Sègle II apC : Diferéncia entre lei versions

Contengut suprimit Contengut apondut
Dhegiha (discussion | contribucions)
Dhegiha (discussion | contribucions)
Linha 17 :
'''102''' : retirada e [[mòrt]] dau generau [[Republica Populara de China|chinés]] [[Ban Chao]] qu'aviá capitat de restaurar lei [[protectorat]]s imperiaus en [[Asia Centrala]] lòng de la [[Rota de la Seda]]. Pasmens, lo govèrn chinés li trobèt ges de successor eficaç e son òbra s'afondrèt rapidament.
<br/>
'''v. 105''' : mòrt dau rèi [[Empèri Part|part]] [[Pacorus II]] que foguèt remplaçat per [[VologèsVologés III]]. Pasmens, aqueu darrier aguèt de dificultats per estabilizar son poder (→ [[109]]).
<br/>
'''105-106''' : [[mòrt]] de l'emperaire [[Republica Populara de China|chinés]] [[Han Hedi]]. Foguèt remplaçat per un enfant, [[Han Shangdi]], e dins lei fachs, lo poder foguèt exercit per l'emperatritz [[Deng Sui]]. Après quauquei mes, [[Han Shangdi]] moriguèt e foguèt remplaçat per un autre enfant, [[Han Andi]].
Linha 25 :
'''106''' : en parallèl de la guèrra de [[Dàcia]], lei legions romanas annexèron divèrsei territòris lòng de la frontiera [[siria]]na e [[Palestina|palestiniana]]. Rescontrèron ges de resisténcia car lei zònas ocupadas èran ja de [[protectorat]]s romans.
<br/>
'''109''' : secession d'[[OsroèsOsroes Ièr (rei part)|OsroèsOsroes I{{èr}}]] dins l'[[Empèri Part]]. [[Pacorus II]] mau capitèt de lo vencre mai resistiguèt a seis atacas.
<br/>
'''113''' : en [[Armenia]], lo rèi part [[OsroèsOsroes Ièr (rei part)|OsroèsOsroes I{{èr}}]] installèt son fraire sus lo tròne sensa consultar lei Romans, çò qu'èra una rompedura grèva de l'acòrdi negociat per [[Neron]] en [[63]] (→ [[114]]).
<br/>
{{veire|Guèrra Partica de Trajan}}
Linha 42 :
'''125''' : en [[Republica Populara de China|China]], decès de l'emperaire [[Han Andi]]. Sa succession foguèt marcada per de còps d'Estat. Aquela instabilitat durèt fins a l'accession de [[Han Shundi]] au tròne.
<br/>
'''129''' : mòrt d'[[OsroèsOsroes Ièr (rei part)|OsroèsOsroes I{{èr}}]] que foguèt remplaçat per [[MitridatMitridates IV (rèirei part)|MitridatMitridates IV]]. La scission intèrna de l'Empèri Part contunièt (→ [[140]]).
<br/>
'''131''' : [[edicte perpetuau]] de [[Publius Salvius Iulianus|Salvius Iulianus]] que codifiquèt e modernizèt lo [[drech]] roman per lei foncionaris e lei jutges. En parallèl, una importanta reforma administrativa permetèt a l'emperaire de nominar dirèctament lei foncionaris subaltèrnes dei províncias. Aquò marquèt un melhorament important dau foncionament de l'administracion imperiala.
Linha 54 :
'''139-142''' : en [[Britània]], guèrra romana còntra lei tribüs [[cèltas]] dau nòrd per ocupar un territòri entre la [[muralha d'Adrian]] e leis estuaris de [[Clyde]] e [[Forth]]. Aquò permetèt de melhorar lei defensas de la mitat romana de l'illa (→ [[154]]).
<br/>
'''140''' : mòrt de [[MitridatMitridates IV (rèirei part)|MitridatMitridates IV]]. Aquò sembla marcar la fin dau periòde de division de l'[[Empèri Part]] començat en [[109]].
<br/>
'''141''' : ambaissada dau rèi d'[[Ibèria]] [[PharasmananesFarasmananes III]] per negociar amb [[Roma]] d'accions comunas còntra leis incursions deis [[Alans]].
<br/>
'''143-144''' : revòuta en [[Dàcia]] que foguèt aisament reprimida per lei Romans (→ [[155]]).
Linha 66 :
'''147''' : crisi economica probabla au sen de l'[[Empèri Roman]] car [[Antonin lo Piós]] foguèt obligat d'acordar una remesa d'[[impòst]]s e d'annular totei leis arreirats.
<br/>
'''147''' : dins l'[[Empèri Part]], mòrt dau rèi [[VologèsVologés III]] que foguèt remplaçat per [[VologèsVologés IV]], fiu probable de [[MitridatMitridates IV (rèirei part)|MitridatMitridates IV]].
<br/>
[[Fichièr:Piramide del Sol 072006.JPG|thumb|Vestigis actuaus de la [[Piramida dau Soleu]] de [[Teotihuacan]].]]
Linha 84 :
'''161''' : mòrt de l'emperaire [[Antonin lo Piós]] que foguèt remplaçat per lei coemperaires [[Marc Aurèli]] e [[Lucius Verus]]. Pasmens, la mòrt precòça dau segond ([[169]]) laissèt rapidament lo premier a la tèsta de l'[[Empèri Roman]].
<br/>
'''161-166''' : assaiant d'aprofichar la mòrt d'[[Antonin lo Piós]], lo rèi part [[VologèsVologés IV]] ataquèt [[Armenia]]. Pasmens, en [[162]]-[[164]], subiguèt plusors desfachas e sa capitala, [[Ctesifont]], foguèt pilhada per lei legionaris en [[165]]-[[166]]. Deguèt finalament acceptar de restituir [[Armenia]] e de perdre divèrsei territòris frontaliers.
<br/>
{{veire|Pèsta antonina}}
Linha 111 :
'''189''' : mòrt de l'emperaire [[Han Lingdi]]. Gaire preocupat per leis afaires dau país, laissèt l'Estat dins un estat preocupant e sa disparicion entraïnèt un novèu periòde d'instabilitat fins a l'establiment de [[Han Xiandi]] en [[190]]. Dins aquò, lo sobeiran aviá gaire de poders e èra plaçat sota l'influéncia de senhors de guèrra.
<br/>
v. 190-191 : temptativa d'usurpacion d'[[OsroèsOsroes II]] dins l'[[Empèri Part]]. En parallèl, mòrt de [[VologèsVologés IV]] que foguèt remplaçat per [[Vologès V]]. Aqueu darrier reprimiguèt l'insureccion.
<br/>
'''192''' : [[assassinat]] de [[Commòde]]. Sa mòrt entraïnèt una crisi de succession que foguèt reglada lo 1{{èr}} de junh de [[193]] amb la presa dau poder per [[Septimi Sever]].