Guadalope : Diferéncia entre lei versions

Contengut suprimit Contengut apondut
Minume (discussion | contribucions)
Cap resum de modificació
Minume (discussion | contribucions)
Cap resum de modificació
Linha 62 :
|}
 
'''La Guadalope''' (en francès: La Guadeloupe, e; en [[creòl|creòle]] [[guadalopenc|guadalopenc:]] ''Gwadloup'') es una [[illa]] de las Pichonas Antilhas, en [[America|America.]] Es enrodada d'illons vesins (Maria-Galanta, La Desirada, Las Santas). Forma un departament francès d'Otramar e una region administrativa au sen de la [[estat francés|Republica Francesa]].
 
En [[2007]], separèron d'aquele departament las illas de Nòrd, que venguèron doas collectivitats territoriaus: [[collectivitat de Sant Martin|lo part francès de Sant-Martin]] e l'illa de [[Sant Bartomieu (illa)|Sant-Bartomieu]].
Linha 69 :
 
Lo gentilici es '''guadalopenc -a'''.
 
<br />
 
=== Population ===
En genièr de 2012, la populacion guadelopenca èra estimava à 403 314 abitants, alara qu'en 2007, la region comptava 400 584 habitants. Sul quatre darrièrs ans, la creissença demografica èra de 0,1 % per an (en comparaison, aquela de la frança metropolitana èra de + 0,5 %). Aiçò s'explica per un sòld migratòri negatiu (-0,6 % per an), las nombrosas partenças à destinacion de la metropòli son lo fach de las dificultats economicas de la region, d'un taus de caumatge fòrça elevat (28,7 % en 2012) e d'un climat sociau tendut. En 2015, la populacion èra de 394 110 abitants, en fòrta baissa donc.
 
Lo màger part de los Guadalopencs es d'origina africana (descendents d'ancians esclaus). Los mestèis e los mulastres son nombròs e existìs una comunitat indiana (10% de la populacion insulara) e una, pus pichona, d'origina siro-libanesa. Los immigrants en provenència d'Haïti e de l'illa vesina de la Dominica son presents dins lo departement dempuèi mantun ans.
 
Dins las Antilhas francesas, un '''Béké''' es un abitant creòle d'origina europèa qu'es un descendent de los primièrs colons francès. À l'ora d'ara, son mantun centenas à la Guadelope, dont fòrça d'origina martiniquenca. Dins la lenga creòle guadalopenca, se parla puslèu de '''"Blancs-pays"''' (''Blan Péy''i), maugrat qu'aquele mot sià pus larj, car engloba tota persona de pèu blanca qu'èra nascida e elevada sul illa, i se la familha pas n'es origina.
<br />
=== Delinquencia e criminalitat ===
La '''Guadalope''' es un de los mai violènts de França. En 2015, 45 murtres i foguèron enregistrats (illa de Sant-Martin inclùs), luènh d'aquestes de las '''Bocas de Ròse''' per exemple: 8,4 murtres per 100 000 aabitants à la Guadalope, sià tres còps mai que dins la region de Marselha. En mai d'aiçò, se observa una fòta aumentacion de los raubatòris amb arma (+ 63%) e cambriolatges (+ 31,5 %).{{FrançaReg}}