Maryland : Diferéncia entre lei versions

Contengut suprimit Contengut apondut
Vrac (discussion | contribucions)
Cap resum de modificació
Jiròni (discussion | contribucions)
Cap resum de modificació
Linha 60 :
| nòtas =
}}
[[Maryland]] es un [[estats dels Estats Units|estat]] de la còsta èst dels [[Estats Units d'America]], confronta [[Pennsilvània]] al nòrd, la [[Virgínia Occidentala]] a l'oèst, [[Delaware]] a l'èst, e [[Virgínia]] al sud e sud-oèst, sus l'autra riba de [[Potomac]]. La pus granda vila de l'Estat es [[Baltimore]] e sa capitala es [[Annapolis]]. Entre sos escaisses ocasionals trobam ''Old Line State'', ''Free State'' e ''Chesapeake Bay State''. Es nomenat d'après la reina anglesa ''Henrietta Maria'', coneguda en Anglatèrra coma ''Queen Mary'', qu'èra la molhèr del rei Carles I.
[[Maryland]] es un [[estats dels Estats Units|estat]] dels [[Estats Units d'America]]
 
Setze dels vint-tres comtats de Maryland, e la vila de Baltimore, bordan las aigas de marèa de l'estuari de la [[baia de Chesapeake]] e de sos nombroses afluents. E mai que siá un dels plus pichons Estats dels Estats Units, presenta una varietat de climas e de caracteristicas topograficas que li valguèron l'escai d'America en miniatura.
 
Abans que son litoral siá explorat pels europèus al sègle XVIen, Maryland èra abitat per mai d'un grops d'amerindians, principalament pels [[algonquins]], e dins una mendre mesura pels [[iroqueses]] e los Siox. En tant que l'une de las [[tretze colonias]] originalas de la [[Grand Bretanha]], Maryland foguèt fondat per [[George Calvert]], un catolic convertit que cercava a provesir un refugi religiós als catolics secutats en Anglatèrra. En 1632, Carles I d'Anglatèrra acordèt a Calvert una carta coloniala, nomenant la colonia del nom de sa molhèr, la reina Mary (Enrieta Maria de França). Contrariament als pelegrins e als puritans, que regetavan lo catolicisme dins sas colonias, Calvert envisatjava una colonia ont lo monde de diferentas sectas religiosas coexistariá segon lo principi de la tolerància. En consequéncia, en 1649, l'Assemblada generala de Maryland adoptèt una lei concernissent la religion, que consagrèt aquel principe en penalizant qual que siá "a reproché" à un compatriòta de Maryland en rason de son apartenància religiosa. Pasmens, los conflictes religioses èran corrents dins las primièras annadas e los catolics demoravan una minoritat, e mai qu'en pus grand nombre que dins tota autra colonia anglesa.
 
Los primièrs establiments e centres de poblament de Maryland s'amassèron a l'entorn de ribièras e rius que s'escampan dins la baia de Chesapeake. Son economia èra fortament basada sus las plantacions, centrada principalament sur la cultura del [[tabat]]. Lo besonh de man d'òbra bon mercat en trainèt una expansion rapida dels domestices sos contrat, del trabalh penal e dels eslaus africans. En 1760, las frontièras actualas de Maryland prenguèron forma après lo règlament d'un desacòrd frontalièr de longa data amb Pennsilvània. Maryland participèt activament als eveniments que menèron a la Revolucion americana e, en 1776, sos delegats an signat la Declaracion d'independància. Fòrça de sos ciutadans an puèi jogat de ròtles politics e militars claus dins la guèrra. En 1790, l'Estat cedèt de tèrras per la fondacion de la capitala americana Washington, D.C.
 
Emai qu'essent alara un Estat eslau, Maryland es demorat dins l'Union pendent la [[guèrra de Secession]], son emplaçament estrategic li donant un ròtle important dins lo conflicte. Après la guèrra, Maryland prenguèt part a la revolucion industriala, entraïnada per sos pòrts maritims, sas rets ferroviàrias e l'imigracion massisa d'Euròpa. Dempuèi la [[Segonda Guèrra Mondiala]], la populacion de l'Estat aumentèt rapidament, per aténher environ sièis milions d'abitants, e fa partit dels Estats americans pus densament poblats. En 2015, le Maryland aviá lo revengut mejan dels menatges pus enauçat de totes los Estats, en granda part en rason de sa proximitat amb Washington, DC e d'una economia fòrça diversificada cobrissent la fabricacion, los servicis, l'ensenhament superior e la biotecnologia. Lo ròtle central de l'Estat dins l'istòria dels Estats Units se miralha dins la preséncia del nombre pus enauçat de monuments istorics per abitant.
 
=== Istòria ===