'''Gaston Febus''' ([[Ortès]], lo [[30 d'abriu]] de [[1331]] - lo [[1 d'agost]] de [[1391]]), que vadó '''Gaston III de [[Fois]]-[[Bearn]]''', hilh de [[Gaston II de Fois-Bearn]] e d'[[Alienòr de Comenge]] ; qu'èra comte de Fois, vescomte (puish senhor sobeiran) de Bearn, de [[Marsan]], de [[Gavardan]], de [[Nebosan]], de [[Lautrèc]] e d'[[Albigés]], cosenhor d'[[Andòrra]].
Senhor bearnés, que s'i escadó entà obtiéner la reconeishença e lo respècte de l'independéncia de Bearn peus reis de [[França]] e d'[[Anglatèrra]] e que bastí un sistèma d'aliganças entà controlar los escambis economics enter los dus costats deus [[Pirenèus]].
== Vita ==
[[Imatge:Jacquerie meaux.jpg|thumb|200px|left|Presa de [[Meaux]] per
[[Imatge:Gaston3.jpg|thumb|200px|[[Sagèth]] de
Que vadó comte de Fois e vescomte de Bearn en [[1343]] au parat de la mort deu son pair en crotzada a [[Sevilha]]. N'avèva pas sonque 12 ans e la soa mair qu'assegurè la regença en lo bèth presentar dens las vilas de Bearn entà i arrecéber l'aumenatge deus sons subjèctes. Qu'eretava alavetz d'un territòri hèit de tròç de possessions esbarriscladas e, en mei d'aquò, divididas enter ua vassalitat virada sia de cap au rei de França (çò qui èra lo cas de Fois) sia de cap au rei d'Anglatèrra (aquò qu'èra lo cas de las soas tèrras gascoas) ; tot aquò au medish moment qui començava la [[Guèrra de Cent Ans]] (en [[1347]]).
Linha 20 :
Aquesta pujada deu son poder, que contunhè dab los son hèits de guèrra : la soa victòria militara a [[batalha de Launa|Launac]] contra los [[Armanhacs]] lo [[3 de deceme]] de [[1362]]), la soa ajuda balhada aus [[Cavaèrs Teutonics]] ([[1356]]) e lo sauvament de la daufina de França a [[Meaux]] ([[1358]]).
[[Imatge:Febus2.jpg|thumb|200px|
Maridat dab [[Agnès de Navarra]] lo [[3 d'agost]] de [[1349]], que l'acacè de la soa cort l'endedia de la neishença deu lor hilh shens la deishar emportar arren en pretextant que n'avossen pas pagat la dòt. Que's cred qu'aquò ho a l'origina deu drama d'Ortès on Gaston Febus b'aucidè lo son hilh qui avèva ensajat de l'emposoar.
Lo son regnat que ho entà Bearn un temps de patz (a l'empara de la [[Guèrra de Cent Ans]]) e de grana pression fiscau (l'istorian [[Pèir Tucoo-Chala]] que soslinha que Gaston
Que's morí d'un còp de sang arron ua caça de l'ors a l'[[Espitau d'Orion]] (près de [[Sauvatèrra]]) lo [[1 d'agost]] de [[1391]].
Linha 45 :
* ''Chroniques'' de [[Jean Froissart]]
* ''Monseigneur Gaston Phoebus'', roman d'[[Alexandre Dumas]].
* ''Gaston
*''[[Gaston Phébus, Le Lion des Pyrénées]]'' ("Gaston Febus, Lo Leon deus Pirenèus"), seria de television de [[1978]].
| |||