Euclides : Diferéncia entre lei versions
Contengut suprimit Contengut apondut
Bòt: A remplaçat Imatge:Euklid2.jpg per Imatge:Artgate_Fondazione_Cariplo_-_Cifrondi_Antonio,_Euclide.jpg (Replace misleading image: see c:c:File talk:Euklid2.jpg; better use a portrait by relevant author with a clear subject) |
Francés Peirard |
||
Linha 6 :
[[imatge:Euklid-von-Alexandria 1.jpg|thumb|Euclides]]
'''Euclides''', en [[grèc]] Εὐκλείδης ''Eukleidês'' (nascut vèrs -325, mòrt vèrs -265 a [[Alexàndria]]) es un [[matematician]] de la [[Grècia antica]] poiriá aver viscut en [[Africa]], autor dels ''[[Elements d'Euclides|Elements]]'', que son considerats coma l'un dels tèxtes fondadors de las [[matematicas]]
== Biografia ==
Linha 29 :
Se publiquèt mai d'un milièr d'edicions manuscritas dels ''[[Elements d'Euclides|Elements]]'' abans la primièra version imprimida en 1482. La rigor es pas totjorn a la nautor dels canons actuals, mas lo metòde consistent a partir d'[[axiòma]]s, de postulats e de definicions, per deduire un maximum de proprietats dels objèctes considerats, tot dins un ensemble organizat, èra novèl per l'epòca. Los ''Elements'' devon lor succès a lor superioritat d'organizacion, de sistematizacion e de [[logica matematica|logica]] mas pas d'exaustivitat (ni [[conica]], ni resolucion per ''neusis''<ref>Una construccion per neusis o par enclinason es una procedura de construccion utilizant una règla graduada e consistent de construire un segment de longor donada que sas extremitats se tròban sus doas corbas donadas</ref> o ajustament). Las darrièras recèrcas entrepresas en istòria de las matematicas tendon a provar qu'Euclides es pas lo sol autor dels ''[[Elements d'Euclides|Elements]]''. Foguèt vertadièrament acompanhat d'un collègi de disciples avent totes participat a lor elaboracion.
Los ''[[Elements d'Euclides|Elements]]'' foguèron establits per lo premièr còp de biais sciéntific per lo matematician e revolucionari [[Velai|velaiés]] [[Francés Peirard]], que publiquèra son òbra - encara valid dos sègles aprèp- entre 1812 e1818.
La [[geometria]] coma definida per Euclides dins aquel tèxte foguèt considerada pendent de sègles coma ''la'' geometria e foguèt dificil de cambiar de modèl; [[Nikolai Lobachevskii|Nikolai Ivanovich Lobachevskii]] foguèt lo primièr qu'ensagèt oficialament tre [[1826]], seguit per [[János Bolyai]], mas la legenda ditz que foguèt pas pres al seriós fins a la mòrt de [[Carl Friedrich Gauss|Gauss]], quand se descobriguèt dins los borrolhons d'aquel darrièr qu'aviá tanben imaginat de [[geometria non euclidiana|geometrias non euclidianas]].
| |||
