Sègle X : Diferéncia entre lei versions
Contengut suprimit Contengut apondut
Cap resum de modificació |
|||
Linha 63 :
'''921''' : mòrt sus lo prat batalhier dau duc [[Vratislav Ièr|Vratislav I{{èr}} de Boèmia]] durant una campanha defensiva còntra una incursion [[Ongria|ongresa]].
<br/>
'''922''' : capitada d'una importanta incursion ongresa en [[Alemanha|Germania]] (pilhatge de [[Saxònia]], de [[Franconia]], de [[Soabia]], de [[Soïssa]], d'[[Alsàcia]] e de [[Lorena]]. Dins aquò, leis Ongrés foguèron batuts durant una temptativa de captura dau rèi [[Enric Ièr (rèi de Germania)|Enric I{{èr}}]]. Un cap nomada important foguèt capturat per lei Francs que negocièron una trèva de 9 ans en cambi de sa liberacion (→ [[933]]).
<br/>
'''922''' : començament de la conquista de [[Magrèb]] per lei [[Califat Fatimida|Fatimidas]]. Dins lei fachs, sei fòrças capitèron d'ocupar quauquei vilas importantas mai foguèron jamai capablas d'establir son autoritat dins lei campanhas.
Linha 83 :
'''928''' : incursion bizantina còntra lei regions d'[[Armenia]] tengudas per lei [[islam|musulmans]]. L'abséncia totala de reaccion de part deis Abbassidas i illustrèt lo declin de la poissança deis emirs locaus que foguèron pauc a pauc expulsats ò obligats d'acceptar la senhoriá de [[Constantinòble]].
<br/>
'''929''' : guèrra civila au sen dau [[Califat Abbassida]] entre lei partisans dau califa [[Al-Muqtadir (Abbassida)|Al-Muqtadir]] e aquelei d'[[Al-Qahir]] (→ [[932]]). Lo conflicte s'acabèt amb la victòria dei lealistas mai afebliguèt grèvament l'armada. Permetèt tanben lo pilhatge de [[La Mèca]] per lei Carmatas. En particular, raubèron la [[Pèira Negra]] e la gardèron fins au pagament d'un recapte en [[952]].
<br/>
'''930-931''' : importanta campanha bizantina en [[Anatolia Orientala]] e dins lo nòrd de [[Siria]]. Permetèt a [[Constantinòble]] de reconquistar [[Melitèn]] e [[Samosate]].
<br/>
'''932''' : per de rasons desconegudas, l'emir [[Munis al-Muzaffar]] e lo califa [[Al-Muqtadir (Abbassida)|Al-Muqtadir]] intrèron en guèrra. Lo conflicte s'acabèt amb la mòrt dau segond. [[Munis al-Muzaffar|Munis]] nomèt [[Al-Qahir]] per lo remplaçar (→ [[933]]).
<br/>
'''933''' : represa deis incursions [[Ongria|ongresas]] còntra lei territòris germans.
<br/>
'''933''' : descubèrta d'un complòt organizat còntra lo califa [[Califat Abbassida|abassida]] [[Al-Qahir]]. Entraïnèt l'arrestacion e l'execucion de plusors caps dau Califat, compres l'emir [[Munis al-Muzaffar|Munis]] (→ [[934]]).
<br/>
'''933-934''' : en [[Iran|Pèrsia]], conquista de [[Fars]], de [[Khuzestan]] e de [[Kerman]] per lei [[Buyides]].
<br/>
'''934''' : assassinat dau califa [[Califat Abbassida|abassida]] [[Al-Qahir]] qu'èra jutjat tròp tiranic e crudèu. Foguèt remplaçat per [[Ar-Radi]] que laissèt totalament la gestion deis afaires de l'Estat a sei visirs. Aprofichant la situacion, lei governadors de [[Basra]] venguèron independents.
<br/>
'''Segonda mitat dau sègle X''' : abandon definitiu dei ciutats-estats [[Civilizacion maia|maia]]s de [[Tikal]] e de [[Calakmul]].
Linha 132 ⟶ 144:
* [[Al-Muktafi]], califa [[Califat abbassida|abbassida]].
* [[Al-Muqtadir (Abbassida)|Al-Muqtadir]], califa [[Califat abbassida|abbassida]].
* [[Al-Qahir]], califa [[Califat abbassida|abbassida]].
* [[Al-Razi]], sabent [[iran]]ian.
* [[Al-Sijzi]], [[matematicas|matematician]] [[iran]]ian.
* [[Ar-Radi]], califa [[Califat abbassida|abbassida]].
* [[Constantin VII]], emperaire [[Empèri Bizantin|bizantin]].
* [[Ibn Al Jazzar]], [[medecina|mètge]] [[Arabs|arabe]].
| |||