Chalalher : Diferéncia entre lei versions
Contengut suprimit Contengut apondut
→Toponimia : autra atestacion |
qq correccions e actualizacions |
||
Linha 10 :
| region ist ={{Auvèrnhe}}
| parçan=
| region = [[Auvèrnhe Ròse Aups|Auvèrnhe-Ròse-Aups]]
| departament = {{Cantal}}
| arrondiment= [[Arrondiment de Sant Flor|Sant Flor]]
| canton= [[Nòvaglèisa]]
| intercom =
| insee = 15034
| cp = 15320
| cònsol = Bernadette Resche
| mandat = [[
| gentilici = (en [[francés]])
| longitud= 3.2286
Linha 27 :
| km² = 18.37
}}
'''Chalalher'''<ref>[http://www.ieo-oc.org/Las-seccions-departamentalas?page=structure&id_article=73 Seccion locala de l'IEO]</ref> o '''Chalaier''' (veire toponimia), prononciat [tʃara'je] o [ʃara'je] <ref name=Siv>enquèsta Sivadon abrial 2018</ref>, e non pas ''Chalièr'' / ''Chaleir'' <ref>IEO Cantal, Communes Cantal.xls.pdf</ref> (
==Geografia==
Lo borg es a l'interior d'una vòlta de [[Truèire|Trueire]], que tresplomba de 80 m. De vièlhs chamins èst-oèst que travèrsan Truèire (en auvernhàs Trueire, foneticament [trœjrə]) per una plancha testimònian de sa foncion anciana de passatge.
Linha 62 ⟶ 63:
}}
==Toponimia==
Las fòrmas ancianas son ''Vicaria Calariensis'', en 924, ''Villa... in aice Calerinsi'', vèrs 939, ''Chalerium'', en 1338, ''Challier'', en 1380, ''Chalers'', en 1381, ''Chailher'', en 1391, ''Chaleyrum'', ''Chaleyrum'', ''Chalier'', al sègle XIV, ''Chaleyres'', en 1494, ''Chaliès'', ''Challiers'', en 1624, ''Chaliers'', alh sègle XVII, ''Chaliès en Alvergne'', en 1671 <ref>http://archives.cantal.fr/ark:/16075/a01135149685501Iwnc</ref>{{,}} <ref>http://archives.cantal.fr/ark:/16075/a011351496855t7qemv , per l'atestacion de vèrs 939</ref>. [[Albèrt Dauzat|Dauzat]] explica l'origina delh nom per un pre-indoeuropèu, ''*Kal-'', « pèira, ròc », amb lo sufixe latin ''-arius'' (> auvernhàs ''-èir''), qu'auriá poscut remplaçar un sufixe mai ancian ''-aris'' (cf. [[Calàs (Var)]].<ref>Albert Dauzat, Charles Rostaing, ''Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France'', Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 132</ref> . Mas los Féniés explican lo nom per un gallés ''calio'' « pèira »,<ref>Bénédicte Boyrie-Fénié, Jean-Jacques Fénié, ''Toponymie des Pays Occitans'', edicions Sud-Ouest, 2007, p. 102</ref> absent del diccionari de Delamarre, que coneis pasmens ''caleto-'', « dur »<ref>Xavier Delamarre, ''Dictionnaire de la Langue gauloise'', ed. Errance, 2na edicion, 2008, p. 97</ref> e que cita dins un autre obratge ''callā'' > ''calā'', « casselalha (peiregàs, clapàs, clapareda) », en afortissent, contra Dauzat, la celticitat de ''*cal-'', « dur » <ref>Xavier Delamarre, ''Noms de lieux celtiques de l'Europe ancienne'', ed. Errance, 2012, p. 95</ref>. La contradiccion entre las fòrmas ancianas e la prononciacion modèrna pausa problèma : i a una sillaba en mai e la finala es pas la que dona normalament lo sufixe ''-ariu'' en auvernhàs, que seriá ''-èir'' (veire las latinizacions ''Chaleyrum''). En supausant una finala ''-ièr'', venguda d'un sufixe que seriá pas ''-ariu'' (comparar l'atestacion de 939 a la de 924) pasmens, doncas en realitat ''*Chalhèr'', la dificultat es mendre. Chal téner compte de l'alteracion de ''-l-'' intervocalica en ''-r-'' dins lo país, e non pas en ''-g-'' coma al nòrd e a l'oèst. Sembla ben qu'aquela alteracion puescha afectar tanben ''-lh'' : [[Chaulhac]] se pronóncia regularament [tsu'ja] (/au-/ pretonic auvernhàs > [u-], e ''-lh-'' se iodiza) mas son diminutiu ''Chaulhaguet'' fai [tsuria'gi]. ''*Chalhièr'' poiriá faire sobelh meime modèl ''*Charièr'', puèi lo grope ''r'' + ''iòd'', pesant, se poiriá aleugerir en se desvolopant en ''*-raj-'' : ''*Charièr'' > ''*Charaièr'' > ''Charaier''. Dins
* '''Corbèira''' (vialatge e chastèl dispareissuts, en faça delh borg, delai ''le Ruisseau de la Ribeyre''). Las fòrmas ancianas son ''Corberia'', latinizacion de 996, ''Corberiœ'', latinizacion del sègle XIV, ''Corbieyra'', en 1445, ''Corbières'', en 1624. La gleisa de Corbèira, dedicada a Sant Bartomieu, èra una annèxa de la de Chalaier en 1451<ref>http://archives.cantal.fr/ark:/16075/a011351496855CiJ4QT</ref>. La prononciacion es [kur'bɛjrə], pusleu que [kur'bejrə], coma seriá pus al nòrd <ref
* ''Saint-Sol'', en francés (vialatge al nòrd-èst de la comuna) : [sen'sɔr] <ref
* ''Le Meynial'', en francés (vialatge al nòrd-èst de la comuna) : [lu menjɔr] <ref
* ''Chauliaguet'', en francés (vialatge al nòrd de la comuna) : [tsurjagi] <ref
* ''Chantegrel'' (près de ''Corbèiras'') : [tʃanta'grir] <ref
==Istòria==
Linha 75 ⟶ 76:
{{ElegitDebuta|insee= 15034
|Títol= Lista delhs cònsols successius}}
{{Elegit |Debuta= març [[2001]] |Fin= [[
{{Elegit |Debuta= |Fin= 2001 |Identitat= |Partit= |Qualitat= }}
{{ElegitDonadas}}
Linha 118 ⟶ 119:
|1999= 196
|2004=185
|2006=
|2007= 182
Linha 131 :
==Personalitats ligadas amb la comuna==
==
==Ligams extèrnes==
|