407 : Diferéncia entre lei versions

Contengut suprimit Contengut apondut
Redireccion cap a Sègle V apC
Balisa : Redireccion novèla
 
Linha 1 :
#REDIRECT [[Sègle V apC]]
{{Annada}}
 
----
'''Cronologia mensuala:'''<br />
[[Genièr de {{PAGENAME}}|Gen]] - [[Febrièr de {{PAGENAME}}|Feb]] - [[Març de {{PAGENAME}}|Mar]] - [[Abril de {{PAGENAME}}|Abr]] - [[Mai de {{PAGENAME}}|Mai]] - [[Junh de {{PAGENAME}}|Junh]] <br /> [[Julhet de {{PAGENAME}}|Julh]] - [[Agost de {{PAGENAME}}|Ago]] - [[Setembre de {{PAGENAME}}|Set]] - [[Octobre de {{PAGENAME}}|Oct]] - [[Novembre de {{PAGENAME}}|Nov]] - [[Decembre de {{PAGENAME}}|Dec]]
 
'''Cronologias tematicas:'''<br />
[[{{PAGENAME}} en literatura|Literatura]] - [[{{PAGENAME}} en musica|Musica]] - [[{{PAGENAME}} en sciéncia|Sciéncia]] - [[{{PAGENAME}} en espòrt|Espòrt]]
 
''Aquesta pagina concernís l'an '''{{PAGENAME}}''' del [[calendièr gregorian]].''
 
 
== Eveniments ==
 
=== Euròpa ===
 
==== [[Alans]] ====
 
Plusors tribüs d'[[Alans]] participèron au [[passatge de Ren]] ambé d'autrei pòbles barbars e capitèron d'intrar dins lo [[nòrd]] de [[Gàllia]]. Durant aquelei combats, la [[cavalariá]] deis Alans se destrièt gràcias a son eficacitat còntra l'[[infantariá]] dei Francs federats qu'avián assaiat de protegir la [[frontiera]] (→ [[408]]).
 
==== [[Burgondas]] ====
 
Ambé mai d'un pòble barbar, lei [[Burgondas]] participèron a la rompedura de la frontiera de l'[[Empèri Roman d'Occident]] lòng de [[Ren (fluvi)|Ren]]. A la fin de l'[[annada]], èran ben avançats en [[Gàllia]] onte l'autoritat romana èra a s'afondrar en causa dei guèrras civilas per lo tròne (→ [[408]]).
 
==== [[Empèri Roman d'Occident]] ====
 
[[File:Constantineiii.jpg|thumb|right|Pèça de moneda batuda durant lo rèine de l'usurpator [[Constantin III]] (407-[[411]]).]]
 
Lo passatge de [[Ren (fluvi)|Ren]], començat lo 31 de decembre de l'[[annada]] precedenta (→ [[406]]), per lei pòbles barbars establits en Germania contunièt. La gelada dau fluvi ajudèt lo movement e lei tropas cargadas de protegir la [[frontiera]] poguèron pas resistir. Lei [[Francs]] federats, desbordats per lo nombre, se retirèron e lei fortalesas imperialas de la region ([[Worms]], [[Colonha]], [[Maiança]]) foguèron conquistadas per leis envaïsseires e pilhadas. A la fin de l'[[annada]], lo nòrd de [[Gàllia]] èra ocupat per lei [[Vandals]], lei [[Suèves]], leis [[Alans]], lei [[Burgondas]] e divèrseis autrei tribüs (→ [[408]]).
 
Aquela catastròfa foguèt rapidament agravada per de trèbols novèus a la tèsta de l'Empèri. D'efèct, en [[Britannia]], lei soudats se revoutèron e proclamèron plusors emperaires. Dins un contèxte mau conegut, lo generau Gratian s'impausèt mai sei soudats, lassats de sa duretat, l'assassinèron (març) e proclamèron en plaça lo generau [[Constantin III|Flavius Claudius Constantinus]] coma emperaire (sota lo nom de [[Constantin III]]). Rapidament, [[Constantin III|Constantin]] passèt sus lo continent ambé sei tropas. Aquò marquèt la fin dau periòde roman dins leis [[Illas Britanicas]] car la partença dei legions venguèt definitiu dins lo corrent deis [[annada]]s seguentas.
 
Aquò geinava lei projèctes de [[Stilicon]] qu'èra a preparar una guèrra còntra l'[[Empèri Bizantin|Empèri d'Orient]]. De negociacions complèxas li permetèron de gardar lo sostèn de sei mercenaris barbars e de poder mandar de tropas còntra l'usurpator. Pasmens, [[Constantin III|Constantin]] capitèt de batre lei generaus de [[Stilicon]] (setembre) e de prendre lo contraròtle de [[Gàllia]] entre lei zònas tengudas per lei Barbars e leis [[Aups]] (→ [[408]]). Enfin, dins lo corrent d'aqueleis eveniments caotics, lo [[prefècte dei Gàllias]], Petronius, abandonèt [[Trevèri]], menaçada per lei Suèves, lei Vandals, lei Burgondas e leis Alans, au profiech d'[[Arle]].
 
==== [[Empèri Bizantin|Empèri Roman d'Orient]] ====
 
Lo 1{{èr}} d'abriu, una tempèsta fòrça violenta causèt de degalhs importants en [[Constantinòble]].
 
