Sègle V apC : Diferéncia entre lei versions
Contengut suprimit Contengut apondut
Cap resum de modificació |
|||
Linha 66 :
<br/>
[[Fichièr:The Discomfiture and Death of Piroz, from a Manuscript of the Shahnama (Book of Kings) of Firdawsi LACMA M.73.5.23.jpg|thumb|right|Representacion de la desfacha e de la mòrt dau rèi [[Empèri Sassanida|sassanida]] [[Peroz Ièr|Peroz I{{èr}}]] durant una campanha còntra lei [[Huns Blancs]].]]
'''484''' : campanha novèla dau rèi [[Empèri Sassanida|sassanida]] [[Peroz Ièr|Peroz I{{èr}}]] còntra lei [[Huns Blancs]]. Batut e tuat, foguèt remplaçat per son fiu [[Valash]] (→ [[488]]). De son caire, lei Huns Blancs ocupèron [[Afganistan]], [[Khorasan]] e la region de [[Merv]].
<br/>
'''488''' : dins l'[[Empèri Sassanida]], reversament dau rèi [[Valash]] per [[Kavadh Ier|Kavadh I{{èr}}]] qu'èra sostengut per lei [[Huns Blancs]]. Dins un contèxte malaisat, assaièt de restablir l'autoritat reiala còntra lo [[clergat]] e l'[[aristocracia]] (→ [[496]]).
<br/>
'''493''' : fondacion dau [[Reiaume Ostrogòt]] en [[Itàlia]] per [[Teodoric lo Grand]]. Basat sus una separacion estricta entre [[Gòts]] e Romans, adoptèt lo modèl estatau roman e una politica de tolerància religiosa per lei diferents corrents [[cristianisme|crestians]] dau periòde.
<br/>
'''496''' : en [[Gàllia]], batejament dau rèi [[franc]] [[Clodovèu I|Clovodèu]]. Aquò li permetèt d'obtenir lo sostèn de la [[Glèisa]] locala còntra leis autrei rèis « barbars » de la region.
<br/>
'''496-499''' : en [[Pèrsia]], reversament dau rèi [[Empèri Sassanida|sassanida]] [[Kavadh Ier|Kavadh I{{èr}}]]. Pasmens, amb l'ajuda dei [[Huns Blancs]], reconquistèt lo poder en [[498]].
<br/>
'''498''' : reforma financiera au sen de l'[[Empèri Roman d'Orient]] a l'iniciativa de l'emperaire [[Anastasi Ièr|Anastasi I{{èr}}]]. Encoratjant lei cambis de montant feble, aguèt un succès important que permetèt de redreiçar l'economia de l'Empèri<ref>'''[[francés|(fr)]]''' George Tate, ''Justinien, l'épopée de l'Empire d'Orient'', Edicions Fayard (2004), p. 277.</ref>.
<br/>
== Cultura ==
'''461''' : destruccion de l'[[Estatua criselefantina de Zeus olimpian|estatua criselefantina de Zèus]] dins un [[incendi]]<ref>'''[[anglés|(en)]]''' Cyril Mango, Michael Vickers, E.D. Francis, « The Palace of Lausus at Constantinople and Its Collection of Ancient Statues », dins ''Journal of the History of Collections'', n° 4-1 (1992), pp. 89-98.</ref>. Fasiá partida dei [[Sèt Meravilhas deu Mond|Sèt Meravilhas dau Mond]] citadas per [[Antipatèr de Sidon]]. Ges de còpia foguèt conservada e l'aspècte de l'estatua es solament conegut gràcias ai descripcions anticas e a de pèças romanas batudas entre [[98]] e [[108]].
== Sciéncias e tecnicas ==
'''498''' : en [[Constantinòble]], adopcion de pèças de moneda portant una indicacion de valor sus una fàcia.
== Decès ==
* [[Kavadh Ier|Kavadh I{{èr}}]], rèi [[Empèri Sassanida|sassanida]].
* [[Khushnavaz]], rèi dei [[Huns Blancs]].
* [[Peroz Ièr|Peroz I{{èr}}]], rèi [[Empèri Sassanida|sassanida]].
* [[Teodoric Ièr|Teodoric I{{èr}}]], rèi [[Reialme visigòt|visigòt]].
| |||