Hèstas de la Sent Fermin : Diferéncia entre lei versions

Que i avó, despuish bèth temps, ua confusion dens la tradicion populara enter '''[[Sent Fermin]]''' (nascutneishut apprapr. en 272-mòrt en 303) e '''[[Sant Sarnin|Sent Sarnin]]''' qui son tots dus los Sents Patrons de Pampalona. Lo [[Sant Sarnin|Sarnin]] (''Saturninus'', en latin, ''Saturnino'' o ''Cernín'' en castelhan), com lo [[Sent Fermin|Fermin]], que viscó a Pampalona au sègle III. Qu’estó eth qui convertí la familha deu Fermin au cristianisme e que batiè lo petit Fermin dab l’aiga d’un potz anomenat desempuish "''el pocico de San Cernín''". Aqueth potzet, situat auala drèitdreta de la glèisa ''San Saturnino'' a Pampalona, qu'ei tampat au dia de uei, mes que i a ua placa de bronze qui vs'ac senhala. Segon çò qui nos condan las actas de Suri (Passio Saturnini), lo Sarnin que deishè Pampalona tà [[Tolosa]] deu temps deus cònsols Gratius e Decius, en 250. Que i fondè la prumèra comunitat crestiana, de la quau ne vadó l’avesque. Un bèth dia (lhèu a l'an 257), Sarnin qu’arrefusè de's juntar a la ceremonia deu sacrifici d’un taur qui’s debanava sus la terraça deu Temple Capitòli de Tolosa (situat on ei la [[plaça Esquiròl]] de uei) en aunor de [[Jupitèr (dieu)|Jupitèr]]. Furiós, los pagans qu'estaquèn l’avesque au taur per ua còrda, que hoetèn lo taur tà que devarèssò tots los escalèrs, ço qui non manquè pas de tuar l’avesque e de despatracar lo son còs. Lo taur que corró per las carrèras de Tolosa cap tau nòrd e la bèstia qu’estó tuada, segon la tradicion, deu costat deu barri qui prenerà mei tard lo nom de [[Matabuòu]], en sovier d'aquera istoèra. Duas hemnas de la comunitat cristiana que s’aucupèn d’amassar las rèstas de l’avesque dispersadas pendent la corruda e que las enterrèn, plan d'esconudas, de nueit, au lòc exacte, segon la tradicion, on serà bastida la glèisa de la Nòsta Dauna deu Taur, [[Carrièra del Taur|carrèra deu Taur]], enter la [[Plaça del Capitòli (Tolosa)|plaça del Capitòli]] e la plaça Sant Sarnin.

Lo Fermin, eth tanben, que deishè Pampalona entà anar a Tolosa, on estó ordenat caperan peu Sarnin, puish, que se n'anè tà [[Picardia]]. Que vadó [[Avesque|avèsque]] d’[[Amians]], on se morí martirizat, per decapitacion, en 303 e on i estó enterrat. Lo culte de Sent Fermin, qui ei tanben lo Sent Patron d'Amians, que sembla estar manlhevat peus Navarrés deus Picards. Quant au culte de Sent Sarnin, qu'estó probablament introdusit a Pampalona peus abitants deu barri pampalonés dit ''Burgo San Cernín'', poblat a l'edat miejancèra per ''Francos'' (Occitans). D'aulhors, los prumèrs [[Fòrs de Bearn|fòrs]] de Pampalona qu'estón escriuts en occitan. La tradicion que comencè de's har quauquas confusions enter ''San Saturnino'', vadut ''San Cernín'', e ''San Fermín''.