==== [[Suèves]] ====
 
Ambé plusors pòbles barbars, lei [[Suèves]] participèron au [[passatge de Ren]] e au començament dei [[Grandeis Invasions]]. I sostenguèron lei [[Vandals]] que subiguèron de pèrdas importantas còntra lei Federats francs qu'assaièron de protegir la [[frontiera]] romana. Pasmens, capitèron d'intrar en [[Gàllia]] (→ [[408]]).
 
==== [[Vandals]] ====
 
Ambé d'autrei pòbles barbars, lei [[Vandals]] contunièron son invasion de l'[[Empèri Roman d'Occident]]. Se turtèron ai Francs federats e subiguèron de pèrdas importantas. En particular, lo rèi [[Godigisel]] trobèt la mòrt sus lo prat batalhier. Pasmens, l'arribada de la [[cavalariá]] deis Alans permetèt ai Vandals de passar [[Ren (fluvi)|Ren]] e d'avançar dins lo nòrd de [[Gàllia]] (→ [[408]]).
 
=== [[Asia]] ===
 
==== [[Dinastia Jin (265-420)|Empèri Jin]] ====
 
A l'iniciativa dau [[regéncia|regent]] [[Liu Yu]], una ataca foguèt organizada còntra lei [[Shu Occidentaus]]. L'objectiu principau de [[Liu Yu]] èra d'obtenir de victòrias còntra un enemic de la dinastia per li permetre de legitimar son projècte ulterior de reversar l'emperaire. Pasmens, comandada per [[Liu Jingxuan]], un amic dau regent, l'expedicion capitèt d'intrar dins lo territòri enemic mai i conoguèt de problemas d'avitalhament importants (→ [[408]]).
 
==== [[Liang Meridionaus|Reiaume Liang Meridionau]] ====
 
Aprofichant lei combats entre [[Liang Occidentaus]] — teoricament seis aliats (→ [[406]]) — e [[Liang Septentrionaus]], lo prince [[Tufa Rutan]] ([[402]]-[[414]]) decidèt d'atacar lo territòri dei segonds. Pasmens, l'incursion de sei tropas foguèt arrestada per [[Juqu Mengxun]] ([[401]]-[[433]]).
 
==== [[Liang Occidentaus|Reiaume Liang Occidentau]] ====
 
Perseguida dei combats començats l'[[annada]] precedenta còntra lei [[Liang Meridionaus]] (→ [[406]]). Pasmens, leis operacions s'arrestèron rapidament car lei fòrças de l'emperaire [[Li Gao]] ([[400]]-[[417]]) podián pas atacar lo territòri advèrs e car lei tropas dau prince [[Juqu Mengxun]] ([[401]]-[[433]]) deguèron faciar una incursion venguda de l'[[Liang Meridionaus|Empèri Liang Meridionaus]].
 
==== [[Liang Occidentaus|Reiaume Liang Septentrionau]] ====
 
Après son ataca mancada còntra lei [[Liang Occidentaus]] l'[[annada]] precedenta (→ [[406]]), lo prince [[Juqu Mengxun]] ([[401]]-[[433]]) deguèt arrestar una incursion dei tropas dau [[Liang Meridionaus|Reiaume Liang Meridionau]] còntra son territòri.
 
==== [[Qin Posteriors|Empèri Qin]] ====
 
Conclusion d'un acòrd de [[patz]] entre lei [[Wei Septentrionaus]] e lei [[Qing Posteriors]]. Lo tèxte prevesiá la restitucion dei generaus e dei territòris capturats per lei dos camps. Pasmens, aquò entraïnèt d'oposicions au sen de l'Empèri e lo generau [[Liu Bobo]] se revoutèt. Fondèt l'estat de Xia e organizèt una guerilha qu'anava grèvament afeblir l'[[Qin Posteriors|Empèri Qin]].
 
==== [[Empèri Sassanida]] ====
 
En despiech dei dificultats importantas dei Romans que devián faciar mai d'una invasion barbara, [[Yazdgard Ièr|Yazdgard I{{èr}}]] ([[399]]-[[420]]) decidèt de pas aprofichar la situacion per atacar l'[[Empèri Bizantin|Empèri Roman d'Orient]]. En plaça, chausiguèt de mantenir de relacions bònas e divèrseis acòrds foguèron negociats entre lei dos Empèris (→ [[408]])<ref>Durant son rèine, [[Yazdgard Ièr|Yazdgard I{{èr}}]] foguèt sustot preocupat per la poissança de son clergat ([[Zoroastrisme|zoroastrian]]) e de son aristocracia. Utilizèt donc leis influéncias romanas ([[cristianisme]]... etc.) per leis afeblir.</ref>.
 
==== [[Wei Septentrionaus|Empèri Wei]] ====
 
Conclusion d'un acòrd de [[patz]] entre lei [[Wei Septentrionaus]] e lei [[Qing Posteriors]]. Lo tèxte prevesiá la restitucion dei generaus e dei territòris capturats per lei dos camps.
 
=== Arts ===
 
*
 
=== Sciéncias e tecnicas ===
 
*
 
=== Economia ===
 
*
 
== [[:Categoria:Naissença en {{PAGENAME}}|Naissenças]] ==
 
*
 
== [[:Categoria:Decès en {{PAGENAME}}|Decèsses]] ==
 
* [[Joan Crisòstom]], [[teologia]]n [[Cristianisme|crestian]].
* [[Godigisel]], rèi dei [[Vandals]].
 
== Nòtas e referéncias ==
<references/>
 
__NOTOC__
 
[[Categoria:{{PAGENAME}}|*]]
Recuperada de « https://oc.wikipedia.org/wiki/407 »