Sègle IX : Diferéncia entre lei versions
Contengut suprimit Contengut apondut
Cap resum de modificació |
Cap resum de modificació |
||
Linha 157 :
'''866-869''' : incursions [[viking]]as importantas en [[Escòcia]].
<br/>
'''867''' : assassinat de [[Miquèu III (emperaire)|Miquèu III]] per [[Basil Ièr lo Macedonian|Basil lo Macedonian]] que demorèt lo sobeiran unic de l'[[Empèri Bizantin]].
<br/>
'''868''' : [[independéncia]] ''de facto'' d'[[Egipte]] après la decision dau governador [[Ahmad ibn Tulun]] d'arrestar la transmission deis [[impòst]]s au poder centrau dau Califat.
<br/>
'''869''' : inauguracion dau darrier monument conegut bastit dins la ciutat-estat [[Civilizacion maia|maia]] de [[Tikal]]. En crisi, probablament en causa d'un afondrament de la produccion agricòla, la vila declinèt rapidament (→ [[950]]).
<br/>
'''869''' : dins lo [[Califat Abbassida]], reversament dau califa [[Al-Mutazz (Abbassida)|Al-Mutazz]] per un grop de soudats turcs. Foguèt remplaçat per son cosin [[Al-Muhtadi]]. Aqueu darrier assaièt de restaurar l'autoritat califala (→ [[870]]). Aquò entraïnèt una revòuta novèla de la populacion de [[Bagdad]] còntra lei soudats turcs e berbèrs de la capitala.
<br/>
'''869''' : començament de la [[rebellion dei Zanj]], un grop d'esclaus negres inspirats per lo [[kharigisme]]. Ocupèron lo sud de [[Mesopotamia]] (→ [[871]]).
<br/>
'''870''' : partiment dau territòri de [[Lotari II de Lotaríngia]] entre [[Carles lo Calvet]] e [[Loís II de Germania]].
<br/>
'''870-875''' : importanta incursion vikinga en [[Escòcia]]. Pilhèron e destruguèron [[Dumbarton]]. Puei, capitèt d'ocupar lei Lowlands
<br/>
'''870''' : arrestacion e execucion dau califa [[Al-Muhtadi]] per sei soudats turcs. Nomèron un califa fantòche, son cosin [[Al-Mutamid (Abbassida)|Al-Mutamid]], per lo remplaçar. Pasmens, aquò permetèt de reconstituir un poder centrau capable de dirigir lo Califat.
<br/>
'''871''' : incendi de [[Basra]] per lei Zanj.
<br/>
'''871''' : campanha navala bizantina còntra lei [[piratariá|piratas]] arabes de la [[Mar Adriatica]]. Lei naviris ajudèron l'emperaire germanic de conquistar lo pòrt de [[Bari]] que passèt sota contraròtle bizantin en [[876]].
<br/>
[[Fichièr:Flag of Occitania (with star).svg|20px]] '''872''' : capitada d'una campanha bizantina còntra la vau auta d'[[Eufrates]]. En particular, permetèt a [[Constantinòble]] d'anientar la ierarquia [[paulicianisme|pauliciana]]. Lei subrevivents se retirèron en [[Euròpa]] ont inspirèron benlèu d'[[eresia]]s [[maniqueïsme|maniquèas]] coma lo [[catarisme]] [[Occitània|occitan]].
<br/>
'''875''' : assaiant de protegir la frontiera orientala dau Califat, lo visir [[Al-Muwaffaq (visir)|Al-Muwaffaq]], cap vertadier de l'Estat, reconoguèt la possession de [[Khorasan]] ai [[Saffaridas]] (→ [[876]]).
<br/>
'''876''' : revirada d'una ataca saffarida còntra [[Mesopotamia]].
<br/>
'''877''' : mòrt de [[Carles lo Calvet]], rèi de [[Francia Occidentala]], que foguèt remplaçat per son fiu [[Loís II de França|Loís II]].
<br/>
'''877''' : dins leis [[Illas Britanicas]], desfacha dei [[Vikings]] a Exeter còntra [[Alfred de Wessex]]. Lei subrevivents foguèron obligats de se retirar en [[Mercia]].
<br/>
'''877-878''' : conquista de [[Siria]] per l'emir d'[[Egipte]], [[Ahmad ibn Tulun]].
== Cultura ==
Linha 185 ⟶ 215:
== Decès ==
* [[Ahmad ibn Tulun]], emir [[Tulunidas|tulunida]].
* [[Al-Amin (Abbassida)|Al-Amin]], califa [[Califat Abbassida|abbassida]].
* [[Al-Mamun (Abbassida)|Al-Mamun]], califa [[Califat Abbassida|abbassida]].
* [[Al-Muhtadi]], califa [[Califat Abbassida|abbassida]].
* [[Al-Muntasir]], califa [[Califat Abbassida|abbassida]].
* [[Al-Mustain (Abbassida)|Al-Mustain]], califa [[Califat Abbassida|abbassida]].
Linha 192 ⟶ 224:
* [[Al-Mutazz]], califa [[Califat Abbassida|abbassida]].
* [[Al-Muttawaki (Abbassida)|Al-Muttawaki]], califa [[Califat Abbassida|abbassida]].
* [[Al-Muwaffaq (visir)|Al-Muwaffaq]], visir [[Califat Abbassida|abbassida]].
* [[Al-Watiq (Abbassida)|Al-Watiq]], califa [[Califat Abbassida|abbassida]].
* [[Basil Ièr lo Macedonian|Basil lo Macedonian]], emperaire [[Empèri Bizantin|bizantin]].
* [[Carles lo Calvet]], emperaire [[Empèri Carolingian|carolingian]].
* [[Carlesmanhe]], emperaire [[Empèri Carolingian|carolingian]].
* [[Egbert de Wessex]], rèi de [[Wessex]].
| |||